Politieke spanning om Israël: PVV tegen sancties, kabinet in lastig parket
De situatie in Gaza blijft kritiek, terwijl Nederland en andere EU-landen verdeeld zijn over mogelijke sancties tegen Israël. Diplomatieke documenten, ingezien door RTL Nieuws, schetsen een somber beeld van het conflict. De Nederlandse regering manoeuvreert voorzichtig tussen harde kritiek op Israël en de wens om de banden met het land niet te schaden.
Volgens vertrouwelijke rapporten is de situatie in Gaza "ongekend qua menselijk leed". Er is sprake van uithongering, duizenden kinderen zwerven zonder begeleiding rond, en de economie in het gebied ligt volledig in puin. Diplomaten noemen Gaza een "nachtmerrie" en wijzen ook op toenemend geweld door Israëlische kolonisten op de Westelijke Jordaanoever, dat op het hoogste niveau in jaren ligt.
De Palestijnse economie is vrijwel vernietigd. Handel en arbeid worden bemoeilijkt door reisbeperkingen, en de steun van de Europese Unie houdt de Palestijnse Autoriteit slechts net overeind.
De Europese Unie overweegt sancties tegen twee Israëlische ministers, Itamar Ben-Gvir (Nationale Veiligheid) en Bezalel Smotrich (Financiën). Beide ministers, bekend om hun ultranationalistische standpunten, wonen in illegale nederzettingen en spelen een leidende rol in de kolonistenbeweging. Ben-Gvir heeft zelfs duizenden aanvalsgeweren verspreid onder kolonisten. Daarnaast richten de sancties zich op organisaties zoals Revagim, die kolonisten actief ondersteunen. Mogelijke maatregelen zijn reisbeperkingen en het bevriezen van tegoeden binnen de EU.
Binnen de EU is er geen consensus over de sancties. Landen zoals Duitsland, Italië en Oost-Europese staten vrezen dat sancties Israël kunnen provoceren en de bemiddelingsrol van de EU ondermijnen. Frankrijk, Ierland en België daarentegen willen een harde lijn volgen. Ze stellen dat Israëlische ministers door opruiende uitspraken een staakt-het-vuren in de weg staan.
Nederland ondersteunt sancties tegen Revagim, maar blijft terughoudend over maatregelen tegen de Israëlische ministers. Diplomaten suggereren dat Nederland samen met Frankrijk Duitsland kan proberen te overtuigen, maar tot nu toe blijft een doorbraak uit. Voor minister van Buitenlandse Zaken Veldkamp zijn de mogelijke sancties tegen Israël extra complex vanwege de politieke verhoudingen in Den Haag. De PVV, die het kabinet steunt, is kritisch over sancties tegen Israël. PVV-leider Geert Wilders heeft eerder openlijk steun uitgesproken voor politici zoals Ben-Gvir.