Spanje maakt ruk naar rechts bij verkiezingen

Nieuws 24 juli 2023 3 minuten Serre Verweij
Verkiezingen Spanje
ANP

Rechts wint de parlementsverkiezingen in Spanje. Het is echter geen eenduidige overwinning. De centrumrechtse partij Partido Popular (PP) wordt de grootste partij met 136 zetels, terwijl de socialistische partij (SPOE), die de afgelopen jaren de Spaanse regering leidde, tweede wordt met 122 zetels. Op de derde plaats volgt de ultrarechtse partij Vox, met een daling van 52 naar 33 zetels, terwijl de ultralinkse partij Sumar vierde is geworden met een daling van 36 naar 31 zetels. 

De Tweede Kamer in Spanje heeft 350 leden, dus 176 zetels zijn nodig voor het vormen van een meerderheidsregering. Noch de twee linkse, noch de twee rechtse partijen winnen een absolute meerderheid. Een mogelijkheid is dat PP en Vox samen een minderheidsregering gaan vormen. Dit zou dan de meest rechtse regering in Spanje worden sinds 1978. Ook wordt er gesproken over mogelijke nieuwe verkiezingen in het najaar. 

Tegelijk met de Tweede Kamerverkiezingen zijn ook de Eerste Kamerverkiezingen gehouden in Spanje. Hierbij wint PP ook aanzienlijk. De verkiezingen zijn vervroegd gehouden nadat de regeringspartijen grote verliezen leden tijdens de regionale verkiezingen.

De huidige linkse minderheidsregering bestaat uit de socialistische partij en een groep kleinere radicaal-linkse partijen, waaronder de communisten. De ultralinkse partijen hadden zich eerst verenigd onder de naam Podemos. Eerder dit jaar werd Podemos omgedoopt tot Sumar.

PP-leider Alberto Núñez Feijóo heeft veel winst geboekt tijdens de lokale verkiezingen in Spanje met kritiek op de socialistische premier Pedro Sánchez, vanwege de steun die Sánchez zocht bij separatistische partijen. Feijóo bekritiseerde Sánchez opnieuw tijdens het verkiezingsdebat en verwees ook naar de radicale coalitiepartners van de socialisten. 

Alhoewel PP niet officieel heeft gezegd met Vox te zullen regeren, wordt dit door de meeste analisten wel verwacht. PP en Vox hebben in meerdere provincies al coalities gevormd. Vox staat bekend als nationaal-conservatief, ultranationalistisch, rechts-populistisch, anti-islam en EU-sceptisch. 

Het vormen van een minderheidsregering kan problematisch blijken. Kleine splinterpartijen als Esquerra Republicana de Catalunya (ERC) en Junts krijgen een belangrijke rol. De linkse partij ECR, die strijdt voor Catalaanse onafhankelijkheid en steun geeft aan de regering van Sánchez, is gezakt van 13 naar 7 zetels. Nieuwe verkiezingen in zo'n situatie zijn niet ongewoon in Spanje. Toen de parlementsverkiezingen in april 2019 geen meerderheidsregering opleverde voor Spanje werden nieuwe verkiezingen uitgeschreven.

Een mogelijke nieuwe regering zal waarschijnlijk te maken krijgen met conflicten over Catalaans separatisme, een langzaam herstellende economie en een verlamd rechtssysteem. De Raad voor de Rechtspraak had in 2018 vernieuwd moet worden, maar dit is nog steeds niet gebeurd. De rechtse oppositiepartijen weigerden namelijk de regering te steunen bij de benoeming van een meer linkse raad, terwijl voorstellen van hun kant om de Raad voor de Rechtspraak onafhankelijk te maken van de politiek door de regering werden afgewezen. In 2021 verbood de regering, middels een nieuwe wet, aan de oude raad om nog rechters te benoemen bij het hooggerechtshof. Hierdoor zijn inmiddels bijna 30 procent van de posities bij het hooggerechtshof niet bezet en is het rechtssysteem lamgelegd. De EU heeft meermaals kritiek geuit op Spanje vanwege de problemen met de rechtsstaat. Vertrouwen in de onafhankelijkheid van het rechtssysteem is laag onder de bevolking.

De socialistische regering is ook hevig bekritiseerd voor het invoeren van de 'democratische herinneringswet'. De wet is pas na meerdere jaren in afgezwakte vorm doorgevoerd. Met deze wet wordt het regime van Francisco Franco officieel veroordeeld, terwijl de linkse republikeinse regering, geleid door socialisten en communisten, juist wordt verheerlijkt. De regering wil ook de wet gebruiken om organisaties die positief zijn over het regime van Franco verbieden. Dit zorgt voor de beschuldiging dat de regering de vrijheid van meningsuiting aantast. PP en Vox verwijten de socialisten het openrijten van oude wonden en hebben beloofd de wet in te trekken wanneer ze aan de macht komen. 

