Wiersma blijft privacy van boeren beschermen: vecht rechterlijk bevel aan
Minister Wiersma weigert de adres- en uitstootgegevens van veehouders openbaar te maken, ook al heeft de rechter haar daartoe verplicht. Ze gaat in hoger beroep. Volgens haar draait het om bescherming van de privacy van ondernemers. “Het beschermen van de persoonlijke gegevens van ondernemers is voor mij een belangrijk thema,” zegt ze.
De zaak draait om een WOO-verzoek (Wet Open Overheid) van onder meer Omroep Gelderland, NRC en Follow the Money. Zij willen inzage in de adres- en emissiegegevens van veehouderijen. Maar Wiersma weigert dat.
De minister vindt dat de boeren eerst per brief geïnformeerd moeten worden. Ze wil hen de kans geven om een zienswijze in te dienen. Pas daarna mogen de gegevens openbaar worden, vindt ze. Die extra procedure kost tijd én geld: volgens het ministerie duurt het zes maanden tot een jaar, en kost het tussen de 5 en 14 miljoen euro.
Rechter: misbruik van bevoegdheden
De rechter ziet dat anders. Die vindt het onacceptabel dat Wiersma de zaak zo vertraagt. Het beroep op zorgvuldigheid is volgens de rechter onterecht. “De minister maakt misbruik van haar bevoegdheden,” oordeelde de rechter. Ook wees hij erop dat het ministerie niet duidelijk heeft gemaakt waarom boeren per se persoonlijk geïnformeerd moeten worden.
Een eventuele nieuwe procedure zou volgens de rechter op hetzelfde neerkomen. De wet is duidelijk, stelt hij: deze gegevens vallen onder de openbaarheidsplicht.
Adviescollege: wet biedt geen ruimte
Ook het Adviescollege Openbaarheid en Informatiehuishouding (ACOI) is kritisch. Volgens het college heeft de minister juridisch geen poot om op te staan. “In de kern is het vrij simpel,” aldus het adviesorgaan. “De wet biedt geen ruimte om de emissiegegevens niet te openbaren.”
Het ACOI waarschuwt bovendien dat Wiersma boeren valse hoop geeft. Door hen persoonlijk te informeren, zouden ze kunnen denken dat een bezwaar zin heeft. Maar dat klopt niet, zegt het college: “Bij een belangenafweging zal het belang van openbaarheid altijd zwaarder wegen.”
Hoger beroep als principezaak
Wiersma zet toch door, meldt de boerenwebsite Melkvee. Ze noemt het informeren van de boeren geen obstructie, maar een vorm van zorgvuldig bestuur. Een publicatie in de Staatscourant is volgens haar niet genoeg. Ze wil vasthouden aan het persoonlijke contact met ondernemers, ook al is dat duur en omslachtig.
Met haar hoger beroep probeert ze niet alleen tijd te rekken, maar maakt ze er ook een principekwestie van. Openbaarheid van bestuur botst hier met privacy en bestuurlijke zorgvuldigheid. De vraag is wie uiteindelijk gelijk krijgt.
Praatmee