De Financial Times schreef dat het vliegtuig in gevaar zou zijn gebracht. Die conclusie werd door andere media zonder veel kritiek overgenomen. Feit is dat er een storing was, maar of dat het gevolg was van GPS-hapering of een technisch probleem, is onbekend.

Dinsdag ging De Balie-directeur Yoeri Albrecht in het WNL-programma Vandaag een stap verder. Zonder technische onderbouwing sprak hij over een 'levensgevaarlijke' situatie: “We hebben de situatie dat onze hoogste bestuurder in levensgevaar gebracht wordt doordat het vliegtuig onklaar gemaakt wordt, dat is feite wat er is gebeurd, een uurtje rondgecirkeld word, een uur (nadruk), voordat de piloot durfde te landen en met de hand, dus zonder computerhulp en met de kaarten moest landen. Dat is een levensgevaarlijke situatie potentieel.”

Hieraan voegde hij toe: “Dat de Russen onze politici en bestuurders willens en wetens in levensgevaar brengen dan ben je dus op een plek terechtgekomen waarin je dus min of meer daadwerkelijk in oorlog bent.”

.@YoeriAlbrecht vindt dat er te weinig aandacht is voor de verstoorde gps van het vliegtuig van EU-kopstuk Ursula von der Leyen, mogelijk veroorzaakt door Rusland. "Dit is een potentiële daad van oorlog." #WNL pic.twitter.com/LLORuVaIqF

— WNL Vandaag (@WNLVandaag) September 3, 2025

De feiten ernaast
De werkelijkheid blijkt anders, meldt de factcheckwebsite Feit of Fake. Uit gepubliceerde gesprekken tussen piloot en luchtverkeersleiding blijkt dat er niet een uur lang is rondgevlogen. Volgens gegevens van Flightradar24 duurde de vlucht slechts elf minuten langer dan gepland.

Er is evenmin “met de hand” geland uit angst. Vliegtuigen zijn uitgerust met meerdere systemen voor plaatsbepaling. Zo zijn er conventionele methodes als INS, VOR/DME en ILS die al decennia veilig worden gebruikt. Piloten schakelen GPS zelfs regelmatig uit, bijvoorbeeld boven Turkije, omdat daar signalen vaak worden gestoord. Ook in dit geval maakten de piloten gebruik van reguliere instrumenten.

Dat betekent dat er geen sprake was van een toestel dat “onklaar gemaakt” werd, zoals Albrecht stelde. Ook is er geen enkel bewijs dat Rusland specifiek dit vliegtuig zou hebben gestoord. GPS-storingen komen vaker voor in de regio, maar vormen geen direct gevaar voor de vluchtveiligheid. 

De kern van de zaak: het incident was vervelend, maar geen levensbedreigende crisis. De uitval van GPS kan voor ongemak zorgen, maar piloten zijn getraind om met andere systemen te werken. De suggestie dat Von der Leyen “op het nippertje” aan een ramp ontsnapte, mist iedere feitelijke grond.

We are seeing media reports of GPS interference affecting the plane carrying Ursula von der Leyen to Plovdiv, Bulgaria. Some reports claim that the aircraft was in a holding pattern for 1 hour.

This is what we can deduce from our data.

* The flight was scheduled to take 1 hour… pic.twitter.com/qiSNfCTJtZ

— Flightradar24 (@flightradar24) September 1, 2025