Ultrarechtse partijen groeien sinds 2022 in rap tempo in meerdere Europese landen. In Italië is een ultrarechtse meerderheidsregering aan de macht gekomen onder premier Georgia Meloni, in Zweden werd vorig jaar een rechtse coalitie gevormd met steun van de uiterst-rechtse Zweedse Democraten en in Finland is begin dit jaar een regering gevormd met deelname van de uiterst-rechtse partij De Finnen (verwant aan de PVV). Daarnaast zijn in Duitsland en Oostenrijk de ultrarechtse partijen Alternative für Deutschland (AfD) en Freiheitliche Partei Österreich (FPÖ) afgelopen maanden enorm gestegen in de peilingen. 

2025 was een roerig jaar en dus is het tijd voor een terugblik. Wat waren de ijkpunten dit jaar en wat moeten we verwachten van 2026? Dank aan ons YT-volgers. U kunt ook op nieuwrechts.nl de nodige achtergrondartikelen, geschreven interviews en columns lezen. 
Blijf via NieuwRechts.nl op de hoogte van het laatste nieuws voor rechts en conservatief denkend Nederland! Start je gratis maand nu via https://nieuwrechts.nl/landing

Gaat 2026 hét jaar worden voor Rechts Nederland?

Beluister onze podcast

Gaat 2026 hét jaar worden voor Rechts Nederland?
Of beluister op:

Meerartikelen

NR
Rechts voor z'n Raap

Gaat 2026 hét jaar worden voor Rechts Nederland?

2025 was een jaar van versnelling, confrontatie en heroriëntatie. Dat concluderen redacteuren Bart Reijmerink en Daniel de Liever in de laatste aflevering van de podcast Rechts voor z'n Raap van dit jaar. In de uitzending kijken zij terug op een roer

Insecten
Nieuws

Grootse Europese kwekerij van insectenvoedsel is failliet

De grootste insectenkwekerij van Europa is failliet. Het Franse bedrijf Ynsect, jarenlang gepresenteerd als een duurzame doorbraak in de voedsel- en veevoerindustrie, is door de rechter insolvent verklaard en in liquidatie gegaan. Daarmee komt een ei

India
Nieuws

Kerst onder druk in India: tientallen aanvallen op christelijke vieringen

Kerstmis verliep dit jaar onrustig in grote delen van India. In de week rond het christelijke feest werden meer dan tachtig incidenten gemeld, variërend van intimidatie en vernielingen tot openlijk geweld. Christelijke bijeenkomsten, scholen en versi

Romi Gonen
Achtergronden

Oud-gijzelaar vertelt over gruwelijke verkrachtingen tijdens gevangenschap in Gaza

Ze was 23 jaar oud toen ze werd ontvoerd. Nu, twee jaar later, doet Romi Gonen voor het eerst publiekelijk haar verhaal. In een interview met het Israëlische televisieprogramma Uvda vertelt de voormalige gijzelaar hoe zij tijdens haar 471 dagen duren

Mongolië
Onderzoek

Wetenschappers bezorgd om windparken: minder plantengroei en lokale opwarming

Windenergie geldt al jaren als een van de pijlers van de energietransitie. Toch groeit onder wetenschappers de aandacht voor neveneffecten van grootschalige windparken. Meerdere langlopende studies laten zien dat windturbines niet alleen elektricitei

Splinter Chabot
Nieuws

NPO maakt peperdure tv-serie over verbouwing Binnenhof

De renovatie van het Binnenhof loopt al jaren en kost miljarden euro’s meer dan oorspronkelijk gepland. Juist dat onderwerp staat centraal in een langlopende documentaireserie van de NPO. Maar niet iedereen is daar enthousiast over. Tv-analist Tina N

Wilders
Achtergronden

Andrea Speyerbach: 'PVV houdt rechts Nederland gegijzeld'

De PVV vormt volgens filosofe Andrea Speyerbach een structureel obstakel voor rechts Nederland. Dat zei zij in de podcast Rechts voor z’n Raap van NieuwRechts. Volgens Speyerbach leidt de dominante positie van de PVV tot verspilde stemmen, politieke

VVD
Nieuws

VVD-minister blijft aandringen op druk op Rusland na besprekingen Trump en Zelensky

De Verenigde Staten spelen opnieuw een zichtbare rol in pogingen om de oorlog in Oekraïne te beëindigen. President Donald Trump nam dit weekend het initiatief tot diplomatiek overleg met zowel Rusland als Oekraïne. In Den Haag wordt die inzet gewaard

