Spanje maakt ruk naar rechts bij verkiezingen

Nieuws 24 juli 2023 3 minuten Serre Verweij
Verkiezingen Spanje
ANP

Rechts wint de parlementsverkiezingen in Spanje. Het is echter geen eenduidige overwinning. De centrumrechtse partij Partido Popular (PP) wordt de grootste partij met 136 zetels, terwijl de socialistische partij (SPOE), die de afgelopen jaren de Spaanse regering leidde, tweede wordt met 122 zetels. Op de derde plaats volgt de ultrarechtse partij Vox, met een daling van 52 naar 33 zetels, terwijl de ultralinkse partij Sumar vierde is geworden met een daling van 36 naar 31 zetels. 

De Tweede Kamer in Spanje heeft 350 leden, dus 176 zetels zijn nodig voor het vormen van een meerderheidsregering. Noch de twee linkse, noch de twee rechtse partijen winnen een absolute meerderheid. Een mogelijkheid is dat PP en Vox samen een minderheidsregering gaan vormen. Dit zou dan de meest rechtse regering in Spanje worden sinds 1978. Ook wordt er gesproken over mogelijke nieuwe verkiezingen in het najaar. 

Tegelijk met de Tweede Kamerverkiezingen zijn ook de Eerste Kamerverkiezingen gehouden in Spanje. Hierbij wint PP ook aanzienlijk. De verkiezingen zijn vervroegd gehouden nadat de regeringspartijen grote verliezen leden tijdens de regionale verkiezingen.

De huidige linkse minderheidsregering bestaat uit de socialistische partij en een groep kleinere radicaal-linkse partijen, waaronder de communisten. De ultralinkse partijen hadden zich eerst verenigd onder de naam Podemos. Eerder dit jaar werd Podemos omgedoopt tot Sumar.

PP-leider Alberto Núñez Feijóo heeft veel winst geboekt tijdens de lokale verkiezingen in Spanje met kritiek op de socialistische premier Pedro Sánchez, vanwege de steun die Sánchez zocht bij separatistische partijen. Feijóo bekritiseerde Sánchez opnieuw tijdens het verkiezingsdebat en verwees ook naar de radicale coalitiepartners van de socialisten. 

Alhoewel PP niet officieel heeft gezegd met Vox te zullen regeren, wordt dit door de meeste analisten wel verwacht. PP en Vox hebben in meerdere provincies al coalities gevormd. Vox staat bekend als nationaal-conservatief, ultranationalistisch, rechts-populistisch, anti-islam en EU-sceptisch. 

Het vormen van een minderheidsregering kan problematisch blijken. Kleine splinterpartijen als Esquerra Republicana de Catalunya (ERC) en Junts krijgen een belangrijke rol. De linkse partij ECR, die strijdt voor Catalaanse onafhankelijkheid en steun geeft aan de regering van Sánchez, is gezakt van 13 naar 7 zetels. Nieuwe verkiezingen in zo'n situatie zijn niet ongewoon in Spanje. Toen de parlementsverkiezingen in april 2019 geen meerderheidsregering opleverde voor Spanje werden nieuwe verkiezingen uitgeschreven.

Een mogelijke nieuwe regering zal waarschijnlijk te maken krijgen met conflicten over Catalaans separatisme, een langzaam herstellende economie en een verlamd rechtssysteem. De Raad voor de Rechtspraak had in 2018 vernieuwd moet worden, maar dit is nog steeds niet gebeurd. De rechtse oppositiepartijen weigerden namelijk de regering te steunen bij de benoeming van een meer linkse raad, terwijl voorstellen van hun kant om de Raad voor de Rechtspraak onafhankelijk te maken van de politiek door de regering werden afgewezen. In 2021 verbood de regering, middels een nieuwe wet, aan de oude raad om nog rechters te benoemen bij het hooggerechtshof. Hierdoor zijn inmiddels bijna 30 procent van de posities bij het hooggerechtshof niet bezet en is het rechtssysteem lamgelegd. De EU heeft meermaals kritiek geuit op Spanje vanwege de problemen met de rechtsstaat. Vertrouwen in de onafhankelijkheid van het rechtssysteem is laag onder de bevolking.

De socialistische regering is ook hevig bekritiseerd voor het invoeren van de 'democratische herinneringswet'. De wet is pas na meerdere jaren in afgezwakte vorm doorgevoerd. Met deze wet wordt het regime van Francisco Franco officieel veroordeeld, terwijl de linkse republikeinse regering, geleid door socialisten en communisten, juist wordt verheerlijkt. De regering wil ook de wet gebruiken om organisaties die positief zijn over het regime van Franco verbieden. Dit zorgt voor de beschuldiging dat de regering de vrijheid van meningsuiting aantast. PP en Vox verwijten de socialisten het openrijten van oude wonden en hebben beloofd de wet in te trekken wanneer ze aan de macht komen. 

