In het nieuwe migratiepact worden migranten verdeeld over alle EU-lidstaten. Elk lidstaat krijgt een bepaald aantal migranten dat het moet opvangen. Wel is er een uitweg mogelijk. Een lidstaat kan de asielopvang namelijk afkopen door een hoog geldbedrag te betalen, namelijk 22.000 euro per asielzoeker.
Het migratiepact stuitte in de onderhandelingsfase al op fel verzet van de rechtse Europarlementariër Charlie Weimers (SD). Volgens hem zou het namelijk veel moeilijker worden voor lidstaten om een strikt migratiebeleid te hanteren. Ook vreesde Weimers voor nationale soevereiniteit van EU-lidstaten.
"In het voorstel krijgen EU-bureaucraten de bevoegdheid om migratiequota over de lidstaten te verdelen," zei hij eind april in het Europees Parlement. "Daar bouwen ze een instrument voor Brussel in om het toekomstige migratiebeleid te dicteren, ongeacht waar de kiezers op stemmen bij parlementsverkiezingen."
Zelfs als de kiezers in een land heel erg anti-immigratie stemmen, kan de EU-top dus alsnog een lidstaat ertoe dwingen om immigranten op te vangen. Weimers noemt het EU-voorstel daarom "een gevaar voor de nationale regels".
Het voorstel is afkomstig van de Zweedse Eurocommissaris Yla Johansson, meldt Expressen. Volgens haar is er geen land in de EU dat over "nul immigratie" spreekt - zelfs Hongarije niet. Het migratiepact is vooral populair bij de groene EU-fracties. "Het Europese asiel- en migratiesysteem moet als geheel hervormd worden," vertelt GroenLinks-Europarlementariër Tineke Strik hierover.
Migratiepact is aangenomen
Inmiddels is het migratiepact aangenomen met landen die in totaal ruim tweederde van alle EU-burgers hebben. Aanvankelijk was het nog onduidelijk of het migratiepact erdoorheen zou komen, omdat Italië een oppositie leidde met Hongarije, Polen, Slowakije, Tsjechië, Kroatië, Malta, Bulgarije en Litouwen.
Maar deze oppositie is bezweken. Alleen Hongarije en Polen hebben daadwerkelijk tegen gestemd; Bulgarije, Malta, Litouwen en Slowakije onthielden zich van de stemming. Italië stemde zelfs voor.
De Hongaarse premier Viktór Orbán is niet te spreken over het aangenomen migratiepact: 'Brussel misbruikt zijn macht. Ze willen migranten met dwang naar Hongarije laten verhuizen. Dit is onacceptabel. Ze willen Hongarije dwangmatig veranderen in een migratieland.'
Ook Polen is woest over het aangenomen migratiepact. Premier Mateus Morawiecki heeft al gezegd geen migranten te zullen opvangen en hiervoor geen enkele afkoopsom te zullen betalen. Het land gaat proberen verzet te voeren tegen de uitvoering van het migratiepact binnen de Poolse landsgrenzen, hierbij gesteund door Hongarije.
Maar de Duitse minister van Binnenlandse Zaken Nancy Faeser (SPD), kan zich hierin niet vinden. Zij stelde vlak voor de stemming dat de Europese landen het migratiebeleid alleen "als EU kunnen oplossing, niet als natiestaten". Hieraan voegde ze toe: "Ik vecht voor een EU met open grenzen."
Eind vorig jaar wilde Faseer de vereisten voor het verkrijgen van een Duits paspoort nog versoepelen. Hierdoor zouden naar schatting twee miljoen migranten in Duitsland makkelijker of sneller een paspoort kunnen krijgen.