In 2015 viel het kabinet Rutte-II nog bijna om de 'bed-bad-brood'-regeling: een sobere opvang voor afgewezen asielzoekers. De regeling vond toch doorgang, maar acht jaar later wil de VVD hieraan een einde maken. VVD-staatssecretaris Van der Burg heeft hiertoe de opdracht gegeven.
Dit gaat lijnrecht in tegen het regeerakkoord, waarin juist een verruiming van de LVV staat opgenomen naar een "landelijk dekkend netwerk". Maar vanwege de hoge asielinstroom dit jaar trekt het kabinet onverwachts al miljarden euro's extra uit voor asielopvang. Daarom zal er op andere punten juist moeten worden bezuinigd, aldus het ministerie van Justitie en Veiligheid.
De keuze zorgt voor "flink wat chagrijn" in de coalitie, weet NOS-verslaggever Marleen de Rooy. Vooral D66 en ChristenUnie tonen zich kritisch. Maar volgens De Rooy gaat het om een "politieke keuze die Van der Burg op eigen houtje heeft gemaakt".
De afschaffing vindt ingang per 2024, dus over ruim een half jaar. Maar nu al maken vijf verantwoordelijke gemeenten - Amsterdam, Rotterdam, Utrecht, Groningen en Eindhoven - zich grote zorgen. Ze vrezen dat straks honderden vreemdelingen die eigenlijk het land uitmoeten, over straat gaan zwerven. Vorig jaar ondervond Amsterdam al ernstige overlast door rondzwervende veiligelanders.
"Voor gemeenten is het zeer belangrijk dat we deze vorm van opvang houden, ook in verband met openbareordevraagstukken," vertelt de Amsterdamse wethouder Rutger Groot Wassing (GroenLinks) in het NOS Radio 1 Journaal.
De schrapping valt voor Groot Wassink "rauw op zijn dak," vertelt hij. Volgens hem werkt de regeling naar behoren en is het "niet heel fatsoenlijk" om deze te schrappen.
Europese landen hebben al jarenlang grote moeite om afgewezen asielzoekers uit te zetten. In 2021 verliet slechts 24 procent van de geweigerde asielzoekers het EU-land waar ze asiel aanvroegen, blijkt uit onderzochte cijfers van Eurostat en de Volkskrant. In 2022 ging het nog slechter: toen verliet slechts één op de vijf afgewezen asielzoekers het Europese land waar ze asiel aanvroegen.
Inmiddels heeft Van der Burg besloten om de regeling toch niet af te schaffen. Hij zal kijken op welke andere manier hij 30 miljoen euro kan bezuinigen.