Oekraïense oligarchen verrijken zich stilletjes met oorlogsmiljarden

Terwijl Europa miljarden euro’s naar Oekraïne stuurt, worden enkele rijke zakenlieden in stilte steeds rijker. De Zwitserse krant Neue Zürcher Zeitung (NZZ) stelt dat Oekraïense oligarchen enorm profiteren van de oorlog, terwijl ze hun rijkdom verborgen houden.
Volgens NZZ-correspondent Guillaume Ptak in Kiev: 'Deze grote zakenlieden profiteren enorm van de oorlog, terwijl ze ook patriottisch, pro-Westers en erg discreet zijn.' De krant noemt vijf namen: Andri Stawnizer, Andri Kobolev, Oleksander Hereha, Andri Kolodyuk en Vasil Khmelnitsky. Zij verdienen fortuinen in sectoren als logistiek, energie en bouwmaterialen.
Geen jachten of sportwagens, maar strategische winsten
De nieuwe elite doet het anders dan de oude oligarchen, stelt NZZ. 'De oorlog, die nu zijn vierde jaar ingaat, blijkt een winstgevend veld voor zakenlieden als deze vijf,' schrijft de krant. Hoewel zij profiteren van de oorlog, ondersteunen ze ook het leger en de burgerbevolking. NZZ: 'Ze kopen geen tv-zenders, kranten of privélegers.' Toch zijn de miljardenwinsten opvallend in een land dat zwaar leunt op buitenlandse steun en waar corruptie diep geworteld is.
Kritiek op Zelensky en justitie
Hoewel veel van deze nieuwe oligarchen welkom zijn bij de Oekraïense autoriteiten, is de relatie met president Zelensky niet altijd goed. Andri Kobolev, bekend vanwege zijn anti-corruptie-imago, ligt bijvoorbeeld overhoop met de regering. Inmiddels is ook hij beschuldigd van corruptie.
De andere vier zijn vooralsnog niet officieel verdacht, maar de Zwitserse krant wijst erop dat corruptie in Oekraïne ‘van boven tot onder in het systeem zit’. Volgens NZZ zijn overprijzen en smeergeld gebruikelijk bij overheidsopdrachten.
Zorgen in Europa over EU-toetreding
De berichten over corruptie wekken ook zorgen bij andere Europese landen. De Duitse oud-minister van Financiën Oskar Lafontaine waarschuwde al in januari tegenover Frankfurter Allgemeine Zeitung, geciteerd door V4NA, 'Oekraïne wordt nu bestuurd door een oligarchisch regime dat steeds meer afhankelijk is van buitenlandse steun. Het is een staat met wijdverspreide corruptie en een gebrek aan echte democratie.'
Uit een recent onderzoek blijkt dat 71,6 procent van de Oekraïense bevolking corruptie als het grootste probleem na de oorlog beschouwt. Onder ondernemers is dat zelfs 73 procent. Een meerderheid vindt dat president Zelensky en zijn kantoor verantwoordelijk zijn voor het bestrijden van corruptie, meldt Remix.
Toch lijkt het erop dat ook na de oorlog de grote winsten zullen blijven. NZZ: 'Als de vrede komt, valt er nog meer te verdienen aan wederopbouw, landbouw en grondstoffen.'