Brussel gooit miljarden tegen AI aan, maar wie houdt de macht in toom?

De Europese Commissie wil dat Europa een leidende rol gaat spelen op het gebied van kunstmatige intelligentie (AI). Om dat te bereiken presenteerde Brussel het ‘AI Continent Action Plan’. Dit plan moet de ontwikkeling en toepassing van AI binnen de EU versnellen, met minder regeldruk, praktische ondersteuning en gerichte investeringen.
Volgens de Europese Commissie gebruikt momenteel slechts 13 procent van de Europese bedrijven AI-technologie. Dat aandeel moet fors omhoog. Om dit mogelijk te maken komt er een apart uitvoeringsprogramma onder de naam ‘Apply AI Strategy’. Deze strategie moet vooral het MKB stimuleren om AI te gaan toepassen in productie, dienstverlening en logistiek.
Een van de speerpunten van het plan is de oprichting van minimaal dertien zogenoemde ‘AI-fabrieken’ in de EU. Dit moeten fysieke of virtuele hubs worden waar bedrijven, onderzoekers en overheden kunnen samenwerken aan AI-toepassingen. Ook worden bestaande data-infrastructuren verbeterd zodat bedrijven eenvoudiger toegang krijgen tot hoogwaardige datasets.
De Commissie benadrukt dat deze fabrieken niet alleen innovatie moeten stimuleren, maar ook bijdragen aan de technologische soevereiniteit van Europa. Brussel wil voorkomen dat Europa te afhankelijk wordt van Amerikaanse of Chinese AI-bedrijven.
Een belangrijk onderdeel van het plan is het versimpelen van regelgeving. Vooral voor ‘risicovolle AI-systemen’, die onder de nieuwe AI-wetgeving (AI Act) vallen, wil de Commissie maximale duidelijkheid en eenvoud. Er moet volgens Brussel een balans komen tussen bescherming van burgers en het bevorderen van innovatie.
Om bedrijven hierin te ondersteunen, wordt in juli een centrale ‘AI Service Desk’ geopend. Deze helpdesk moet ondernemers kosteloos juridisch advies bieden bij vragen over de interpretatie van de AI-regels. Zo wil de EU voorkomen dat kleinere bedrijven worden afgeschrikt door complexe wetgeving.