Eerste Kamer stemt in met verbod op contante betalingen boven €3000: wat gaat dit betekenen?

Achtergronden 11 juni 2025 8 minuten Bart Reijmerink
Van Weel
ANP

De Nederlandse overheid pakt steeds steviger door tegen georganiseerde misdaad. Criminele verdienmodellen worden structureel aangepakt en vermogens worden in toenemende mate afgepakt. Minister van Justitie en Veiligheid Van Weel benadrukt het belang van deze lijn: “Het afpakken van vermogen is een belangrijk middel om criminele verdienmodellen te doorbreken, maar lang niet het enige.” Critici vrezen echter voor de toekomst van contant geld in Nederland.

Dinsdag stemde de Eerste Kamer in met een cashverbod voor betalingen boven de drieduizend euro. Daarmee wordt het voor criminelen lastiger om contant geld wit te wassen via dure goederen. De ministers van Financiën en Justitie willen hiermee vooral de lasten leggen bij de verkeerde groep: “Criminelen moeten het voelen, niet de bonafide ondernemers", aldus de ministers in een statement.

Ook internationaal wordt er samengewerkt. De FIOD en politie sporen steeds vaker buitenlands vermogen op. Er komen nieuwe Europese regels aan waardoor illegaal vermogen kan worden afgepakt zonder dat daar eerst een veroordeling voor nodig is. Dat is volgens Van Weel keihard nodig, bijvoorbeeld in het geval van Jos Leijdekkers, waar het OM een bedrag van 221 miljoen euro vordert.

“Met een samenhangende en flexibele aanpak moeten we criminelen het zeer moeilijk zo niet onmogelijk maken om geld te verdienen, te verplaatsen en te gebruiken,” zegt de minister.

Uit recent politieonderzoek blijkt dat criminelen gebruik maken van ondergrondse bankiersystemen. Via cryptocommunicatie en cashtransacties worden enorme geldstromen verplaatst buiten het zicht van toezichthouders. Dit gebeurt vaak via schimmige netwerken die internationaal opereren. Volgens Van Weel is het essentieel om ook deze ondergrondse netwerken aan te pakken. Opsporingsdiensten werken nauw samen met buitenlandse partners om dit fenomeen op de kaart te zetten.

Veel bedrijven zijn kritisch op de maatregel. Truckhandelaren, autodealers en juweliers vrezen dat klanten die graag contant betalen hun aankopen in het buitenland gaan doen, waar ruimere regels gelden. Een truckhandelaar liet aan EenVandaag weten dat hij klanten verliest. Volgens hem kiezen klanten die liever met cash betalen er straks gewoon voor om naar Duitsland te gaan, waar de 10.000 euro-limiet blijft gelden.

Critici wijzen erop dat het steeds moeilijker wordt om met contant geld te betalen. Volgens hen is dit een stap richting een volledig digitaal betalingsverkeer, wat de overheid meer controle geeft over uitgaven van burgers.

Het verbod past in een bredere trend waarbij contant geld steeds verder wordt teruggedrongen. In Nederland zijn steeds minder geldautomaten, en bij veel winkels is cash al geen optie meer. Tegenstanders vrezen dat dit beleid uiteindelijk leidt tot een volledig digitale economie, waarin burgers afhankelijk zijn van banken en overheidstoezicht.

Waar zijn onze geldautomaten?
Het aantal niet-werkende geldautomaten in Nederland blijft te hoog. Volgens Geldmaat, het bedrijf dat de geldautomaten van ABN Amro, ING en Rabobank beheert, wordt de maximale toegestane uitval van 2,5 procent al bijna anderhalf jaar niet gehaald. In december 2024 lag dit percentage zelfs op 4,5 procent.

Vooral bij stortautomaten zijn de problemen hardnekkig. 5,8% van deze automaten was vorig jaar buiten werking, terwijl de afspraak met de banken is dat dit maximaal 3,5% mag zijn. Dit betekent dat bijna 1 op de 17 automaten niet bruikbaar was voor klanten die contant geld wilden storten.

Geldmaat heeft in 2024 zo’n 2500 automaten vervangen om storingen terug te dringen. Toch zorgde dit proces ervoor dat veel automaten tijdelijk niet gebruikt konden worden. Niet alleen kampen veel automaten met storingen, het totaal aantal geldautomaten neemt af. Er moeten minstens 3850 automaten zijn, maar in december waren er 3860, een daling vergeleken met juni 2024 toen er nog 3881 automaten waren.

