VN-klimaatpanel: 'Laag vertrouwen dat meer overstromingen komen door menselijke invloed'
De oorzaken van de overstromingen in Limburg vorig jaar en Pakistan dit jaar werden door sommige onderzoekers toegeschreven aan de consequenties van klimaatverandering. Maar volgens chemicus Ferdinand Meeus klopt hier niets van. Hij baseert zich hierbij op een rapport van het VN-klimaatpanel IPCC uit 2021.
In de zomer van 2021 vonden er grote overstromingen plaats in het Nederlandse en Belgische deel van Limburg, en in Duitsland. Kort daarop maakte NOS melding van een internationaal onderzoek, waarin klimaatwetenschappers zouden hebben bewezen dat hevige regenval een direct gevolg was van klimaatverandering.
Een onderzoeker zei bij NOS dat "neerslag vaker voorkomt door klimaatverandering". Wel meldde NOS toen meteen: 'Hoeveel vaker is niet exact te zeggen; er is een forse onzekerheidsmarge.' Het onderzoeksrapport concludeerde na de overstromingen: 'De kans dat zo'n gebeurtenis zich nu voordoet, is in deze regio met een factor tussen 1,2 en 9 toegenomen.'
Eerder dit jaar kampte Pakistan met enorme overstromingen, waarbij duizend doden vielen. In oktober schreef Trouw: 'Klimaatverandering speelde volgens wetenschappers waarschijnlijk een rol bij overstromingen in Pakistan.'
Afgelopen zomer legde de Pakistaanse Klimaatminister Sherry Rehman zelfs de rekening bij het Westen neer voor de overstromingen. Volgens hem zijn de extreme weersomstandigheden in Pakistan veroorzaakt door de klimaatverandering waar vooral westerse landen voor verantwoordelijk zijn.
'Laag vertrouwen in menselijke invloed'
Chemicus Ferdinand Meeus is echter kritisch op deze redenering. Volgens hem zijn de overstromingen zoals in Pakistan niet te wijten aan klimaatverandering. Hiervoor baseert hij zich op een rapport uit 2021 van het VN-klimaatpanel IPCC.
In dit rapport staat: 'Er is een laag vertrouwen in de menselijke invloed op de kansen op hoge rivierfluctuaties op globale schaal.' Volgens het rapport is dit vertrouwen zo laag omdat de uitkomsten van de onderzoeken naar deze stelling erg uiteenlopend zijn. Ook zouden 'er grote onzekerheden in de modellen' zijn. Wel erkent het rapport dat er maar weinig onderzoeken naar deze stelling zijn geweest.
Het rapport spreekt specifiek van 'het toeschrijven van veranderingen in de waarschijnlijkheid of de grootte van overstromingen aan menselijke invloed'. Meeus concludeert daarom: 'IPCC zegt duidelijk: geen robuust bewijs voor menselijke (klimaat) invloed op overstromingen."'
Overstromingen zoals in Pakistan zijn te wijten aan slecht waterbeheer en niet aan "klimaatverandering".
— ferdinand meeus (@fmeeus1) November 29, 2022
IPCC zegt duidelijk : geen robuust bewijs voor menselijke (klimaat) invloed op overstromingen.
"low confidence"
Kunnen de Factcheckers de valse media berichten corrigeren ? pic.twitter.com/nYf7hwYlAD
Slecht waterbeheer
Meeus wijst daarentegen een andere oorzaak aan: het slechte waterbeheer door de Pakistaanse overheid.
In 2011 sprak NOS, na een Pakistaanse waternoodsramp in het jaar daarvoor, ook al van het slechte waterbeheer in Pakistan. NOS schreef: 'De Pakistaanse overheid heeft de laatste jaren zeer gebrekkig waterbeheer gevoerd, wat er op neer komt dat onderhoud aan bijvoorbeeld dijken, stuwmeren en dammen niet of slecht is uitgevoerd. Dat werd door deskundigen vorig jaar al aangemerkt als reden dat de ramp veel groter was dan "nodig" was geweest.'