Facebook veroordeeld om censuur tegen rechtse politicus
De Belgische rechter heeft Meta, het moederbedrijf van Facebook, veroordeeld tot het betalen van een schadevergoeding aan Vlaams Belang-politicus Tom Vandendriessche. De rechtbank oordeelt dat het socialemediabedrijf de rechte politicus onterecht had gecensureerd door middel van een zogenaamde 'shadowban' op zijn berichten, die als 'haatdragend' werden bestempeld.
Dit is de eerste keer dat een socialemediaplatform juridisch is bestraft voor het toepassen van een shadowban. Meta heeft altijd ontkend deze methode te gebruiken, en dat die niet in hun servicevoorwaarden voorkomt. Bij een shadowban wordt de zichtbaarheid van een gebruiker of diens content beperkt zonder dat dit proces aan de gebruiker wordt uitgelegd, waardoor het lijkt alsof de berichten geen weerklank vinden bij het publiek.
Maar de rechter acht het gebruik van een shadowban toch bewezen in het geval van Tom Vandendriessche. De specifieke shadowban op de pagina van Vandendriessche dateert van februari 2021, wat resulteerde in een verminderde zichtbaarheid van zijn posts en een aanzienlijke daling van hun bereik. Enkele maanden later werd ook zijn advertentieaccount volledig geblokkeerd, met tijdelijke beperkingen op zijn toegang.
Meta verdedigde deze maatregel door te stellen dat sommige posts van Vandendriessche de richtlijnen van Facebook schonden, waaronder regels tegen 'haatzaaien' en 'steun aan haatdragende organisaties'. De rechtbank vond echter dat het socialemediabedrijf hiervoor geen bewijs kon leveren. Daarom moet Meta in beroep 27.779 euro schadevergoeding gaan betalen.
'Eerste overwinning'
Na de uitspraak schreef Vandendriessche op X, voorheen bekend als Twitter, dat dit een "eerste overwinning op Big Tech" was. In een persbericht van zijn partij benadrukte hij hoe moeilijk het is om een technologiegigant voor de rechter te slepen. "Ik hoop dat deze uitspraak duidelijk maakt aan Facebook dat ze mij niet langer samen met vele burgers zonder gevolgen kunnen censureren."
Vandendriessche waarschuwt verder dat dergelijke praktijken gevaarlijk zijn voor de vrijheid van meningsuiting: "Een platform kan iemand sanctioneren, en beweren dat er helemaal geen sanctie is genomen. Er staat geen beroep tegen open, en het is dus onmogelijk terug te draaien." Hij hoopt dat deze uitspraak alle techgiganten waarschuwt en benadrukt dat de bescherming van vrije meningsuiting op sociale media een absolute prioriteit zal zijn in de komende wetgevende macht.
Overigens vermoedt Vandendriessche dat hij momenteel nog steeds last ondervindt van shadowban. In maart zag hij zijn bereik op Facebook enorm afnemen in aanloop naar de Belgische en Europese verkiezingen. 'In wiens opdracht verhinderen ze kandidaten van de oppositie met onze burgers te communiceren?' vroeg hij zich destijds af.