Studie: Nederland verandert in moeras door 'groene' subsidies

Onderzoek 31 oktober 2024 3 minuten Marit Nubé
Natuur
ANP

Drooggepompte poldergronden maken steeds vaker plaats voor natte natuurgebieden. Dit komt echter niet voort uit milieuzorg maar uit een winstgedreven subsidiebeleid, zo blijkt uit onderzoek van Agrifacts. Het komt erop neer dat Nederland bewust wordt veranderd in een moeras voor financieel gewin.

Nederland krijgt steeds meer moerasgebied erbij. Uit onderzoek van Agrifacts blijkt dat dit samenhangt met het Nederlandse subsidiebeleid. In ons land ontvangen natuurbeheerders subsidies die afhankelijk zijn van het type natuur dat ze beheren. Nat schraalland, waarvoor de beheerder maar liefst 2.549,63 euro per hectare ontvangt, wordt daardoor aantrekkelijker dan hoogveenbos, dat slechts 25,61 euro per hectare oplevert.

Dit financieel gestuurd beheer leidt tot keuzes die zelden in het belang lijken van de natuur zelf, stelt Agrifacts. Voor bijvoorbeeld zandverstuivingen en zwakgebufferde vennen, waarvoor relatief lage vergoedingen gelden, wordt geregeld gekozen voor een ander beheerprogramma met een hogere subsidie. Agrifacts laat zien dat 40 procent van de zandverstuivingen en 50 procent van de zwakgebufferde vennen in Nederland niet in het juiste beheer zitten, wat telkens leidt tot hogere subsidies voor de natuurbeheerder.

Kwetsbare natuur als argument voor strikte stikstofregels
De zorgen over kwetsbare natuur zijn leidend geworden in het stikstofdebat, waarbij de natuurkwaliteit als belangrijk argument wordt aangevoerd om streng op te treden tegen de landbouw en de bouwsector. Toch wijzen cijfers van Agrifacts uit dat veel van deze kwetsbare natuurgebieden niet optimaal worden beheerd. Het ministerie van Landbouw, Voedselkwaliteit en Natuur (LVVN) bevestigde eerder al dat zo’n 10 procent van de kleine habitattypen in de Natura 2000-gebieden niet in overeenstemming is met het vastgelegde beheer.

Ondertussen wordt de landbouw verder ingeperkt en worden er steeds meer veehouderijbedrijven opgekocht met als doel natuurbehoud. Volgens critici staan de stringente eisen niet in verhouding tot de resultaten. Oud-Europarlementariër Rob Roos stelt dat natuurorganisaties profiteren van deze situatie: “Het is niet eens 'groen'. Het is milieumaffia, EcoStalinisme zelfs. Defund al die zogenaamde milieuclubs. De rest mag niks en zij verdienen geld met door hen zelf gecreëerde absurde regels.”

Van goedkoop naar duur natuurbeheer
Volgens het huidige subsidiebeleid ontvangen natuurbeheerders per type natuur een vast bedrag per hectare. Waar natte natuur het hoogste bedrag oplevert, blijven minder intensieve en drogere natuurvormen ver achter in subsidie. “Voor hoogveenbossen krijg je maar 25,61 euro per hectare,” aldus de analyse van Agrifacts, “maar natte natuurgebieden zoals nat schraalland brengen duizenden euro’s per hectare op. De financiële prikkel leidt ertoe dat steeds vaker de overstap naar duurder beheer wordt gemaakt, wat niet altijd noodzakelijk is voor het ecosysteem.”

Zwakgebufferde vennen, bijvoorbeeld, zouden als zure vennen beheerd moeten worden, wat een subsidie van 109,68 euro per hectare oplevert. In de praktijk blijkt echter dat men liever kiest voor nat schraalland, waarvoor een hogere vergoeding van 2.549,63 euro geldt, ook al vraagt dat type beheer om een ander ecosysteem. “Het gebeurt bijna altijd in het financiële voordeel van de beheerder,” aldus de onderzoekers van Agrifacts.

Ministerie LVVN bevestigt bevindingen
Het ministerie van LVVN reageerde vorig jaar op de bevindingen van Agrifacts en bevestigde dat er bij de kleinere natuurpercelen inderdaad een ‘ongewenste situatie’ ontstaat, waarin beheerders soms afwijken van de oorspronkelijk vastgestelde beheertypen. Het ministerie gaf aan dat zij het afwijkend beheer afkeurt, maar provincies de situatie vaak gedogen.