De afname komt volgens Geldmaat deels door het faillissement van Blokker, waar in verschillende filialen automaten stonden. Daarnaast wil het bedrijf dat de prestatiecijfers anders worden gemeten. In plaats van alleen het aantal niet-werkende automaten te tellen, zou ook gekeken moeten worden of er in de buurt een werkende automaat beschikbaar is.

Hoewel de afspraak is dat 98% van de Nederlanders binnen 5 kilometer een geldautomaat moet hebben, is er een neerwaartse trend zichtbaar in de beschikbaarheid van contant geld.

Nederland koploper digitale transacties
Contant geld blijft in Europa het meest gebruikte betaalmiddel aan de kassa, maar het gebruik neemt af. Dit blijkt uit een recent onderzoek van de Europese Centrale Bank (ECB). Nederland loopt voorop in de verschuiving naar digitale betalingen, met het laagste aandeel contante transacties binnen de EU.

In 2022 werd meer dan 50 procent van alle betalingen binnen de EU nog contant afgerekend. Dit is een daling ten opzichte van het jaar ervoor, toen dit aandeel bijna 60 procent bedroeg. Landen zoals Malta, Oostenrijk en Italië blijven sterk afhankelijk van contant geld, waar meer dan 60 procent van de betalingen cash is. Daarentegen ligt dit percentage in Nederland en Finland onder de 30 procent.

Nederland scoort het hoogst in het gebruik van pinpassen en mobiele betalingen. Bijna een op de vijf betalingen in Nederland wordt uitgevoerd via een mobiele telefoon, een veel hoger aandeel dan in andere Europese landen.

De doorsnee Nederlander heeft dagelijks gemiddeld 35 euro aan contant geld op zak, ver onder het Europese gemiddelde van 59 euro. Dit illustreert de snelle acceptatie van digitale betaalmethoden in Nederland. Ondanks deze verschuiving hechten veel EU-landen, zoals België en Finland, nog veel waarde aan de mogelijkheid om contant geld te gebruiken. In Nederland lijkt deze zorg minder aanwezig.

Ook privacyzorgen over digitale betalingen spelen in Nederland een kleinere rol. Slechts 32 procent van de Nederlanders maakt zich hier zorgen over, het laagste percentage binnen de EU. Ter vergelijking: in Portugal is dit 69 procent.

Banken adviseren meer cash, maar limieten zijn strenger dan ooit
De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) werkt aan een advies voor consumenten om zich voor te bereiden op financiële onzekerheden door contant geld in huis te hebben. Dit initiatief is ingegeven door de toenemende geopolitieke spanningen en de mogelijke impact op digitale betalingssystemen. Het advies zal in de eerste maanden van 2025 worden gepresenteerd.

Volgens de NVB wordt er gekeken naar hoe Nederlanders verstandig met hun geld kunnen omgaan in crisissituaties. Het advies zal onder meer richtlijnen bevatten over hoeveel contant geld mensen zouden moeten bewaren en in welke coupures. Ook wordt gekeken naar het belang van een extra bankrekening of creditcard als back-up.

De focus op contant geld komt voort uit zorgen over de stabiliteit van digitale betalingen in het licht van mogelijke geopolitieke dreigingen. "Cash kan in zulke situaties een vangnet bieden", stelt een woordvoerder van de NVB tegen NU.nl.

De Rijksoverheid riep burgers in oktober al op om voorbereidingen te treffen voor mogelijke crisissituaties, zoals een cyberaanval, stroomuitval of sabotage die vitale diensten kan platleggen. Via de website Denk vooruit krijgen Nederlanders het advies om een noodpakket samen te stellen, met daarin onder meer contant geld en een kopie van een identiteitsbewijs. Dit pakket moet hen in staat stellen om zichzelf de eerste 48 uur na een ramp te redden.

De overheidswebsite waarschuwt voor het risico dat een grote cyberaanval of stroomuitval het digitale betalingsverkeer volledig kan platleggen. “Een verstoring in het elektronisch betalingsverkeer kan niet alleen zorgen voor ongemak, maar ook ernstige maatschappelijke onrust veroorzaken,” aldus de site. Om dit risico te beperken, wordt burgers geadviseerd om contant geld achter de hand te houden. Hiermee kunnen ze, zelfs zonder werkende betaalmogelijkheden, eten en drinken kopen voor de eerste dagen na een noodsituatie.

Naast een noodpakket benadrukt de Rijksoverheid het belang van voorbereid zijn op uitval van digitale en telecomdiensten. Zo adviseert Denk vooruit om belangrijke inloggegevens op te schrijven. Denk hierbij aan de toegang tot telecom- en internetproviders, en tot digitale diensten zoals internetbankieren. Door deze informatie op papier bij te houden, kunnen mensen mogelijk hun verbinding of toegang herstellen, zelfs wanneer digitale hulpmiddelen niet beschikbaar zijn.

