Boeren raken land kwijt door Defensie-uitbreiding: ‘Ons levenswerk gaat verloren’

Defensie wil uitbreiden, maar boeren vrezen het ergste. Door plannen voor nieuwe oefenterreinen dreigt honderden hectares landbouwgrond te verdwijnen. Niet alleen in Drenthe, maar ook elders in Nederland. Belangenorganisaties slaan alarm: “Dit vormt een voedingsbron voor polarisatie en maatschappelijke onvrede.”
ZLTO, de Zuidelijke Land- en Tuinbouworganisatie, heeft stevige kritiek op het Nationaal Programma Ruimte voor Defensie. Volgens de organisatie is het logisch dat Defensie zich wil voorbereiden op een veranderende wereld, maar mag dat niet ten koste gaan van de boeren. “Bijna altijd komt de ruimtelijke claim uiteindelijk bij de landbouw terecht,” aldus ZLTO in een persbericht.
Zelfs als het ministerie natuurgebied aanwijst, zijn boeren de klos. “Als natuur wordt geraakt, moet dat wettelijk worden gecompenseerd, vaak zelfs ruimer dan het verlies. Die compensatie vindt vrijwel altijd plaats op vruchtbare landbouwgrond.” Volgens ZLTO is dit effect in het programma niet goed doorgerekend.
Drentse boeren woedend en verslagen
In Drenthe escaleert de situatie. Defensie wil oefenterrein De Haar uitbreiden van 400 naar 700 hectare. Boeren in Laaghalerveen staan op scherp. “Defensie wil het liefst 20 hectare van ons bedrijf kopen,” vertelt melkveehouder Geert Martens tegenover Nieuwe Oogst. Zijn dochter wil het bedrijf overnemen, maar ziet haar toekomst wegglippen.
Ook melkveehouder Albert Piel uit Hooghalen is radeloos. Hij verliest zijn bedrijf, inclusief 90 hectare grond. Hij vreest dat zijn zoon en kleinzonen niet meer zullen kunnen boeren in Nederland. “Je wereld stort in. Je levenswerk gaat verloren,” vertelt Piel in gesprek met Nieuwe Oogst.
Volgens LTO-bestuurder Jacob Nijhoff van Midden-Drenthe is de klap extra hard omdat dit al de tweede keer is dat boeren in het gebied moeten wijken. Tegenover Nieuwe Oogst zegt hij: “Voor de mensen die direct worden geraakt is dit onverteerbaar. Ze voelen onrecht en machteloosheid. Dat vormt een voedingsbron voor polarisatie en maatschappelijke onvrede.”
Boeren vermoeden dubbele agenda
De boeren en hun vertegenwoordigers vertrouwen de overheid niet meer. Ze vermoeden dat de uitbreiding ook dient om natuurdoelen te halen. Nijhof benadrukt dat peilverhoging niets met defensie heeft te maken.
Volgens LTO Noord probeert het ministerie via een achterdeur natuurdoelen te realiseren met middelen die eigenlijk voor landsverdediging bedoeld zijn. “Dat doet heel veel met het vertrouwen in de overheid,” stelt Nijhoff.