Sluipschutters in de tuin: de autobiografie van Hans Moll
Hans Moll is de schrijver van een subtiel literair oeuvre van boeken over politiek, tijdgeest, fictie en non-fictie, en nu ook een autobiografie. In Sluipschutters in de tuin: een Indische geschiedenis (2022) vertelt hij het verhaal van het jongetje, hijzelf dus, dat op 4-jarige leeftijd in 1952 aankomt in Nederland. Hij maakt deel uit van de groep van 250.000 repatrianten die vanuit Nederlands-Indië binnenstromen. Hij gaat sociologie studeren in Amsterdam en werkt daarna als journalist bij NRC-Handelsblad.
In Sluipschutters vertelt hij hoe – ondanks het feit dat hij geen bewuste herinneringen heeft aan zijn verblijf buiten Nederland – toch beïnvloed is door zijn familiegeschiedenis. Bij NRC (zoals de krant tegenwoordig heet) ontpopte hij zich tot een vroege criticus van wat we nu de woke-filosofie noemen (met kritiek op de dissertatie van Philomena Essed).
In “Het onvermogen van de anti-racistische wetenschap” (NRC, 4 mei 1991) bespreekt Moll Inzicht in alledaags racisme van Essed (Aula 1991). Philomena Johanna Maria Essed werd na een promotieonderzoek aan de Universiteit van Amsterdam hoogleraar in Critical Race, Gender and Leadership Studies aan de Antioch University op de locatie in Yellow Springs, Ohio, Verenigde Staten van Amerika. Veel van de woke-filosofie waardoor universiteiten tegenwoordig geplaagd worden, begint hier. In haar dissertatie zegt zij:
“Wanneer culturele elementen, in dit geval godsdienst, worden gezien als acceptabele gronden om leden met specifieke achtergronden uit te sluiten, dan heeft men weinig fantasie nodig om te begrijpen dat het redelijk lijkt om een Surinaamse vrouw uit te sluiten omdat ze niet binnen de (Europese) cultuur van de organisatie past.”
Zij stelt hier het bijzonder onderwijs aan de kaak: dat leidt, naar haar smaak, tot discriminatie van Surinaamse vrouwen. Moll analyseert de onlogische verdachtmakingen in de dissertatie die later een vaste plaats zullen krijgen in de woke-filosofie.
Later schreef Moll ook een boek over zijn ervaringen bij de krant: Hoe de nuance verdween uit een kwaliteitskrant: NRC Handelsblad neemt stelling tegen Israël (2011). In De huismeester, de mammoet en de moslim: getuigenis van mijn islamofobie (2016), drijft hij de spot met hedendaagse taboes, zoals het taboe op islamkritiek.
Meer over Sluipschutters vindt u hier.
Paul Cliteur is de schrijver van Moderne Papoea’s (2002).