De wetenschap: van zekerheid naar waarschijnlijkheid

We zien een terugkerend probleem dat een bedreiging is voor de betrouwbaarheid van de wetenschap. Het gaat hier over de reproduceerbaarheid van onderzoeken. Deze wetenschapspraktijk houdt in dat een onderzoek kan worden herhaald en bij de herhaling met de bestaande data een vergelijkbaar resultaat wordt behaald, wat vervolgens de wetenschappelijke waarheid kan bevestigen. Weliswaar is dit zeer discutabel aangezien het tegenovergestelde steeds vaker gebeurd en het al tientallen jaren bijna onopgemerkt blijft. Doordat de reproduceerbaarheid uitblijft, is repliceerbaarheid automatisch onmogelijk. Daar doe je namelijk bijna hetzelfde, alleen gebruik je dan nieuwe data om met dezelfde methodiek het onderzoek te vernieuwen. De kwaliteit van wetenschap lijkt toch niet zo tijdloos als Brits etholoog Richard Dawkins in 2013 beweerde.
Ik overdrijf de grootte van het probleem niet, ook wetenschapsjournalist Natalie Wolchover bevestigd mijn zorgen en zei het volgende hierover: "Reproduceerbaarheid is het fundament van de wetenschap. Als we experimenten niet kunnen herhalen, kunnen we de resultaten niet vertrouwen, en als we resultaten niet kunnen vertrouwen, kunnen we geen wetenschap bedrijven." Daarnaast geloven meer dan 50% van de wetenschappers (uit een enquête onder 1500 wetenschappers) in een wetenschapscrisis door niet-reproduceerbaarheid van onderzoeken.