Genetische test onthult verborgen groep mannelijke vrouwen in atletiek

Op het WK atletiek in Tokio zijn voor het eerst nieuwe geslachtstesten ingevoerd. Wereldatletiekbond World Athletics gebruikt SRY-screening, een genetische test via een wangslijmvlies, om vast te stellen of een atleet biologisch man of vrouw is. De maatregel komt na jarenlang debat over sporters met een difference of sex development (DSD). Uit nieuwe cijfers blijkt dat sinds 2000 tussen de 50 en 60 van deze atleten in de finales van grote toernooien hebben gestaan.
Volgens dr. Stéphane Bermon, hoofd gezondheid en wetenschap van World Athletics, zijn DSD-sporters “significant oververtegenwoordigd” in internationale finales, meldt The Guardian. Hij sprak in Tokio voor een wetenschappelijk panel: “Er zijn ongeveer 50 tot 60 gevallen in de atletiek. Dat is 151,9 keer meer dan je zou verwachten op basis van de algemene bevolking. Dit compromitteert de integriteit van de vrouwencompetities.” In totaal werden tussen 2000 en 2023 zelfs 135 finaleplaatsen door DSD-atleten behaald, omdat sommige vaker dan één keer de eindstrijd haalden.
Bekende namen als Caster Semenya en Christine Mboma zorgden eerder voor felle discussies. Semenya won goud op de 800 meter tijdens de Spelen van 2012 en 2016. Mboma pakte zilver op de 200 meter in Tokio 2020. Sinds de invoering van strenge regels rond testosteronverlaging hebben beiden niet meer op topniveau meegedaan.
Sebastian Coe, voorzitter van World Athletics, verdedigde het besluit: “De filosofie die wij hooghouden is de bescherming en promotie van de integriteit van de vrouwensport. Om in de vrouwenklasse te mogen uitkomen, moet je biologisch vrouw zijn. Het was altijd duidelijk dat gender niet boven biologie kan staan.”
De maatregel stuit echter ook op kritiek. Professor Andrew Sinclair, de ontdekker van het SRY-gen, noemt het gebruik van de test “te simplistisch” en “niet zwart-wit”. Ook de Nederlandse atlete Femke Bol heeft gemengde gevoelens over de nieuwe test. “Ik vind dat je niet zomaar tegen iemand kan zeggen dat ze geen vrouw is. Als jij je een vrouw voelt, dan ben je een vrouw,” zei ze onlangs daarover bij een persconferentie. Daarmee blijft de discussie in de atletiek voorlopig springlevend.
Praatmee