Russische dreiging op Noordzee groeit

De spanningen op de Noordzee nemen toe. Russische schepen en drones brengen op grote schaal de infrastructuur in kaart. Defensie slaat alarm: Nederland is kwetsbaar voor sabotage. 'We weten totaal niet wat ze doen. We weten alleen dát ze wat doen.'
Spionage bij de zeesluizen
Tijdens de feestelijke opening van vernieuwde zeesluizen in Nederland verscheen plots een schip met Russische bemanning. Ze stonden met telelenzen te fotograferen. Niet verboden, maar wel verdacht. De infrastructuur op zee is immers een aantrekkelijk doelwit. Binnenkort komt meer dan de helft van onze energievoorziening van zee. Een aanval daarop kan grote gevolgen hebben.
Schepen testen onze reactie
In de zomer voer het Russische spionageschip Admiral Vladimirsky twaalf dagen door de Nederlandse exclusieve economische zone. De marine hield het schip in de gaten. 'Ze gooiden afval overboord, puur om onze reactie te testen', zegt Defensie.
Andere schepen gedragen zich ook verdacht. 'Een viskotter die met 14 knopen zigzaggend over een datakabel vaart, is niet aan het vissen', zegt een defensiebron. 'Die was gewoon bezig een kabel in beeld te brengen.'
Dreiging vanuit de diepte
De grootste dreiging komt onder water. Kleine, onbemande onderwaterdrones zijn lastig te detecteren. 'Onder water is geen gps, geen wifi. We zijn feitelijk blind onder water', zegt Paul Flos, programmadirecteur internationale samenwerking tegen De Telegraaf.
SeaSec, een project van zes Noord-Europese landen, werkt aan betere detectie. Directeur Carine van Bentum legt uit: 'Je moet kleine golflengtes gebruiken om details te zien, maar die dragen niet ver.'
Platforms voor drones
De Britse marine vond aan de Atlantische kant Russische laadplatforms voor onderwaterdrones. 'Als het daar gebeurt, waarom zouden ze het dan niet ook bij ons proberen?', aldus Flos.
Door gebrek aan sensoren in de Noordzee is er weinig zicht op schepen en objecten. “We hebben geen idee wat ze aan het doen zijn. We weten wel dát ze iets aan het doen zijn,” zegt Flos.
Meer zicht, meer bescherming
Volgens Defensie moet Nederland meer sensoren plaatsen. Schepen met foute bedoelingen zetten hun AIS-radar uit en verdwijnen dan van het scherm. Vooral buiten de 12-mijlszone is het zicht slecht. 'Daar zien we weinig', aldus een defensiebron.
Minister Brekelmans wil dat alle radargegevens beter worden gecombineerd: 'We zorgen ervoor dat we dat beeld steeds scherper krijgen. Dat doen we om aan onze tegenstanders te laten zien: we hebben jullie in de gaten.'