De overeenkomst, ter waarde van zo’n 45 miljoen euro, bindt de gemeente voor twintig jaar aan vaste stroomafname van het windpark Elzenburg–De Geer in Oss. De deal maakt deel uit van een gezamenlijke inkoop met zeven andere Noordoost-Brabantse gemeenten. Volgens wethouder Bouke van Vught (CDA) is de gang van zaken volledig volgens de regels verlopen. “De inkoop valt onder de bevoegdheid van het college. De raad is dus vooraf niet betrokken, omdat het geen wijziging is van beleid of van de begroting,” zei ze tijdens het debat.

Met het contract wil de gemeente prijszekerheid garanderen. “Met dit contract hebben we voor een deel van de stroom die we als gemeente gebruiken zekerheid over de prijs voor de komende twintig jaar,” aldus Van Vught. Alleen bij aantoonbaar gestegen kosten voor rente, onderhoud of verzekeringen kan de prijs worden aangepast.

Raad hoorde het pas ná de ondertekening
De gemeenteraad hoorde pas van het contract nadat het al was ondertekend. Dat leidde tot verontwaardiging bij meerdere partijen, die zich buitenspel gezet voelden. SP-raadslid Marleen van Heeswijk noemde het “jammer dat er geen vertrouwelijk overleg is geweest voordat zo’n langjarig besluit werd genomen”.

Tijdens de raadsvergadering werd duidelijk dat het contract al op 24 oktober was getekend. Daarmee verloor een motie om de ondertekening tegen te houden elk effect. “Aangezien de overeenkomsten naar alle waarschijnlijkheid al getekend zijn, heeft onze motie in de huidige vorm effectief geen zin,” verklaarde FVD-raadslid Marianne Akkermans, die de motie had ingediend.

Volgens haar is de raad “volledig buiten de besluitvorming gehouden”, terwijl het gaat om een politiek gevoelig onderwerp met aanzienlijke financiële risico’s. De fractie vindt het “betreurenswaardig” dat de raad het nieuws uit een persbericht moest vernemen, terwijl er al op 1 oktober schriftelijke vragen waren gesteld.

Risico’s en geheimhouding
Een belangrijk punt van kritiek is dat de gemeente niet alleen stroom afneemt, maar ook mee tekent met de initiatiefnemer voor de financiering van de windturbines bij de Rabobank. Dat brengt volgens Akkermans financiële risico’s met zich mee die verder gaan dan normale energie-inkoop.

De wethouder hield vol dat het besluit zorgvuldig is getoetst. Een advocatenkantoor beoordeelde dat er geen sprake is van staatssteun, “onder de aanname dat de gehanteerde prijs marktconform is”. Van Vught benadrukte dat de contracten vertrouwelijke informatie bevatten, maar dat raadsleden ze desgewenst onder geheimhouding mogen inzien.

Politieke nasleep
De gang van zaken leidde tot discussie over de bestuurlijke cultuur in Land van Cuijk. Verschillende raadsleden vroegen zich af waarom de raad niet eerder was geïnformeerd. “In het verleden heb ik meegemaakt dat het college de fractievoorzitters meenam, ook als de raad geen stemrecht had,” zei Van Heeswijk.

Hoewel Van Vught juridisch gezien binnen haar mandaat handelde, blijft de politieke schade voelbaar. De raad voelde zich gepasseerd, en het vertrouwen in de openheid van het college heeft een deuk opgelopen. Het contract zelf ligt intussen vast — voor twintig jaar, en zonder dat de raad er ook maar één stem over heeft uitgebracht.