Raad van State geeft 'vrijbrief' voor vrouwenbesnijdenis
De Raad van State heeft een storm van kritiek over zich afgeroepen na haar uitspraak in een recente zaak. De zaak draaide om de vraag of een burgemeester kan optreden tegen oproepen tot vrouwenbesnijdenis door religieuze instellingen, zoals de Haagse As Soennah-moskee. Volgens de Raad van State is de vrijheid van godsdienst belangrijker dan het recht op lichamelijke integriteit, waardoor de burgemeester niet bevoegd is om in te grijpen.
De zaak kwam voort uit uitspraken van religieuze leiders in Den Haag die vrouwelijke genitale verminking (VGV) zouden hebben aanbevolen. Dit gaat volgens Femmes for Freedom, die de zaak had aangespannen, direct in tegen de rechten van vrouwen en meisjes. Nederland telt naar schatting 41.000 slachtoffers van genitale verminking, terwijl 4.200 meisjes risico lopen. Het verzoek van de organisatie om hiertegen bestuursrechtelijk op te treden, werd door de Raad echter afgewezen.
De uitspraak kwam op een bijzonder moment: midden in de internationale campagneweek Orange the World, waarin aandacht wordt gevraagd voor geweld tegen vrouwen. Volgens Femmes for Freedom is de timing pijnlijk. “Het is een klap in het gezicht van de slachtoffers en de meisjes die gevaar lopen,” aldus de organisatie in een persverklaring. Me de uitspraak geeft de Raad van State een 'vrijbrief voor genitale verminking en femicide', vindt Femmes for Freedom.
Zorgen om 'beperkte' toetsing
Wat de uitspraak extra wrang maakt, is volgens Femmes for Freedom het gebrek aan toetsing aan internationale mensenrechtenverdragen. De Raad van State baseerde haar oordeel alleen op artikel 6 van de Grondwet, dat de vrijheid van godsdienst beschermt, en liet cruciale verdragen zoals het VN-Vrouwenverdrag en het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM) buiten beschouwing.
De organisatie wijst op de ernstige gevolgen van genitale verminking. Het leidt niet alleen tot fysieke en psychische schade, maar kan in extreme gevallen zelfs dodelijk zijn. Femmes for Freedom noemt het 'onbegrijpelijk' dat dit niet meegewogen is in de beslissing van de Raad.
Eerdere uitspraak
Vorig jaar besliste de Raad van State ook al in het voordeel van de Haagse As-Soenah Moskee. In 2018 werd duidelijk dat de moskee bij een online cursus zijn bezoekers aanbeveelt om vrouwen te besnijden. Femmes for Freedom riep hierna op tot massale aangifte. In eerste instantie was dit succesvol: de desbetreffende prediker kreeg een taakstraf van 80 uur. Maar in hoger beroep is de prediker nu toch vrijgesproken. De woede is groot: 'Het Hof heeft nul ruggengraat, geen fatsoen.'
Vrouwenbesnijdenis komt wereldwijd steeds vaker voor. Sinds 2016 is het aantal meisjes, dat is besneden, toegenomen met 30 miljoen. Dit komt vooral doordat de landen, waar dit vaak gebeurt, een hoog geboortecijfer hebben. De genitale verminking komt vrijwel alleen voor in islamitische landen.