Daarnaast wordt geadviseerd om de contactgegevens van belangrijke personen en diensten fysiek op te schrijven. Deze gegevens, samen met kopieën van identiteitsbewijzen en andere belangrijke documenten, moeten op een veilige plek worden bewaard. Voor wie extra zekerheid wil, biedt een offline back-up van cruciale bestanden een uitkomst.

Beperking op contante betalingen goedgekeurd door meerderheid Tweede Kamer; einde van financiële vrijheid?
Een ruime meerderheid in de Tweede Kamer heeft deze zomer ingestemd met een wetsvoorstel dat contante betalingen boven 3000 euro verbiedt. Het kabinet wil hiermee witwassen en andere vormen van financiële criminaliteit tegengaan. Ondanks het voorstel van coalitiepartijen NSC, PVV en BBB om de grens te verhogen naar 10.000 euro, bleef de Kamer bij de lagere limiet. De motie voor een hoger maximum kreeg niet genoeg steun.

De voorgestelde grens van 3000 euro leidde tot stevige discussie in de Kamer. Tegenstanders van de lage limiet, waaronder de PVV en BBB, waarschuwden dat dit de economie kan schaden en consumenten beperkt in hun vrijheid om contant te betalen. Op dit moment mogen consumenten in Nederland onbeperkt met contant geld betalen, maar dit gaat binnenkort veranderen als de wet wordt aangenomen.

Minister van Financiën Eelco Heinen en minister van Justitie en Veiligheid David van Weel verdedigden het besluit en benadrukten dat Nederland zonder deze limiet aantrekkelijker kan worden voor criminelen. “Andere landen zoals België en Frankrijk hanteren al strikte limieten,” zei Heinen. "Als wij soepeler zijn, riskeren we dat criminele netwerken hierheen trekken."

Verdeelde steun in de Tweede Kamer
Het voorstel voor een hogere grens van 10.000 euro kreeg slechts de steun van DENK, SGP, JA21 en FVD, en dat bleek niet voldoende om een meerderheid te behalen. De VVD, die al langer voorstander is van een strikte limiet, was tevreden met de uitkomst. NSC stemde uiteindelijk wel voor de wet, maar partijen zoals de PVV en BBB bleven fel tegen. Volgens hen versterkt dit wetsvoorstel het wantrouwen van burgers richting de overheid en beperkt het de financiële vrijheid.

Waarom is de strijd voor contant geld zo belangrijk? Econome legt het uit
In een recent interview met NieuwRechts legt econome Jelena Postuma uit waarom zij een groot voorstander is van het behoud van contant geld. Tijdens het gesprek gaat Postuma in op de praktische en privacyvoordelen van contant geld en de zorgen rondom digitale valuta zoals de digitale euro (CBDC). "Zelfs als je niks te verbergen hebt, is privacy gewoon een mensenrecht. De overheid hoeft niet alles van je te weten, want ze kunnen daar ook beperkingen mee stellen aan jouw gedrag", vertelt Postuma die bezorgd is over het uitrollen van de digitale euro.

Postuma benadrukt het belang van de fysieke aard van contant geld: "Het is fysiek, je hebt het gewoon bij je, je kan het gewoon zelf precies controleren waar het is. Stel, het internet ligt eruit of er is een stroomstoring, dan kun je nog steeds betalen met contant geld". Ze verwijst naar recente pinstoringen om haar punt te illustreren: "Afgelopen week was er nog een pinstoring. Dan heb je gewoon je contante geld en kun je gewoon betalen".

Daarnaast bespreekt Postuma de privacyvoordelen van contant geld: "Het is anoniem. Ik vind dat de overheid niet hoeft te weten waar jij je geld aan uitgeeft. Dat is gewoon een zaak tussen jou en de handelaar of de verkoper met wie jij handelt drijft". Ze waarschuwt voor de gevaren van een samenleving zonder contant geld: "Als contant geld verdwijnt, is een CBDC in mijn ogen helemaal niet nodig. We hebben al digitaal geld van commerciële banken en de cryptowereld, zoals Bitcoin en verschillende privacy coins".

Postuma bekritiseert ook de digitale euro: "De CBDC is echt een oplossing op zoek naar een probleem. Niemand vraagt hier om. De commerciële banken zitten hier niet op te wachten, de burgers zitten hier niet op te wachten". Ze wijst erop dat de introductie van een digitale euro vooral wordt gedreven door centrale banken die hun monopolie op geldcreatie willen behouden: "Toen Facebook kwam met de Libra-munt, dacht de ECB 'Dit is niet goed, straks verliezen wij ons monopolie op geldcreatie'. De opkomst van Bitcoin wordt door de ECB ook als concurrent gezien".

