Van Houwelingen waarschuwt voor digitale controle: 'Vrijwillig wordt altijd verplicht'
Nederland heeft bij de Europese Commissie vragen gesteld over de omstreden plannen voor zogenoemde ‘Chat Control’, het Europese voorstel dat aanbieders van communicatiediensten aanzet tot het scannen van privéberichten. Volgens Tweede Kamerlid Pepijn van Houwelingen (FVD) tonen gelekte documenten dat Nederland vooral duidelijkheid wilde over de vraag of het systeem niet alsnog neerkomt op een feitelijke verplichting om AI-tools in te voeren.
Het scannen van berichten is volgens het voorstel formeel vrijwillig voor bedrijven. Toch legt het plan hen wél de plicht op om risico’s rond ongewenst materiaal actief te beperken. Bedrijven moeten daarvoor ‘alle redelijke maatregelen’ nemen. In de praktijk kan dat druk creëren om toch automatische scanprogramma’s te gebruiken, vrezen critici.
Van Houwelingen kaartte die spanning aan in een Kamerdebat. Hij stelde dat de Nederlandse minister geen antwoord gaf op de vraag of vrijwillige deelname in werkelijkheid alsnog verplicht wordt. Volgens hem is dat een bekend patroon: beleidsmakers zeggen dat iets niet hoeft, maar zorgen er tegelijk voor dat alternatieven nauwelijks haalbaar zijn.
Hij verwijst naar eerdere discussies over coronabeleid en landbouwmaatregelen. In beide gevallen, stelde hij, werd formeel gesproken over vrijwilligheid, terwijl betrokkenen zich onder zware druk gezet voelden. Die politieke dynamiek ziet hij nu terug bij Chat Control. “Dat is de zorg”, zei hij in Ongehoord Nieuws, waar hij waarschuwde voor sluipende verplichtingen en mogelijke inbreuken op de privacy van burgers.
De Europese Unie gaat met “Chat Control” al jouw privéberichten controleren.
— Ongehoord Nederland TV (@ongehoordnedtv) November 28, 2025
Tweede Kamerlid (FVD) @PvanHouwelingen:
“Zo ging het in de coronatijd, zo ging het met de boeren: het wordt gewoon verplicht!”
Ongehoord Nieuws gemist? Kijk de hele uitzending terug op NPO Start:… pic.twitter.com/Iuq82yjH1E
