EU schuift klimaatdoel 2040 op de lange baan

De Europese Commissie heeft de presentatie van haar klimaatdoel voor 2040 uitgesteld. Dat bevestigde Eurocommissaris Wopke Hoekstra op 3 maart. Oorspronkelijk zou het doel in het eerste kwartaal van 2025 worden bekendgemaakt. Hoekstra hoopt nu ‘voor de zomer’ een akkoord te bereiken.
Het nationale klimaatplan voor 2035 moet volgens hem in september klaar zijn. Daarmee zou de EU op tijd zijn voor de VN-deadline in aanloop naar de klimaattop COP30 in Brazilië, in november.
Het uitstel tot juni of juli wijst op grote interne verdeeldheid binnen de EU. De druk op industrie en landbouw groeit, terwijl mondiale spanningen toenemen. De handelsoorlog tussen de VS en China, en nieuwe Amerikaanse importheffingen, maken de situatie complexer.
Verzet tegen onrealistische doelen
Ondanks kritiek houdt de Commissie vast aan haar koers. Eurocommissaris Teresa Ribera zei op 17 maart dat de klimaatplannen voor 2035 ‘goed vorderen’. Veel bedrijven en experts betwijfelen echter of de doelen haalbaar zijn. Ze vrezen een negatief effect op de concurrentiepositie van Europa.
Hoekstra stelde dat het oorspronkelijke doel van 90 procent minder uitstoot in 2040 nog steeds het ‘vertrekpunt’ is. Tegelijk zoekt de Commissie naar manieren om draagvlak te vinden. Dat kan via internationale CO₂-compensatie, een langzamer afbouwpad of meer inzet op technieken zoals koolstofopslag.
Industrie en boeren onder druk
De bestaande klimaatwetgeving, zoals het ‘Fit for 55’-pakket, leidt al tot economische problemen. Volgens een rapport van denktank CEP is een reductiedoel van 78 procent tegen 2040 financieel gezien realistischer dan de 90 tot 95 procent die klimaatexperts adviseren.
Zware industrie in landen als Duitsland en Polen klaagt over de hoge milieunormen. In Europa is de staalproductie sinds 2019 met tien procent gedaald, mede door de kosten van het emissiehandelssysteem. In China steeg de productie juist met zes procent, meldde onderzoeksbureau GMK.
Ook boeren voelen de druk. Klimaatregels zorgen voor hogere kosten en bedreigen hun bestaan. Boerenprotesten in 2023 en 2024 maakten duidelijk hoe groot de onvrede is over verplicht minder kunstmest en beperkingen op landbouwgrond.