Provincies, die verantwoordelijk zijn voor het toezicht op natuurgebieden, verklaren dat het combineren van kleine habitats in grotere percelen vaak kostenbesparend werkt. Toch blijkt uit het onderzoek van Agrifacts dat dit afwijkende beheer veelal niet besparend werkt, maar juist leidt tot een hogere subsidie-uitkering.

De vraag blijft echter of het huidige kabinet daadwerkelijk ingrijpt in het natuurbeleid, of dat Nederland in toenemende mate zal veranderen in natte natuurgebieden. De roep om een kritische blik op de natuursubsidies klinkt steeds luider, maar vooralsnog blijft het systeem zoals het is, waardoor natuurbeheerders – en niet de natuur zelf – het meeste voordeel uit de ‘groene subsidies’ lijken te halen.

Meerartikelen

journalist
Nieuws

82 procent van Duitse journalisten steunt linkse partijen

Uit een nieuw onderzoek van de Universiteit van Dortmund blijkt dat 82 procent van de Duitse journalisten die hun politieke voorkeur hebben aangegeven, linkse partijen steunt, meldt Nius. Het onderzoek laat zien dat de Duitse media vooral een linkse

Baudet Rosenmöller
Nieuws

Baudet valt Rosenmöller aan om vlieggedrag: 'Hypocriet!'

FVD-leider Thierry Baudet levert felle kritiek op GL/PvdA-prominent Paul Rosenmöller vanwege zijn veelvuldige vlieggedrag. Volgens Baudet moeten linkse politici zelf 'het goede voorbeeld geven' in plaats van de Nederlandse bevolking regels op te legg

Rogan
Nieuws

'Geen toeval': Rogan haalt uit naar YouTube na censuurincident met Trump

Joe Rogan heeft zich uitgesproken over wat hij ziet als censuurpraktijken van YouTube rondom zijn recente interview met Donald Trump. De populaire podcastaflevering was moeilijk vindbaar op YouTube; slechts clips verschenen in de zoekresultaten, maar

Belastingdienst
Achtergronden

Rechtszaak tegen Belastingdienst: 'Ons geld wordt verkeerd besteed'

De Nationale Bond tegen Overheidszaken heeft een collectieve rechtszaak aangespannen tegen het ministerie van Financiën. De rechtszaak richt zich specifiek op de Belastingdienst, die volgens de Bond belastinginkomsten gebruikt voor dubieuze praktijke

Kaars
Nieuws

Weense tieners ontvoerd en verkracht door twee Algerijnen

Afgelopen weekend zijn twee tienermeisjes (14 en 15 jaar) ontvoerd en verkracht in een appartement in de Weense wijk Brigittenau. De slachtoffers werden door twee mannen van 17 en 31 jaar oud, beiden afkomstig uit Algerije, gedwongen drugs te gebruik

Migranten
Peiling

Meeste Spanjaarden willen strenger migratiebeleid

Bijna 60 procent van de Spaanse bevolking spreekt zich uit voor strengere maatregelen om illegale immigratie tegen te gaan. Dit blijkt uit een recente enquête van CIS. Daarnaast vindt bijna driekwart van de ondervraagden dat migranten de Spaanse gewo

Leyen Valencia
Achtergronden

Leidde falend EU-beleid tot Spaanse overstromingen?

EU-chef Ursula von der Leyen is kraakhelder: de Spaanse overstromingen zijn het gevolg van klimaatverandering. Haar uitspraken zijn onderwerp van discussie, vooral nu Spanje koploper is in het afbreken van dammen en waterreservoirs. Spanje wordt mome

synagoge Enschede
Nieuws

Diepe teleurstelling bij synagoge Enschede vanwege uitsluiting Museumnacht

De synagoge in Enschede is volgens het synagoge-bestuur 'zonder overleg' uit het programma van Museumnacht gehouden, meldt Tubantia. Kritiek op de organisatie achter MuseumnachtHet bestuur van de synagoge is "diep teleurgesteld" over het feit dat de

Leesmeeropinie
Leesmeerinterviews

Meerartikelen

Grenscontroles
Nieuws

Illegale grensoversteken Duitsland-Nederland fors toegenomen

De invoering van permanente grenscontroles in Duitsland lijkt effect te hebben, maar met gemengde resultaten. Terwijl het totaal aantal illegale grensoversteken daalde, steeg het aantal pogingen vanuit Nederland juist sinds de invoering van de perman