Bekijk hieronder het interview:

In deze aflevering van Rechts voor z’n Raap bespreken we hoe de gemeente Amsterdam stiekem een azc voor 525 mannen doordrukt in Zuidoost, zonder inspraak van bewoners. We spreken met een van de verontwaardigde buurtbewoners die de juridische strijd aan gaat. Ondertussen wordt in Brussel de censuur geprofessionaliseerd via een web van ngo’s, EU-regels en miljoenen euro’s belastinggeld. En in Duitse klaslokalen nemen islamitische dreiging en sharia-invloed toe — leraren worden geïntimideerd, meisjes onderdrukt. Als klap op de vuurpijl: ophef over een gezin dat €3100 per maand vangt zonder te werken. Blijf via NieuwRechts.nl op de hoogte van het laatste nieuws voor rechts en conservatief denkend Nederland! Start je gratis maand nu via https://nieuwrechts.nl/landing

Azc zonder inspraak, EU zonder schaamte: links negeert burger en grondwet

Beluister onze podcast

Wilders in de lift, VVD in de kramp en media in paniek
Of beluister op:

Meerartikelen

Van Rooy
Achtergronden

Sam van Rooy hekelt 'jihad-sympathie' in het Westen: "Waar is de rode lijn?"

De oorlog tussen Iran en Israël brengt de spanningen ook naar het Belgische parlement. Tijdens een parlementaire bijdrage riep Vlaams Belang-Kamerlid Sam van Rooy zijn collega’s op om eindelijk “aan de juiste kant van de geschiedenis” te gaan staan.

Timmermans
Nieuws

Timmermans gelinkt aan EU-lobbyschandaal: geheime miljoenen voor klimaatbeleid

Een nieuw rapport van de Duitse krant Welt am Sonntag laat opnieuw de schijnwerpers gericht op Frans Timmermans. Onder zijn verantwoordelijkheid als Eurocommissaris zou de Europese Commissie in het geheim miljoenen euro’s aan klimaatorganisaties hebb

Klijnsma Van der Plas
Nieuws

PvdA-prominent noemt BBB-bestuur 'ellende', Van der Plas eist excuses

Een uitspraak van commissaris van de Koning Jetta Klijnsma heeft kwaad bloed gezet bij de Drentse afdeling van de BoerBurgerBeweging (BBB). Tijdens een partijcongres van GroenLinks-PvdA noemde Klijnsma het gebrek aan bestuurservaring van BBB in Drent

Eerdmans
Achtergronden

JA21 wil doorpakken: ‘De enige kans op rechts bestuur zijn wij’

Joost Eerdmans is opnieuw lijsttrekker van JA21. In zijn toespraak na de voordracht liet hij er geen twijfel over bestaan: zijn partij moet groter worden, want zonder JA21 komt er geen stabiel rechts kabinet. Bij het partijcongres van afgelopen weeke

LEZ
Nieuws

Frankrijk schrapt milieuzones in stedelijke gebieden

Het Franse parlement heeft besloten om de omstreden milieuzones definitief af te schaffen. Daarmee komt er een einde aan het verbod op oudere en vervuilende auto’s in grote steden, meldt Le Figaro. De zogenoemde “Low Emission Zones” (LEZ’s) waren sin

Meloni
Nieuws

Meloni verzet zich tegen Brusselse migratieplannen: ‘Te veel macht naar de EU’

Italië botst opnieuw met Brussel. Premier Giorgia Meloni waarschuwt dat een nieuw voorstel van de Europese Commissie om migranten sneller uit te zetten, de nationale zeggenschap ernstig aantast. Haar boodschap is helder: “Te veel macht komt in handen

Stettner
Nieuws

Berlijn wil bedrijven kunnen onteigenen die te weinig doen aan klimaat

De Berlijnse regering wil de macht krijgen om bedrijven te onteigenen als ze 'structureel falen', meldt JF. Niet alleen bij wanbeleid of uitbuiting, maar ook als ze te weinig doen voor het klimaat. CDU en SPD hebben daar dit weekend de eerste contour

Tank
Nieuws

Duitsland sorteert stilletjes voor op herinvoering dienstplicht

Duitsland bereidt zich voor op een militaire koerswijziging. Officieel wil minister van Defensie Boris Pistorius (SPD) de Bundeswehr uitbreiden met vrijwillige dienstplichtigen. Maar achter de schermen ligt al een mechanisme klaar om jonge mannen als

