ProDemos krijgt steeds meer overheidsgeld om de democratie uit te leggen
ProDemos, het ‘Huis voor democratie en rechtsstaat’, krijgt al jaren stevige financiële steun van de overheid. Sinds 2016 is het subsidiebedrag bijna verdubbeld: van 4,2 miljoen euro naar 8,9 miljoen in 2023. Dat blijkt uit cijfers van het ministerie van Binnenlandse Zaken, inzichtelijk gemaakt door Rijksuitgaven.nl. Toezicht op de organisatie ligt sinds 2018 in handen van oud-minister en VVD-prominent Ed Nijpels.
ProDemos legt uit “wat de spelregels zijn van de democratie” en wil burgers laten zien hoe zij zelf invloed kunnen uitoefenen. Vanuit het bezoekerscentrum aan de Hofweg in Den Haag – pal tegenover het Binnenhof – ontvangen jaarlijks tienduizenden scholieren, studenten en toeristen uitleg over politiek, rechtspraak en burgerparticipatie.
Het instituut verzorgt rondleidingen, gastlessen en rollenspellen en werkt samen met gemeenten, waterschappen en provincies. Ook buiten Den Haag is ProDemos actief, met cursussen, lesmateriaal en projecten over burgerschap. De jaarlijkse bijdrage wordt overgemaakt vanuit het ministerie van Binnenlandse Zaken.
Van excursies tot StemWijzer
Bekend is ProDemos vooral door de StemWijzer, de populaire digitale stemhulp die Nederlanders helpt bij hun politieke keuze. Tijdens de verkiezingen van 2023 werd de site ruim 9,1 miljoen keer ingevuld.
Begin deze maand lanceerde ProDemos de nieuwste versie in perscentrum Nieuwspoort, in aanwezigheid van partijleiders en journalisten. De vragenlijst bevat dertig actuele stellingen over onder meer woningbouw, migratie en klimaat.
Volgens ProDemos is de tool “zorgvuldig samengesteld, zonder gebruik van kunstmatige intelligentie”. De redactie baseert zich op partijprogramma’s, onderzoeken en mediaberichtgeving. De site is volledig toegankelijk gemaakt voor mensen met een beperking.
Toezicht onder leiding van Ed Nijpels
Het toezicht op ProDemos ligt sinds 2018 in handen van Ed Nijpels, voormalig VVD-minister, oud-Tweede Kamerlid en ex-burgemeester van Breda. Hij is voorzitter van de Raad van Toezicht, die toeziet op beleid en organisatie en de directie adviseert.
Nijpels zegt over zijn rol: “Democratie en rechtsstaat worden niet meer door iedereen als vanzelfsprekende waarden beschouwd. Maar het is het beste systeem dat er is. Dat moeten we permanent uitdragen en laten zien. Ik ben blij dat ik daar de komende jaren een bijdrage aan mag leveren.”
De Raad van Toezicht bestaat verder uit onder meer oud-Tweede Kamerlid Ronald van Raak, Vincent Moolenaar en Maria van de Schepop. De leden benoemen zichzelf, met instemming van de minister van Binnenlandse Zaken, en houden toezicht op de kwaliteit van het functioneren van de organisatie.