Trump
Nieuws

Trump steelt show met vuilniswagen na uitspraak Biden: “In eer van Kamala en Joe”

In een opvallende campagne-actie liep oud-president Donald Trump de trappen van zijn privé Boeing 757 af, om in een regenachtige setting naar een witte afvalwagen met zijn naam erop te lopen. Trump, gekleed in een oranje-geel veiligheidsvest over zij

Orban
Nieuws

Hongarije gaat belastingvoordelen gezinnen drastisch verhogen

Het Hongaarse ministerie van Financiën heeft aangekondigd dat de belastingvoordelen voor families aanzienlijk worden verhoogd. De belastingaftrek voor gezinnen wordt verdubbeld, belastingvrijstellingen worden uitgebreid voor jonge gezinnen en voor ge

Hamas GL
De Bom

GroenLinks en Hamas gaan trouwen!

Groots nieuws in Nederland: GroenLinks en Hamas stappen in het huwelijksbootje! De twee organisaties verklaren elkaar hun eeuwige liefde op een romantisch altaar. "Tot de dood ons scheidt", beloven ze plechtig. Wie had dat ooit gedacht? Ware liefde i

Stekkerbak
Nieuws

Beleggers verwachten daling van groene aandelen

Terwijl de wereld probeert over te stappen op duurzame energie, verwachten beleggers juist dat groene aandelen juist gaan dalen. Hedgefondsen nemen namelijk massaal shortposities in aandelen van zonne-energie en elektrische voertuigen, blijkt uit rec

Rutte
Nieuws

Kamerleden bekritiseren inlichtingenuitspraken: 'Waarom nu wel?'

NAVO-chef Mark Rutte heeft gewaarschuwd voor een gevaarlijke escalatie nu Rusland Noord-Koreaanse soldaten inzet in de grensregio Koersk. Volgens de NAVO-baas ondermijnt deze samenwerking de stabiliteit in Oost-Europa en het Koreaanse schiereiland. “

Ter Apel
Nieuws

Rechter straft COA voor opvangchaos Ter Apel: dwangsom bij overbezetting

Het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) moet de gemeente Westerwolde een dwangsom van 50.000 euro per dag betalen als het aantal asielzoekers in het aanmeldcentrum Ter Apel over twee weken boven de tweeduizend uitkomt. Dit heeft de rechter woen

Zweden
Nieuws

Zweden schaft belasting op plastic tassen af

Vanaf 1 november wordt de belasting op plastic tassen in Zweden opgeheven. Hierdoor zullen de prijzen in winkels fors dalen. Deze belasting was oorspronkelijk bedoeld om het gebruik van plastic te verminderen en te voldoen aan de EU-richtlijnen. Voor

Wiersma
Nieuws

Steun voor minister Wiersma daalt: ‘Nog geen resultaten voor de boer’

Uit een recente peiling van EenVandaag blijkt dat ruim de helft van de BBB-kiezers vindt dat hun partij te weinig resultaat behaalt op landbouwgebied. De partij, die in de zomer toetrad tot het kabinet, krijgt van haar achterban nog wat tijd om zich

Rudakubana
Nieuws

Dodelijke aanval Southport toch door radicale islamist uitgevoerd

De aanval in het Britse Southport, waarbij drie meisjes omkwamen, is waarschijnlijk toch uitgevoerd door een radicale islamist. De aanval zorgde eerder dit jaar voor rellen en protesten. De vermoedelijke dader, Axel Rudakubana, is onder andere aangek

Meloni
Nieuws

Italië scherpt controle op migratieroutes via Midden-Oosten aan

De Italiaanse overheid doet flink zijn best om de migratiestromen naar Italië via het Midden-Oosten in te dammen. Naast de bekende patrouilles in de Middellandse Zee, hebben de Italiaanse autoriteiten nu ook acties opgezet tegen bendes die actief zij

Politie
Onderzoek

Zweden: 3 op 4 moorden gepleegd door migranten

Maar liefst drie op de vier moorden in Zweden worden gepleegd door migranten, blijkt uit overheidscijfers. Daarnaast blijkt uit de statistieken dat de moorden met vuurwapens in Stockholm dertig keer hoger liggen dan in Londen. In 2018 waren er maar l