“Door de val van het regime van Assad kan het oude uitgangspunt vervallen,” stelt Van Weel in een brief aan de Tweede Kamer. Die brief is gebaseerd op een ambtsbericht van Buitenlandse Zaken over de veiligheidssituatie in Syrië. De conclusie: een generiek gevaar voor terugkeer geldt niet meer in alle gevallen. Alleen wie kan aantonen dat er sprake is van risicoverhogende factoren – zoals vervolging vanwege seksuele geaardheid – kan nog aanspraak maken op bescherming.

Nieuwe lijn geldt per direct
Alle Syriërs die zich vanaf nu in Nederland melden, vallen onder het nieuwe beleid. Dat geldt ook voor de ongeveer 17.000 aanvragen die vanwege de situatie in Syrië eerder tijdelijk waren stilgelegd. De Immigratie- en Naturalisatiedienst (IND) zal voortaan per individu toetsen of er sprake is van gevaar. Voor Syriërs met een tijdelijke verblijfsvergunning verandert voorlopig nog niets, maar een verlenging van hun verblijf zal moeilijker worden.

Om terugkeer te stimuleren, stelt het kabinet een ondersteuningspakket beschikbaar. Terugkeerders krijgen tot maximaal 2.000 euro aan hulp, vooral in natura. Dat kan gaan om een opleiding, huisvesting of hulp bij het opzetten van een eigen onderneming. In de eerste dagen ontvangen zij ook een bescheiden geldbedrag van ruim 800 euro. In 2026 zal het beleid opnieuw worden geëvalueerd.

Vacature op Asiel blijft twistpunt
Opvallend is dat het besluit genomen is door Van Weel, die de portefeuille tijdelijk waarneemt sinds het vertrek van minister Faber. De post van Asiel en Migratie is inzet van een slepend conflict tussen coalitiepartijen VVD, BBB en NSC. BBB wil Mona Keijzer op de functie, maar de VVD wil de invloed op migratiebeleid niet uit handen geven. BBB-leider Caroline van der Plas stelt nu voor de portefeuille op te knippen: één minister per partij.