Frans parlement torpedeert encryptieverbod: winst voor digitale privacy

In Frankrijk is een wetsvoorstel dat encryptie op berichtenapps wilde verzwakken, van tafel geveegd. De Franse Nationale Assemblee heeft het plan afgewezen dat apps als Telegram zou verplichten om ‘achterdeurtjes’ te installeren, meldt Solid Intel. Zulke achterdeurtjes hadden opsporingsdiensten toegang gegeven tot versleutelde privéberichten. De stemming wordt gezien als een belangrijke overwinning voor privacyactivisten – in Frankrijk én daarbuiten.
De afgewezen wet zou techbedrijven hebben gedwongen om toegang te geven tot versleutelde communicatie. Daardoor zouden politie en justitie mee kunnen lezen met gesprekken in apps als Telegram, Signal en WhatsApp. Maar juist die versleuteling beschermt de privacy van miljoenen gebruikers. Door alleen zender en ontvanger toegang te geven tot de inhoud, blijven berichten veilig voor hackers, overheden en nieuwsgierige derden.
Critici waarschuwden dat het wetsvoorstel de kern van online vrijheid zou aantasten. Niet alleen vanwege het risico op misbruik door overheden, maar ook omdat hackers dergelijke achterdeuren kunnen gebruiken. Veiligheidsexperts stellen al jaren: je kunt geen ‘veilig’ achterdeurtje bouwen. Elke opening in de muur maakt het geheel zwakker.
Telegram: liever weg uit Frankrijk dan privacy opgeven
De populaire berichtenapp Telegram speelde een opvallende rol in het debat. Oprichter Pavel Durov liet duidelijk weten dat zijn bedrijf geen concessies doet aan privacy. “Als het wetsvoorstel wordt aangenomen, verlaat Telegram de Franse markt liever dan dat we achterdeurtjes installeren,” aldus Durov.
Hij verwees naar het verleden: in twaalf jaar tijd heeft Telegram nog nooit privéberichten gedeeld, zelfs niet met rechtbanken binnen de EU. Alleen IP-adressen en telefoonnummers van verdachten zijn in zeldzame gevallen overgedragen. Voor Durov is encryptie geen luxe, maar een principe.
Waarom is dit zo belangrijk?
Het veto betekent dat encryptie in Frankrijk – voorlopig – overeind blijft. Dat heeft grote gevolgen. Gebruikersprivacy blijft beschermd, want niemand kan zonder toestemming meelezen. De vrijheid van meningsuiting blijft gewaarborgd, waardoor mensen zonder angst kunnen communiceren. Ook het vertrouwen in technologie blijft intact; zonder privacy haken veel gebruikers af. En tot slot: regeringen krijgen hiermee een duidelijk signaal dat burgerrechten niet zomaar mogen worden ingeperkt.
Toch is het debat nog niet klaar. Justitie en politie wijzen erop dat versleuteling hun werk bemoeilijkt. Criminelen en terroristen zouden profiteren van ‘onzichtbare communicatie’. Daarom wil de Politieprefectuur van Parijs alsnog een verbod, meldt Durov op X. Maar volgens experts is het probleem niet op te lossen met achterdeurtjes. Die maken immers iedereen kwetsbaar – niet alleen verdachten.