Europol wil toegang tot gecodeerde berichten: democratie in gevaar?
Europol roept grote technologiebedrijven op om meer samenwerking met de politie mogelijk te maken door toegang te bieden tot gecodeerde berichten. Volgens Catherine De Bolle, hoofd van Europol, is het gebrek aan transparantie een bedreiging voor de democratie en de veiligheid in Europa.
Tijdens het World Economic Forum in Davos benadrukte De Bolle dat criminelen steeds vaker gebruik maken van versleutelde berichtenapps om hun activiteiten te verbergen. “Anonimiteit is geen fundamenteel recht,” stelde ze. “Als we een huiszoekingsbevel hebben, maar er niet naar binnen kunnen vanwege een gesloten deur, accepteert de bevolking dat niet. Hetzelfde principe geldt voor digitale omgevingen.”
Europol wil dat techgiganten, zoals Apple en Meta, een maatschappelijke verantwoordelijkheid nemen. De Bolle dringt erop aan dat bedrijven toegang verlenen tot gecodeerde chats wanneer daar een gerechtelijk bevel voor is.
Hoewel Europol benadrukt dat toegang tot versleutelde communicatie essentieel is om criminaliteit te bestrijden, stuit het voorstel op weerstand. Technologiebedrijven wijzen op de privacy van hun gebruikers en vrezen dat het openstellen van encryptie misbruikt kan worden. Ook privacyorganisaties uiten hun zorgen. Zij stellen dat een achterdeur in encryptie niet alleen toegang biedt voor de politie, maar ook voor kwaadwillenden.
Eerdere successen met EncroChat
Europol heeft al ervaring met het kraken van gecodeerde netwerken. Zo werden EncroChat en Sky ECC eerder ontmanteld, wat leidde tot duizenden arrestaties en grote strafprocessen in heel Europa. Deze successen tonen volgens De Bolle aan hoe belangrijk toegang tot versleutelde communicatie is.
“Het gaat hier niet alleen om zware criminaliteit,” legt ze uit. “Ook hybride dreigingen, zoals digitale aanvallen en desinformatie, kunnen beter bestreden worden als we de juiste middelen hebben.”
Kunstmatige intelligentie en uitbreiding Europol
Naast toegang tot gecodeerde berichten pleit De Bolle ook voor meer gebruik van kunstmatige intelligentie (AI) in het politiewerk. AI kan bijvoorbeeld helpen bij het analyseren van grote hoeveelheden data en het opsporen van patronen die wijzen op criminele activiteiten.
De oproep van De Bolle sluit aan bij eerdere plannen van Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie. Zij riep vorig jaar op om Europol verder uit te breiden en de organisatie meer bevoegdheden te geven. Het doel is om Europol te transformeren tot een “operationeel politiebureau” dat effectief kan reageren op moderne dreigingen.