De maatregel raakt direct de migranten die in de afgelopen decennia een nieuw bestaan opbouwden in Zweden. Onder hen veel Arabisch sprekenden. En juist die groep maakt zich nu ernstig zorgen. Een opiniepeiling van Demoskop in opdracht van de Arabischtalige nieuwssite Alkompis laat zien hoe diep die onrust zit.

Op de vraag of het staatsburgerschap mag worden ingetrokken, zegt 74 procent van de ondervraagden: nee. Slechts 14 procent is positief over het voorstel van de regering. “Ik ben bang dat ik iets verkeerd doe zonder het te weten,” zegt een deelnemer aan het onderzoek.

Maar liefst 80 procent van de respondenten maakt zich zorgen dat hun burgerschap onterecht wordt ingetrokken. Daarvan maakt 59 procent zich zelfs grote zorgen.

Wie bepaalt wat ‘onterechte gronden’ zijn?
Het plan van de regering is om de grondwet aan te passen. Dan zou het mogelijk worden om het burgerschap af te pakken van mensen die het ‘ten onrechte’ hebben gekregen. Dat kan gaan om fraude, maar ook om intimidatie, valse documenten of andere ‘misleidende informatie’.

Juist die vaagheid maakt veel mensen nerveus. Wat als een foutje in de aanvraag al genoeg is om je paspoort kwijt te raken? Wat als je in het verleden iemand hebt geholpen die nu verdachte is?

“We maken ons zorgen over het besluit van de overheid om het staatsburgerschap in te trekken als middel om de ontwikkelingen in het land aan te pakken,” zo reageerde een meerderheid van de 271 ondervraagden in de peiling van Alkompis.

Bij terrorisme en bendes: ja. Maar verder niet
Opvallend is dat de meeste Arabisch sprekende migranten wel begrip hebben voor intrekking van het burgerschap bij ernstige misdrijven. 72 procent vindt het gerechtvaardigd bij terreuraanslagen; 66 procent bij bedreiging van de nationale veiligheid; 62 procent bij zware bendecriminaliteit.

Maar als het gaat om ‘onterechte gronden’, zakt het draagvlak snel weg. De angst is dat zulke termen misbruikt kunnen worden. Op de vraag: “Denkt u dat het in bepaalde gevallen mogelijk zou moeten zijn om het Zweedse staatsburgerschap in te trekken?” antwoordde 54 procent nee.

De Zweedse Democraten pleiten al langer voor deze aanpak. Regeringspartijen lijken nu naar hen te luisteren. In mei werd bekend dat de regering samen met de Zweedse Democraten een onderzoek is gestart. Doel: bekijken hoe het mogelijk wordt om mensen hun Zweedse nationaliteit te ontnemen. De plannen zijn nog niet definitief. Een grondwetswijziging is nodig, en dat kost tijd.