Zes tbs'ers zijn verdwenen tijdens verlof: faalt het zorgsysteem?

In 2025 zijn al zes tbs’ers van FPC Mesdag in Groningen weggelopen tijdens hun verlof. Ze moesten door het speciale politieteam FastNL worden opgespoord. De druk op de tbs-klinieken neemt toe. Bestuurder Harry Beintema slaat alarm: ‘De kliniek verstopt.’
Drie van de zes incidenten waren al gemeld. Maar in een interview met De Telegraaf na een steekpartij in de kliniek bevestigt Beintema dat het er zes zijn. ‘Gelukkig hebben de zes geen delict gepleegd. Dat laat zien dat het verloftraject werkt. We hebben 224 patiënten die met verlof gaan. Het gaat dus meestal goed’, aldus Beintema.
Toch is de situatie ernstig. De kliniek behandelt de zwaarste tbs’ers van het land, waaronder moordenaars en verkrachters.
Langere wachtlijsten en minder plek
Door personeelsgebrek en gesloten instellingen lopen de wachttijden op. Meer dan 200 tbs’ers zitten nu in de gevangenis te wachten op een plek in een kliniek. De wachttijd is gemiddeld een jaar, soms zelfs twee.
De toename van tbs-opleggingen maakt het probleem groter. In 2017 waren het er nog 208. In 2023 al 359. Beintema erkent dat de behandelduur is toegenomen: ‘Voorheen duurde het 7 tot 7,5 jaar voordat een tbs’er op transmuraal verlof gaat. Nu is dat negen jaar.’
Frustratie en risico’s
Volgens tbs-advocaten leidt de ‘verstopping’ tot frustratie. Patiënten komen moeilijk door en dat verhoogt het risico op incidenten. De Raad voor de Strafrechtstoepassing deelt die zorg. Beintema ziet dit ook: ‘Sommige tbs’ers wachten te lang en dat legt druk op het personeel.’
Toch zegt hij dat het aantal incidenten licht is gedaald: ‘Van elf incidenten per honderd patiënten in 2021 naar negen per honderd in 2024.’
Ophef om Malek F.
Vorige week stak Malek F., die in 2018 drie mensen neerstak in Den Haag, een medepatiënt neer in de kliniek. Hij was op het punt om buiten de kliniek te gaan wonen. Zijn verlof is stilgezet. Kamerleden eisen uitleg van de minister.
Opmerkelijk is dat F. nog steeds een verblijfsvergunning heeft. ‘De IND vond het 2024 niet nodig de vergunning in te trekken’, ondanks zijn veroordeling en tbs. Beintema noemt geen details, maar zegt: ‘Iemand kan op zijn vroegst na drie tot vier jaar op onbegeleid verlof.’