Afgelopen zaterdag 10 mei voer Astral tot op slechts 33 zeemijlen (61 kilometer) van de stad Chebba, aan de oostkust van Tunesië. Die regio werd in 2024 door de Global Initiative Against Transnational Organized Crime benoemd tot broedplaats van mensensmokkel. De volgende dag onderschepte Open Arms een boot met meer dan vijftig migranten van onder meer Bangladeshi, Soedanese, Egyptische en Pakistaanse afkomst.

Volgens Frontex komt dit niet onverwacht. De aanwezigheid van ngo’s als Open Arms werkt als een magneet, stellen zij. “Veel van deze tochten worden gepland in de zekerheid dat ngo’s als Open Arms de migranten naar Europa zullen brengen,” zegt een woordvoerder in gesprek met La Gaceta. Foto’s op sociale media tonen dat de boot in kwestie niet in nood verkeerde. De houten constructie leek stabiel, zonder zichtbare schade.

Strategie van smokkelnetwerken
De situatie wijst volgens critici op een zorgwekkende praktijk. Criminele netwerken zouden migranten bewust met solide boten richting ngo-schepen sturen, in plaats van in gammel plastic. Ze weten dat Open Arms nabij is en dat de kans op ‘redding’ – en dus toegang tot Europa – groot is. Frontex spreekt van een “vicieuze cirkel” waarin hulpoperaties worden gebruikt als marketing voor nieuwe klanten.

Op sociale media vieren smokkelaars de acties van Open Arms. Beelden van de overzettingen worden gedeeld als bewijs dat ‘de route werkt’. Voor mensenhandelaren betekent elke succesvolle overtocht een nieuwe bron van inkomsten. En voor migranten wordt de drempel om de overtocht te wagen steeds lager.