Nederland moet mogelijk weer massaal Jemenieten opvangen

Het ministerie van Asiel en Migratie moet terug naar de tekentafel. Dat heeft de Raad van State geoordeeld in een zaak over het asielbeleid voor mensen uit Jemen. Volgens de hoogste bestuursrechter van Nederland is het besluit om Jemenieten niet langer automatisch asiel te verlenen, onvoldoende gemotiveerd. De uitspraak kan grote gevolgen hebben voor andere asielaanvragen uit het door oorlog verscheurde land.
Tot vorig jaar kregen Jemenitische asielzoekers automatisch een verblijfsvergunning vanwege de burgeroorlog in hun land. Onder toenmalig staatssecretaris Eric van der Burg (VVD) is dat beleid gewijzigd. De IND kijkt sindsdien per persoon of er sprake is van gevaar. Alleen kwetsbare groepen, zoals journalisten of activisten, zouden volgens het nieuwe beleid nog risico lopen bij terugkeer.
De achterliggende gedachte was dat de veiligheidssituatie in Jemen verbeterd zou zijn. Door een “de facto bestand” tussen strijdende partijen, waaronder de regering en de Houthi-rebellen, zou de situatie niet langer “uitzonderlijk slecht” zijn. Daarom zou het niet meer nodig zijn om elke Jemeniet standaard bescherming te bieden.
Een Jemenitische asielzoeker was het daar niet mee eens. Zijn aanvraag werd afgewezen op basis van het nieuwe beleid. Hij stapte naar de rechter en stelde dat er nog altijd sprake is van een extreem gevaarlijke situatie in Jemen. De Raad van State gaf hem gelijk.
Volgens de rechters is het besluit van het ministerie onvoldoende onderbouwd. Belangrijke factoren, zoals het aantal slachtoffers door landmijnen en oorlogsexplosieven, recente gevechten en het hoge aantal ontheemden, zijn in het nieuwe beleid niet meegenomen. Ook is er geen rekening gehouden met het feit dat strijdende partijen humanitaire hulp ernstig belemmeren.
Het ministerie moet nu opnieuw beoordelen of de veiligheidssituatie in Jemen werkelijk is verbeterd. Tot die tijd blijft onduidelijk of het huidige beleid standhoudt. De IND zal bovendien opnieuw moeten kijken naar de afgewezen asielaanvraag van de betreffende Jemeniet. Mogelijk volgt herbeoordeling van vergelijkbare dossiers.