Milieuactivisme verliest populariteit onder jongeren

Waar jongeren enkele jaren geleden nog massaal in actie kwamen voor het klimaat, is die betrokkenheid nu flink gedaald. Nieuwe cijfers uit Zweden laten zien dat milieuactivisme aan aantrekkingskracht verliest. Zelfs Greta lijkt haar glans kwijt.
In 2019 was het klimaat hét gespreksonderwerp onder jongeren. Scholieren gingen massaal de straat op. Greta Thunberg werd een wereldster. En volgens het jaarlijkse Jongerenbarometer-onderzoek noemde meer dan de helft van de Zweedse jongeren milieu en klimaat toen het belangrijkste maatschappelijke thema.
Maar zes jaar later is dat beeld totaal veranderd. Slechts 13 procent van de jongeren tussen de 15 en 24 jaar ziet zichzelf nog als milieuactivist. In 2018 was dat nog 27 procent – meer dan een halvering.
Volgens Johanna Göransson, onderzoeker bij de Jongerenbarometer, komt dat niet per se door onverschilligheid. “Het is minder interessant en minder belangrijk geworden voor jongeren,” zegt ze tegen het medium Läget.
Criminaliteit en oorlog drukken milieu naar achtergrond
Göransson ziet een duidelijke verschuiving in prioriteiten. Jongeren maken zich nu meer zorgen over bendegeweld, internationale conflicten en economische onzekerheid. Het klimaat lijkt naar de achtergrond te verdwijnen. “We zien deze verschuiving vaker terug in het onderzoek. Opvallend is dat jongeren steeds somberder worden over maatschappelijke ontwikkelingen.”
Ook de invloed van klimaatactiegroepen speelt mogelijk een rol. Volgens het onderzoek willen jongeren zich liever niet associëren met activistische bewegingen die tot het uiterste gaan. Groepen die tijdens de spits wegen blokkeren of sabotageacties uitvoeren, zouden eerder afschrikken dan motiveren. “Dat zijn niet de groepen waar je bij wilt horen,” stellen de onderzoekers.
Trendbreuk in ‘woke’ tijdperk
De cijfers sluiten aan bij een bredere trend. Volgens Ulrik Hoffman, CEO van het onderzoeksbureau Ungdomsbarometern, is er sprake van een conservatieve ruk onder Zweedse jongeren. “Ik denk dat je dit kunt zien als een reactie tegen progressieve idealen. Woke, of hoe we het ook willen noemen,” zei hij eerder in een interview met Dagens Nyheter.
Niet alleen het milieu, ook thema’s als feminisme en antiracisme verliezen aan kracht onder de jeugd. Jongeren lijken zich minder snel te verbinden aan ideologieën of sociale labels.