Leesmeeropinie
Leesmeerinterviews

Meerartikelen

PVV
Nieuws

Voormalig PVV-Kamerlid over strubbelingen op de banenmarkt als PVV'er

Bij Nieuws van de Dag vertelt voormalig PVV-Kamerlid Reinder Blaauw hoe PVV'ers discriminatie ervaren op de banenmarkt. Zelfs met de juiste kwalificaties kunnen mensen met een PVV-achtergrond benadeeld worden op de banenmarkt. Blaauw deelt zijn ervar

Zelensky
Nieuws

Oekraïne wil onderdelen van Groningse gasinstallaties overnemen

Oekraïne heeft Nederland gevraagd om onderdelen van stilgelegde Groningse gasinstallaties beschikbaar te stellen. Door Russische aanvallen is de Oekraïense gasinfrastructuur zwaar beschadigd en zijn reserveonderdelen schaars. Volgens Nieuwsuur wordt

De Mos
Nieuws

De Mos zet rechtszaak over schadevergoeding op pauze: 'Verkiezingen moeten over toekomst van Den Haag gaan’

Richard de Mos, lijsttrekker van Hart voor Den Haag, bevriest voorlopig de aangekondigde rechtszaak over schadevergoeding tegen de overheid. Het gaat om compensatie voor de gevolgen van de strafzaak waarin hij en zijn partij jarenlang buitenspel werd

Vuurwerk
Nieuws

Politie voert extra grenscontroles uit tegen illegaal vuurwerk

De vuurwerkverkoop is deze maandag officieel begonnen. Voor veel Nederlanders voelt het als een kantelpunt. Als het landelijke vuurwerkverbod doorgaat, kan dit de laatste vrije jaarwisseling met consumentenvuurwerk zijn. Tot en met oudejaarsavond sla

Orban
Achtergronden

Orbán waarschuwt: 'Brussel gedraagt zich als een oorlogsraad'

De Hongaarse premier Viktor Orbán heeft in een nationale tv-toespraak scherp uitgehaald naar de Europese top. Volgens hem gedragen Europese leiders zich als een oorlogskabinet, terwijl Hongarije er alles aan doet om buiten een direct conflict met Rus

Migratie
Achtergronden

Victor Vlam: protest tegen azc levert geen applaus op, wel problemen

Volgens politiek commentator Victor Vlam verschillen protesten tegen azc's fundamenteel van andere vormen van activisme. In zijn analyse stelt hij dat demonstraties tegen asielzoekerscentra niet worden gedreven door sociale beloning of morele status,

Bardot
Achtergronden

De top 5 rechtse uitspraken van Brigitte Bardot: "Moslims overspoelen ons land"

Brigitte Bardot zal de geschiedenis ingaan als een van de meest herkenbare gezichten van het naoorlogse Frankrijk. Maar wie haar nalatenschap reduceert tot cinema alleen, doet haar tekort. In de laatste decennia van haar leven ontpopte Bardot zich to

Pomp
Nieuws

Pomphouders bereiden zich voor op accijnsverhoging per 1 januari

Automobilisten die nog snel willen tanken, kunnen dat de komende dagen zonder grote problemen doen. Pomphouders door het hele land hebben extra brandstof ingeslagen vanwege de verwachte drukte rond de jaarwisseling. Per 1 januari gaan de brandstofacc

d'Ancona
Nieuws

PvdA-prominent ligt wakker van ‘NSB-populisme’: "Desastreuze gevolgen"

Voormalig PvdA-minister Hedy d’Ancona zegt wakker te liggen van wat zij ziet als een gevaarlijke ontsporing van Nederland. In een interview op NPO Radio 1 waarschuwt zij voor “NSB-populisme” en noemt zij de huidige politieke koers “heel bedreigend”.

Alice Weidel
Achtergronden

AfD-leider Weidel: ‘Corona was een testfase voor hoe ver overheden kunnen gaan’

Volgens AfD-leider Alice Weidel was het coronabeleid geen tijdelijke noodmaatregel, maar een proef. “Het was een testfase om te zien hoe ver overheden kunnen gaan,” zei zij tijdens de alternatieve WEF-conferentie in Praag. In haar toespraak waarschuw

Laurentien
Nieuws

Prinses Laurentien onderzoekt haar koloniale familieverleden in NPO-programma

Prinses Laurentien van Oranje staat centraal in een aflevering van het televisieprogramma Sporen van slavernij. In de serie onderzoeken bekende Nederlanders hun familiegeschiedenis in de voormalige Nederlandse koloniën. Voor Laurentien leidt die zoek

Defensie
Nieuws

Defensie grootste werkgever van Nederland: overheid groeit, bedrijfsleven krimpt

Defensie is met ruime afstand de grootste werkgever van Nederland. Dat blijkt uit een nieuw overzicht van de Volkskrant. Eind vorig jaar telde het ministerie 74.333 voltijdsbanen. Dat is bijna twintig procent meer dan vijf jaar geleden. Geen enkele a