Ultrarechtse partijen groeien sinds 2022 in rap tempo in meerdere Europese landen. In Italië is een ultrarechtse meerderheidsregering aan de macht gekomen onder premier Georgia Meloni, in Zweden werd vorig jaar een rechtse coalitie gevormd met steun van de uiterst-rechtse Zweedse Democraten en in Finland is begin dit jaar een regering gevormd met deelname van de uiterst-rechtse partij De Finnen (verwant aan de PVV). Daarnaast zijn in Duitsland en Oostenrijk de ultrarechtse partijen Alternative für Deutschland (AfD) en Freiheitliche Partei Österreich (FPÖ) afgelopen maanden enorm gestegen in de peilingen. 

In deze speciale aflevering is Ruben Hanssen, bekend van het platform en YouTube-kanaal The Aesthetic City, te gast. In deze aflevering duiken we in op het onderwerp stedenbouw en de invloed hiervan op lokale gemeenschappen en de mens zelf. Ruben heeft recent via onderzoeksbureau Ipsos onderzoek laten doen naar de voorkeur van Nederlanders. Veel Nederlanders vinden klassieke bouwstijlen het mooist, toch is de heersende stijl onder architecten en stedenbouwkundigen juist uiterst modernistisch. De vraag rijst daarom: hoe democratisch is onze stedenbouw eigenlijk? Dit en nog veel meer komt voorbij in deze speciale en boeiende aflevering. 
Blijf via NieuwRechts.nl op de hoogte van het laatste nieuws voor rechts en conservatief denkend Nederland! Start je gratis maand nu via https://nieuwrechts.nl/landing

Waarom zijn moderne gebouwen zo lelijk? Waar is de democratie in stedenbouw?

Beluister onze podcast

Waarom zijn moderne gebouwen zo lelijk? Waar is de democratie in stedenbouw?
Of beluister op:

Meerartikelen

Jinek
Nieuws

Eva Jinek houdt vast aan haar dure tv-studio ondanks NPO-bezuinigingen

Terwijl de publieke omroep ingrijpend moet bezuinigen, weigert Eva Jinek afstand te doen van haar peperdure tv-studio in Amsterdam. De talkshowpresentatrice ziet geen reden om te verhuizen naar Hilversum, ook al verdwijnen er programma’s van de buis.

Von der Leyen
Nieuws

Zorgen om nieuw chatcontrole-plan van Europese Commissie

Er groeit opnieuw onrust over plannen van de Europese Commissie om online communicatie verder te reguleren. Volgens vpn-aanbieder Mullvad werkt Brussel aan een nieuw voorstel dat neerkomt op een derde poging om grootschalige datatoegang af te dwingen

Bontenbal
Nieuws

Media verzetten zich tegen geplande inperking Woo: 'Schadelijk'

Journalisten en uitgevers slaan alarm over plannen om de Wet open overheid (Woo) in te perken. Vijf grote mediaorganisaties noemen die voorstellen 'prematuur en schadelijk'. Volgens hen ondermijnen de plannen de controle op de overheid en lossen ze d

Duitse vlag
Nieuws

Coronanoodtoestand zonder corona: Duitse deelstaat verlengt noodtoestand

De Duitse deelstaat Saksen-Anhalt heeft voor de zevende keer een noodtoestand uitgeroepen. Met die maatregel krijgt de deelstaatregering extra bevoegdheden. Zo mag zij nieuwe schulden maken en de wettelijke schuldenrem omzeilen. Daardoor kan Saksen-A

Lagarde
Achtergronden

ECB-directeur Lagarde pleit voor minder autonomie van EU-lidstaten

ECB-voorzitter Christine Lagarde pleit openlijk voor het inperken van nationale autonomie binnen de Europese Unie. Volgens haar staat Europa voor een existentiële crisis en is verdere integratie onvermijdelijk om economisch overeind te blijven. Natio

Van der Valk
Nieuws

Nareizigers moeten verhuizen: hotels in plaats van azc’s

Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) moet nareizigers voortaan onderbrengen in hotels in de gemeente waar zij later een woning krijgen. Dat schrijft minister Keijzer van Asiel en Migratie in een brief aan gemeenten. Met deze maatregel wil zi

Kweekvlees
Nieuws

's Werelds grootste kweekvleesproducent is failliet

Nog geen maand geleden vierde Believer Meats zijn grootste succes. De kweekvleesproducent kreeg groen licht van de Amerikaanse overheid voor wat werd aangekondigd als ’s werelds grootste fabriek voor gekweekt vlees. Nu is het bedrijf abrupt stilgeval

Ayaan Hirsi Ali
Achtergronden

VVD-top verzweeg cruciale informatie over Hirsi Ali

Oud-premier Jan Peter Balkenende en voormalig minister voor Vreemdelingenbeleid en Integratie Rita Verdonk wisten niet dat VVD-kopstukken al jaren vóór de crisis rond Ayaan Hirsi Ali op de hoogte waren van onwaarheden in haar asielaanvraag. Dat blijk

Leesmeeropinie
Leesmeerinterviews

Meerartikelen

Hak
Nieuws

HAK schroeft biologische ambitie fors terug: van volledig bio naar 15 procent

Groenteverwerker HAK schroeft zijn biologische ambities flink terug. Waar het bedrijf drie jaar geleden nog aankondigde dat alle Nederlandse teelt in 2027 biologisch moest zijn, blijft die doelstelling nu steken op minimaal 15 procent. Volgens HAK ma

De Wever
Nieuws

De Wever valt links medium aan: ‘Wat is uw probleem?’

