Eerste chartervlucht met Syriërs terug naar huis: ‘Aantal terugkeerverzoeken neemt toe’

Voor het eerst heeft Nederland een vliegtuig gecharterd om een grote groep Syriërs tegelijk terug te brengen naar hun land van herkomst. Dinsdagochtend vroeg vertrokken 84 asielzoekers vanaf Rotterdam Airport naar Damascus. Het gaat om mensen die vrijwillig afstand deden van hun verblijfsvergunning of hun lopende asielprocedure. De terugkeer past in een bredere trend: de laatste maanden kiezen steeds meer Syriërs ervoor om Nederland te verlaten.
Onder de terugkeerders waren gezinnen met jonge kinderen en alleenreizenden. Koffers, prinsessenrugzakjes en sporttassen stonden in de vertrekhal. Mahir, twaalf jaar oud, droeg een Syrische vlag. Hij zei tegen De Gelderlander: ‘We zijn gevlucht toen ik 4 maanden oud was. Dus ik vind teruggaan best spannend.’ Toch gaat hij met zijn ouders en zusjes terug. ‘We gaan terug naar Aleppo, onze familie is daar en heeft een huis geregeld. Dit is het moment om terug te gaan.’
Zijn Nederlandse vrienden zal hij missen, maar in Syrië kan hij op 30 september alweer naar school.
Redenen voor terugkeer
Directeur Simone Steendijk van de Dienst Terugkeer en Vertrek (DTenV) legde uit waarom deze vlucht werd georganiseerd tegenover De Gelderlander. ‘We zien het aantal Syriërs dat vraagt of ze terug kunnen toenemen, dat was de reden deze vlucht te regelen. Als dit goed gaat, overwegen we het vaker te doen.’
De meeste terugkeerders komen uit steden als Damascus, Aleppo en Idlib. Sommigen vinden de veiligheid beter, anderen willen terug naar familie. Ook speelt mee dat niet iedereen kan aarden in Nederland.
Abdullah vertelde tegenover De Gelderlander dat zijn procedure te lang duurde. ‘Dat duurde te lang, mijn jonge kinderen hebben hun vader nodig.’ Hij gaat voorlopig met zijn gezin inwonen bij een vriend in Aleppo.
Financiële regeling
Wie vrijwillig terugkeert, tekent voor het stopzetten van de asielprocedure of het opgeven van een verblijfsvergunning. Volwassenen krijgen 2800 euro mee, kinderen 1650 euro. Het geld werd bij vertrek contant uitgekeerd. De vlucht werd door de Nederlandse overheid betaald.
De situatie in Syrië blijft onzeker. President Assad werd in december 2024 verdreven, maar er zijn nog steeds aanvallen en geweld tussen groeperingen. Het land verkeert in een diepe economische crisis. Toch zijn volgens de VN sinds de val van Assad al zo’n 850.000 Syriërs teruggekeerd.
Demissionair asielminister Van Weel schreef in een brief aan de Tweede Kamer dat Syrië op veel plekken als veilig kan worden verklaard, waardoor meer Syriërs zouden kunnen teruggaan naar hun land van herkomst.
Nieuwe aanvragen
Ondertussen dienen zich in Nederland nog altijd nieuwe asielzoekers aan. Alleen in juli waren er al 257 eerste aanvragen van Syriërs. Ook kwamen ruim 1000 mensen via gezinshereniging naar Nederland.
Steendijk benadrukte dat de terugkeer definitief lijkt, maar niet onomkeerbaar is. ‘Dan gaan ze hier opnieuw de asielprocedure in.’
Praatmee