Controverse Songfestival: Israël uitgesloten uit officiële video

Het Eurovisie Songfestival 2025 is nog maar net voorbij, maar de ophef is groter dan ooit. Organisator EBU ligt onder vuur vanwege het weglaten van de Israëlische deelneemster Yuval Raphael uit de officiële compilatievideo, melden Israëlische media. Critici spreken van dubbele standaarden, zeker omdat Israël dit jaar topfavoriet bleek bij het Europese publiek.
Afgelopen vrijdag publiceerde de EBU de officiële videoclip van het Eurovisiealbum 2025. In deze montage worden normaal gesproken fragmenten getoond van de deelnemende artiesten. Opvallend afwezig: Yuval Raphael, de Israëlische kandidate die met haar lied New Day Will Rise tweede werd in de einduitslag. De zangeres won zelfs de televoting overtuigend, ondanks een lage juryscore. Toch schittert ze volledig door afwezigheid in het promotionele beeldmateriaal van de organisatie.
Israëlische media en fans zijn woedend. Volgens hen is er sprake van “opzettelijke uitsluiting” door de EBU. “Het is zeer teleurstellend om te zien dat Israël, de tweede finalist van dit jaar, opzettelijk uit dit bericht is weggelaten. Dit druist in tegen de geest van eerlijkheid en eenheid die de slogan ‘United by Music’ pretendeert te vertegenwoordigen,” schreef een gebruiker op X. Een ander reageerde met: “Schande over de EBU. Openbare dienstverlening totdat het publiek het niet eens is met jullie agenda.”
Herhaling van zetten
De situatie rond Raphael staat niet op zichzelf. In 2023 werd Noa Kirel (derde plaats) nog wél opgenomen in de video. Maar in 2024 ontbrak Eden Golan (vijfde plek) eveneens. Volgens waarnemers wijst dit op een structureel patroon. Steeds vaker worden Israëlische artiesten genegeerd in de officiële Songfestival-uitingen, ondanks hun populariteit onder het publiek. De EBU heeft geen officiële verklaring gegeven voor het weglaten van Raphael, wat de speculaties alleen maar aanwakkert.
Politieke druk
De context waarin dit alles plaatsvindt, is explosief. De deelname van Israël aan het festival zorgde dit jaar al voor forse controverse. Zowel publieke omroepen als politici riepen op tot uitsluiting van Israël vanwege het aanhoudende conflict in Gaza. De Spaanse premier Pedro Sánchez stelde zelfs dat Israël op dezelfde manier als Rusland uitgesloten zou moeten worden: “We kunnen geen dubbele standaarden hanteren.”
Ondanks deze oproepen stemde het Europese publiek massaal op de Israëlische inzending. In dertien landen kreeg Israël de maximale 12 punten bij de televoting. Wat opvalt: de meeste stemmen kwamen uit West-Europese landen met hoge migratieaantallen. Dat ondergraaft de suggestie dat steun voor Israël uitsluitend uit bepaalde hoeken zou komen.
Ook in Nederland leidde de situatie tot onrust. AVROTROS en de NPO verklaarden in gesprek te willen gaan met de EBU. Ze vragen zich af of het Songfestival nog wel een “a-politiek en verbindend” evenement is, zoals het pretendeert te zijn. De scheve verhouding tussen de jury- en publieksstemmen, gecombineerd met het politieke debat over Israëls deelname, zetten de geloofwaardigheid van het evenement onder druk.
Voorlopig zwijgt de EBU over de uitsluiting van Raphael. De organisatie benadrukt in algemene zin dat het stemmen streng wordt gecontroleerd en dat elk land eerlijk wordt behandeld. Toch leidt het stilzwijgen over de videoclip tot groeiende kritiek. De reputatie van het festival als ‘muzikaal verbroederingsfeest’ wankelt.