EU-landen botsen over verdeling migranten: liever betalen dan opvangen

De nieuwe Europese migratieregels stuiten op verzet. In Luxemburg kwamen de ministers van Migratie en Binnenlandse Zaken bijeen om te praten over de uitvoering van het migratiepact. Het overleg liep meteen vast op de vraag wie hoeveel asielzoekers moet opnemen. Veel landen willen liever betalen dan mensen opnemen, meldt Politico.
Volgens het nieuwe EU-asiel- en migratiepact, dat volgend jaar in werking moet treden, zal de Europese Commissie aangeven welke landen onder ‘migratiedruk’ staan. Andere lidstaten moeten dan kiezen: migranten opnemen of financieel bijdragen. Maar meerdere landen hebben al laten weten de tweede optie te verkiezen.
De Belgische migratieminister Anneleen Van Bossuyt zei dat haar land alleen geld zal bijdragen, omdat het opvangsysteem ‘vol’ is. De Finse minister Mari Rantanen verklaarde dat haar land ‘uiteraard’ geen migranten van andere EU-lidstaten zal opnemen. Ook Nederland kiest voor afkoop. In Zweden maakte minister Johan Forssell duidelijk dat zijn land niet bereid is meer mensen op te nemen. Hij klaagde dat Zweden de afgelopen tien jaar ‘al zo veel’ asielzoekers heeft ontvangen.
Weinig bereidheid tot solidariteit
Volgens diplomaten dreigt er een probleem: als alle landen geld betalen, maar niemand migranten opneemt, valt het systeem in duigen. In dat geval moet een ingewikkeld compensatiesysteem worden opgezet. Landen zouden dan asielaanvragen kunnen behandelen voor andere lidstaten, zonder zelf mensen te herplaatsen.
Landen als Italië en Griekenland, die vermoedelijk steun zullen ontvangen, hebben een zwakke reputatie. Zij verwerkten vorig jaar slechts een klein deel van de asieldossiers die zij volgens de Dublin-regels moesten behandelen. Die regels bepalen dat het land van binnenkomst verantwoordelijk is voor de asielaanvraag.
Deense minister Rasmus Stoklund zei dat lidstaten het ook niet eens konden worden over verplichte erkenning van elkaars asielbesluiten. Hij noemde de landen ‘te verdeeld’. EU-commissaris Magnus Brunner benadrukte wel dat er ‘veel samenwerking’ is en dat ‘tijd essentieel is’.
Politieke druk neemt toe
Experts waarschuwen dat falen grote gevolgen kan hebben. Alberto-Horst Neidhardt van het European Policy Centre zei dat weigering van landen om de afspraken uit te voeren de geloofwaardigheid van het Europese asielsysteem zou ‘ondermijnen’.
Migratieonderzoeker Jan van de Beek waarschuwde op X dat de nieuwe Europese migratieregels weinig zullen opleveren: ‘Het EU-migratiepact gaat falen alleen al omdat rijke landen als Nederland liever afkopen voor 20.000 euro per asielzoeker dan opvangen voor een veelvoud van dat bedrag. Laat politici dus niet wegkomen met “Europa lost het op” — wat is hun plan B?’