De Belgische premier Bart de Wever heeft hard uitgehaald naar het linkse mediabedrijf Politico. Dat medium noemde hem ‘het meest waardevolle bezit van Rusland’. Die kwalificatie volgde nadat De Wever weigerde om bevroren Russische tegoeden te confisq

Bosma
Nieuws

Martin Bosma verzet zich fel tegen ledenplicht: ‘Ledenpartijen zijn ondemocratisch’

PVV-prominent Martin Bosma verzet zich krachtig tegen het plan van D66 om politieke partijen te verplichten een ledenstructuur te hebben. Volgens Bosma tast zo’n verplichting juist de democratie aan. Hij waarschuwt dat leden vaak niet representatief

Lidewij de Vos
Peiling

Peiling De Hond: De PVV zakt verder weg, FVD blijft doorgroeien

De PVV zakt in december verder weg in de peilingen. Volgens de nieuwste zetelpeiling van Maurice de Hond komt de partij van Geert Wilders uit op 20 zetels. Dat zijn er zes minder dan direct na de Tweede Kamerverkiezingen van 29 oktober. De zetelverli

Timmermans
De kritische blik

De Green Deal stort in en Timmermans verdwijnt mee

Het klimaatimperium van Frans Timmermans brokkelt af. Eén voor één belanden zijn groene EU-maatregelen in de prullenbak. Wat jarenlang met dwang, dreiging en morele superioriteit werd doorgedrukt, blijkt nu een lege huls. Zelfs zijn nalatenschap word

Achmea
Nieuws

Verzekeraars winnen terrein door nieuw pensioenstelsel

De overgang naar het nieuwe pensioenstelsel levert verzekeraars duidelijk voordeel op. Grote partijen als ASR, Achmea, Zwitserleven en Nationale Nederlanden nemen in rap tempo pensioenverplichtingen over van kleinere fondsen. Samen hebben zij inmidde

Efteling
Nieuws

Efteling: ophef over islamitische AI-figuren in Fata Morgana

De Efteling krijgt forse kritiek na de inzet van kunstmatige intelligentie in de attractie Fata Morgana. In de souvenirwinkel De Bazaar, bij de uitgang van de attractie, zijn sinds kort twee digitale personages te zien: een marktkoopman en een islami

COA
Onderzoek

CBS: Nederland groeit door tot 20 miljoen inwoners in 2070

Nederland telt in 2070 naar verwachting 20,6 miljoen inwoners. Dat blijkt uit de nieuwe Kernprognose 2025–2070 van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS). De bevolkingsgroei zet de komende decennia door, maar het tempo neemt geleidelijk af. Mig

Smart tv
Nieuws

Texas sleept fabrikanten smart-tv’s voor de rechter om stiekem gluren bij kijkgedrag

De Amerikaanse staat Texas heeft een rechtszaak aangespannen tegen vijf grote fabrikanten van smart-tv’s. Het gaat om Sony, Samsung, LG, Hisense en TCL. Volgens de Texaanse procureur-generaal Ken Paxton verzamelen deze bedrijven op grote schaal kijkg

opvang migranten Berlijn
Nieuws

Kosten opvang migranten in Berlijn lopen op tot bijna 1 miljard euro

De kosten voor het huisvesten van migranten in Berlijn zijn in 2024 opgelopen tot bijna 1 miljard euro. Volgens cijfers die zijn bevestigd aan het Duitse persbureau dpa en aangehaald door Die Welt gaf de stad vorig jaar 883 miljoen euro uit aan migra

klaslokaal
Nieuws

Meer dan helft Weense eersteklassers spreekt geen Duits

Voor het eerst spreken meer dan de helft van de leerlingen in de eerste klas van het openbaar basisonderwijs in Wenen geen Duits. Volgens critici raakt dit direct aan de kwaliteit van het onderwijs en de toekomst van integratie, meldt Heute. De Weens

AI muziek
Nieuws

Een op de vijf creatieve zzp’ers ziet inkomen dalen door AI

De opkomst van zogeheten generatieve kunstmatige intelligentie (AI) heeft directe gevolgen voor werk en inkomen in de culturele en creatieve sector. Vooral zelfstandigen merken dat. Uit nieuw onderzoek van De Creatieve Coalitie en de Boekmanstichting