Het bedrag aan wachtgeld voor asielzoekers is flink toegenomen
De flinke toename van het wachtgeld komt door het feit dat de IND flink meer dwangsommen moest betalen aan asielzoekers. Deze dwangsommen worden met name uitgekeerd aan asielzoekers en nareizende familieleden.

Momenteel heeft de IND vijftien maanden om een asielaanvraag te behandelen. Dit was eerder minder, maar gezien de oplopende wachttijden is deze periode al verlengd. Toch lijkt het de IND niet te lukken om binnen deze vijftien maanden alle aanvragen te behandelen.

In bijna 30.000 gevallen leidde dit ertoe dat de immigrant naar de rechter stapte, die vervolgens een dwangsom aan de IND oplegde. Deze dwangsommen bedragen meestal 100 euro per dag, met een maximumbedrag van 7500 euro per immigrant. Dit kostte de IND in 2023 11 miljoen euro. Vorig jaar was dit bedrag ruim verdrievoudigd tot een eindbedrag van 36,8 miljoen euro.

Theoretisch gezien moeten de migranten deze dwangsommen bij het COA melden als inkomsten: 'Dit geld is ook je eigen geld. Soms moet je dan meebetalen aan de opvang,' aldus het COA.

Volgens de IND moeten de dwangsommen worden afgeschaft omdat ze niet bijdragen aan snellere beslissingen en ook weer tijd innemen van de IND: 'Dwangsommen dragen volgens ons niet bij aan sneller beslissen. Daarom zijn wij er geen voorstander van. Wij pleiten al langer voor het afschaffen van de rechterlijke dwangsom, zodat we ons volledig kunnen richten op het behandelen van nieuwe aanvragen.'

Rhodia Maas, directeur-generaal van de IND, geeft aan dat ondanks de inspanningen om aanvragen te behandelen, dit door verschillende factoren niet lukt: 'Ondanks dat we hard werken, ligt er een grote stapel openstaande aanvragen op ons te wachten. Steeds meer aanvragers moeten lang wachten op een beslissing. De hoeveelheid werk is de afgelopen jaren niet alleen groter geworden, maar door regelgeving, rechterlijke uitspraken en interne werkinstructies is het werk zelf ook steeds complexer geworden. Dat is mij allemaal een doorn in het oog.'