Leesmeeropinie
Leesmeerinterviews

Meerartikelen

Windmolens
Nieuws

Frankrijk zet stop op windmolens en zonnepanelen

Het Franse parlement heeft ingestemd met een tijdelijke stop op nieuwe wind- en zonne-energieprojecten. De maatregel werd ingediend door rechtse partijen, waaronder Les Républicains en het Rassemblement National (RN), en markeert een opvallende koers

Moskee
Peiling

Zweedse moslims vrezen paspoort kwijt te raken door strenger migratiebeleid

Steeds meer Arabisch sprekende immigranten in Zweden vrezen dat hun staatsburgerschap in gevaar komt. De regering wil het namelijk makkelijker maken om het Zweeds burgerschap in te trekken, vooral bij mensen met een dubbele nationaliteit. Het gaat da

Jetten
Nieuws

D66 wil strengere migratiekoers, maar stemde recent nog tegen cruciale motie

D66-leider Rob Jetten wil af van het huidige asielsysteem. In plaats van mensen binnen de Europese grenzen toelaten, moet volgens hem een Canadees model ingevoerd worden. Asiel aanvragen gebeurt dan buiten Europa. “Het huidige migratiesysteem is stuk

Gevangenis
Nieuws

Bijna helft van Duitse gevangenen is buitenlander

In de Duitse gevangenissen is inmiddels bijna de helft van de gedetineerden geen Duitser. Dat blijkt uit een recente inventarisatie van de zestien deelstaten. Vooral vrouwelijke cipiers ondervinden steeds vaker problemen in de omgang met buitenlandse

Piri Timmermans
De kritische blik

Wegkijken is beleid geworden

Vertrouwen? Dat moet je verdienen. Maar deze week bleek opnieuw dat de media en de politiek daar collectief maling aan hebben. Slechts de helft van de Nederlanders gelooft nog wat de media brengen. Jongeren haken massaal af — en terecht, na jaren van

Piri
Video

Kati Piri krijgt minutenlang applaus tijdens congres PvdA-GL

Zaterdagmiddag was er een opvallend moment tijdens het partijcongres van PvdA-GroenLinks. Kamerlid Kati Piri kreeg een minutenlang applaus van het publiek vanwege haar anti-Israël-motie, die deze week veel ophef veroorzaakte binnen en buiten haar eig

Jetten
Nieuws

Haagse politici infiltreren NPO: waakhond trekt aan de bel

Politiek en publieke omroep zijn in Nederland hechter met elkaar verweven dan menig kijker zich realiseert. Op het Mediapark schuiven partijprominenten naadloos door naar redactietafels, bestuurskamers en toezichtsraden. Volgens critici is de grens t

Trump
Nieuws

VS bombardeert nucleaire installaties in Iran, Trump spreekt van 'overwinning'

In een toespraak vanuit het Witte Huis heeft president Donald Trump zaterdagavond bekendgemaakt dat de Verenigde Staten drie belangrijke Iraanse nucleaire installaties hebben gebombardeerd. Volgens Trump was de aanval een “spectaculaire militaire ove

Van Kessel
Nieuws

Topadvocaat Van Kessel opgepakt door speciaal politieteam

Begin deze maand is advocaat Arno van Kessel in alle vroegte uit zijn bed gehaald en geblinddoekt afgevoerd door een speciaal politieteam. De raadsman, bekend van rechtszaken tegen onder meer Bill Gates, Mark Rutte en Pfizer, werd samen met zeven and

Trump Thiel
Achtergronden

Trump wil massasurveillance: legt hij de basis voor een politiestaat?

De Amerikaanse overheid, onder leiding van president Donald Trump, is begonnen met een ongekend project: het samenbrengen van persoonsgegevens van miljoenen Amerikanen in één centraal systeem, beheerd door het omstreden techbedrijf Palantir. Het gaat

Timmermans
Peiling

Nederlanders hebben nog amper vertrouwen in politiek

De Nederlandse kiezer is er klaar mee: te weinig actie, te veel ruzie en politici die vooral met zichzelf bezig zijn. Het vertrouwen in de politiek is tot een dieptepunt gezakt. Nog maar 6 procent van de Nederlanders zegt vertrouwen te hebben in Den

Eerdmans
Nieuws

Joost Eerdmans wil centrumrechts kabinet: "Cruciaal dat JA21 gaat groeien"

Joost Eerdmans wil met zijn partij JA21 na de volgende verkiezingen een kabinet vormen met VVD en CDA. Dat is volgens hem de enige mogelijkheid om een centrumrechts kabinet. “Het is daarom cruciaal dat JA21 gaat groeien”, stelde hij zaterdag op de Al