Raisa Blommestijn: "De woke-ideologie hanteert een 'militant' handhavingsmechanisme"

Vandaag de dag is het verwijt dat het Westen schuld heeft aan veel problemen in de wereld haast niet meer weg te denken uit het politieke debat. Is het Westen niet rijk geworden dankzij onderdrukking en slavernij? Draagt het Westen geen schuld waarvoor zij boete moet doen? Wat is de staat van 'het Westen', van de VS, Europa en Australië? Deze en meer vragen staan centraal in de nieuwe essaybundel Westerse Schuld van uitgeverij Aspekt. NieuwRechts ging in gesprek met Raisa Blommestijn over het belang van de bundel en haar essay-onderwerp de diversiteitsdystopie van doorgeslagen schuldreflex.
Lees ook
Derksen gooit handdoek in de ring na cancel-pogingen: "Ik ben er klaar mee"
De bundel behandelt een breed aantal onderwerpen en problemen binnen het thema ‘Westerse Schuld’. Enkele prominente stemmen, die zelf vaak genoeg verketterd worden door de linkse identiteitspolitiek, hebben een bijdrage geleverd. Zo schrijft historicus Piet Emmer over het Nederlandse slavernijverleden. Hij ziet dat de geschiedschrijving steeds meer in de ban raakt van activisme:
"De Westerse schuld manifesteert zich ook in ’historische‘ beeld op het slavernijverleden. Zo wordt er geen woord gerept over de Arabische en de interne Afrikaanse slavenhandel. Erger nog; feiten over het Nederlandse slavernijverleden worden omgeruild voor onwaarheden om het idee van de Westerse schuld te kunnen blijven handhaven. Zelfs de geschiedwetenschap ontsnapt niet aan de activistische lens."
In de inleiding van het boek schrijft Ayaan Hirsi Ali dat de discussies over diversiteit en met name de schaduwzijde van de multiculturele samenleving die vandaag worden gevoerd ook al in de jaren ’90 van de vorige eeuw plaatsvonden. Toen was het VVD-leider Frits Bolkestein die dit agendeerde. Maar, zoals Hirsi Ali schrijft, was het in die tijd haast taboe om zulke onwelgevallige zaken aan te kaartten.
Ook Raisa Blommestijn is een groot tegenstander van de identiteitspolitiek en de woke-ideologie: "De woke-ideologie, die direct samenhangt met de westerse schuld, heeft verstrekkende gevolgen: mensen worden bijvoorbeeld ‘gecanceld’ indien zij de schuld van het Westen aan allerlei vermeend historisch onrecht weigeren te erkennen. Zelfs de academie is niet gevrijwaard van dit fenomeen, met alle negatieve gevolgen voor de vrije wetenschap van dien. Zo is doorgeslagen diversiteitsdenken in het hedendaagse ‘woke-gedachtegoed’ een belangrijke manifestatie van het westerse schuldcomplex", schrijft ze in haar essay.
NieuwRechts.nl ging in gesprek met Raisa Blommestijn over de essaybundel.
Westerse Schuld
Aan de bundel hebben diverse academici en mensen met een politieke achtergrond meegeschreven, waarom is het zo belangrijk dat dit onderwerp, en dan met name het tegengeluid, meer aandacht verdient?
"We hebben de afgelopen jaren gezien dat hele debat omtrent het kolonialisme, het slavernijverleden en vooral ook de vraag hoe dat nu nog doorwerkt in de samenleving veel aandacht heeft gekregen. Wij missen eigenlijk een bredere belichting van dat onderwerp," begint Raisa haar verhaal. "Je ziet dat vooral activisten of activistische wetenschappers dat onderwerp hebben gekaapt. Je ziet dat er daardoor veel aandacht uitgaat naar de negatieve kanten van het slavernijverleden of dat onze samenleving doordrenkt zou zijn van systemisch racisme, om maar enkele voorbeelden te noemen."
"Vooral één kant van de zaak krijgt veel aandacht. In de bundel hebben we getracht een wat meer afgewogen kijk te geven op het geheel. In het huidige debat missen we die bredere kijk, vandaar deze bundel."
Het debat over deze onderwerpen is niet per se nieuw, maar wel geïntensiveerd ziet Raisa. "Debatten over dit onderwerp zijn de afgelopen vijf jaar steeds heftiger geworden." Volgens haar komt dit vooral door de jarenlange inspanning van activisten.
"Door activisten is er de afgelopen jaren veel gewerkt aan een soort van bewustwording. Het is daardoor een thema dat steeds hoger op de maatschappelijke agenda is komen te staan. En zeker sinds Black Lives Matter is het niet langer meer een onderwerp dat speelt bij voornamelijk academici of journalistiek. Steeds meer mensen zijn het op zichzelf aan het betrekken. Door deze ontwikkelingen heeft het nog meer maatschappelijke aandacht gekregen. Deze ontwikkelingen speelden al langer, denk aan bijvoorbeeld de Zwarte Pietendiscussie, maar de Black Lives Matter-beweging heeft het debat nog groter en ingrijpender gemaakt."
"Je ziet nu dat het niet louter meer een discussie is die plaatsvindt in kleine delen van de samenleving. Musea, universiteiten en andere instellingen gaan nu zelfs zo ver om bijvoorbeeld zaken die ‘gevoelig’ liggen aan te passen. Tegenwoordig zien we ineens discussies over het aanpassen van straatnamen, om maar een voorbeeld te noemen."
Diversiteitsofficier
In haar essay beschrijft Raisa het militante karakter van het woke-gedachtegoed achter al deze culturele ontwikkelingen. Volgens Raisa zit er een harde agenda achter die weinig ruimte voor discussie over laat:
"Je ziet met de cancel culture en bijvoorbeeld het streven naar het veranderen van straatnamen het militante karakter. Dat het een soort van buitenwettelijke handhaving lijkt te zijn. Het gaat het helemaal niet om dingen die nu strafbaar zijn. Om een voorbeeld te noemen: het woord ‘blank’ is helemaal niet strafbaar om te gebruiken, maar als je nu nog zo’n woord gebruikt volgt er een stroom van reacties op."
"Mensen die blank in plaats van wit gebruiken riskeren om als fout te worden neergezet met alle gevolgen van dien. Je riskeert zo je carrière of reputatie. Je kan daarom spreken over een bepaald soort militant handhavingsmechanisme, maar dit is niet ingegeven door het strafrecht of door een onafhankelijke rechter of door een onafhankelijke procedure. Het wordt meer ingegeven door een bepaald soort maatschappelijke onrust."
Inclusie leidt tot exclusie
De kern van Raisa’s essay komt neer op het feit dat de gewenste diversiteitsutopie leidt tot een exclusieve samenleving. Het willen streven naar inclusie leidt juist naar exclusie.
"Het is tekenend voor wat dit allemaal behelst. Er wordt een soort van ideologie opgetuigd van diversiteit en inclusie, maar eigenlijk gaat het helemaal niet om diversiteit. Er ontstaat juist een monocultuur van bepaalde opvattingen en iedereen die die opvattingen niet deelt wordt buitengesloten. Dat leidt dus niet tot inclusie maar tot exclusie."
Het boek Westerse Schuld is te koop bij uitgeverij Aspekt.