Duizenden mensen vrijgepleit van hoge schulden door schuldhulpverlening
Sinds juli vorig jaar zijn naar schatting zesduizend mensen met problematische schulden ervan verlost, zonder dat zij ook maar één euro hoefden terug te betalen. De schuldhulpverlening hanteert sindsdien een nieuwe werkwijze waarbij niet langer automatisch wordt gekeken naar wat iemand zou moeten kunnen aflossen, maar naar wat realistisch is op basis van het daadwerkelijke inkomen en levensonderhoud.
Brancheorganisatie NVVK, die schuldhulpverleners vertegenwoordigt, maakt zich zorgen over huishoudens die zó weinig overhouden dat afbetalen simpelweg niet mogelijk is. "We zagen dat één op de drie mensen in de schuldhulpverlening geen enkele afloscapaciteit heeft", zegt NVVK-voorzitter Renate Richters in gesprek met NU.nl. Deze groep heeft vaak geen spaargeld, geen auto en geen bezittingen van waarde. “We zijn toen gestopt met het eisen van symbolische bedragen zoals 50 euro per maand.”
Voorheen moesten ook deze mensen iets betalen aan schuldeisers, ook al was dat meer symbolisch dan substantieel. Nu wordt gekeken of het inkomen voldoende is om boven een minimumniveau te blijven leven. Is dat niet het geval, dan vervalt de terugbetaalplicht.
Opvallend is dat niet alleen mensen met een bijstandsuitkering onder deze regeling vallen. Uit cijfers van NVVK blijkt dat 16 procent van deze groep werkt, maar desondanks niet in staat is iets af te lossen. In totaal heeft 43 procent van alle hulpvragers een baan. De rest ontvangt een vorm van uitkering. “Het sociaal minimum ligt simpelweg te laag,” aldus de organisatie. Zij pleit ervoor dat het kabinet werk maakt van hogere toeslagen en structurele inkomensondersteuning.
De gemiddelde schuldenlast van mensen in de schuldhulpverlening is fors: bijna 43.000 euro, een stijging van tien procent ten opzichte van vorig jaar. Gemiddeld hebben mensen schulden bij dertien verschillende instanties. Bovenaan de lijst staat de Belastingdienst, gevolgd door zorgverzekeraars, het CJIB, gemeenten en diverse incassobureaus. De NVVK wijst erop dat met name zelfstandige ondernemers vaker aankloppen voor hulp en dat hun schulden doorgaans hoger zijn dan bij particulieren.
Het aantal hulpvragen en schuldregelingen is het afgelopen jaar fors toegenomen. In 2024 vroegen ruim 82.000 mensen hulp aan. Dat is een stijging ten opzichte van eerdere jaren. Gemeenten nemen inmiddels eerder contact op met mensen die betalingsproblemen hebben, wat leidt tot snellere doorverwijzing naar hulpverlening. Ook het aantal nieuwe schuldregelingen steeg, tot ruim zeventienduizend.
