Nederland worstelt met uitzettingen: helft van de vluchten geannuleerd, systeem kraakt onder fraude en weigeraars

Het Nederlandse terugkeerbeleid voor afgewezen asielzoekers loopt vast. Steeds vaker worden uitzettingsvluchten op het laatste moment geannuleerd, verdwijnen vreemdelingen spoorloos uit asielzoekerscentra en keren uitgezette personen kort daarna weer terug in Nederland. Dat blijkt uit cijfers van de Dienst Terugkeer en Vertrek (DTenV) en uit verklaringen die Ongehoord Nederland in handen heeft van een klokkenluider die jarenlang betrokken was bij uitzettingen.
Volgens deze bron gaat het systeem al jaren mank. “Het vermoeden is dat het COA mensen tipt als de Vreemdelingenpolitie ze komt ophalen bij het AZC. Dan is de vogel gevlogen,” zegt hij. De praktijk zou zo voorspelbaar zijn geworden dat uitzetpogingen in veel gevallen zinloos blijken.
“Het bevalt uitgezette asielzoekers zo goed in Nederland, dat ze na hun uitzetting vaak weer terugkeren."
— Ongehoord Nederland TV (@ongehoordnedtv) November 13, 2025
Dit meldde een klokkenluider ons, die betrokken was bij het vrijwillig en gedwongen vertrek van vreemdelingen. "Het is het zinloos rondpompen van mensen."
Lees het hele… pic.twitter.com/yvIGalLNm0
In 2024 boekte DTenV 6.400 uitzettingsvluchten. Maar ruim de helft daarvan ging niet door. Soms vanwege medische claims, soms omdat vreemdelingen simpelweg niet kwamen opdagen. Volgens DTenV ging het in ruim honderd gevallen om medische incidenten, maar de klokkenluider zegt dat veel van die noodgevallen gespeeld zijn om uitzetting te vertragen. Daarnaast werden in 2024 maar liefst 1.670 inbewaringstellingen gepland. De helft daarvan werd geannuleerd. In 63 procent van de gevallen was de vreemdeling simpelweg verdwenen uit het AZC. DTenV stelt dat dit vaak gebeurt doordat mensen zich onvindbaar maken, maar de klokkenluider benadrukt dat binnen AZC’s duidelijk bekend is wanneer de politie iemand komt halen.
Ondertussen blijft de instroom hoog. Vorig jaar kwamen ruim 44.000 asielzoekers en nareizende gezinsleden Nederland binnen. Daartegenover vertrokken slechts 6.000 vreemdelingen aantoonbaar, vrijwillig of gedwongen. Nog eens 5.740 verdwenen uit zicht. Niemand weet waar zij verblijven.
De klokkenluider ziet hoe dit in de praktijk werkt. Mensen die elders in Europa al asiel aanvroegen, reizen alsnog door naar Nederland. “Ze weten dat de opvang hier beter is. Ze roepen bij de grens ‘asiel’ en beginnen opnieuw.” Volgens hem keren uitgezette vreemdelingen vaak binnen een week terug. “Ze stappen gewoon op een Flixbus. Ze zijn eerder terug dan wij.”
Werkwijze bij uitzettingen: groot team, hoge kosten, geringe kans van slagen
Een gedwongen uitzetting vereist een compleet team. Een bus van DV&O, medewerkers van het COA, een regievoerder van DTenV, soms een tolk, soms een verpleegkundige, een jurist en meerdere marechaussees. Alles wordt ingepland, betaald en voorbereid. Maar als de vreemdeling niet opduikt, valt de hele operatie stil. Vluchten, hotelkamers en personeelskosten zijn dan al gemaakt. Zelfs als iemand wel wordt aangetroffen, kan het alsnog misgaan. Advocaten dienen op het laatste moment verzoeken in, rechters schorten beslissingen op of de gezagvoerder weigert iemand aan boord te nemen. Pas in het vliegtuig is de uitzetting zeker.
Bij uitzettingen naar Duitsland gaat het nog eenvoudiger mis. Personen worden naar de grens gebracht en overgedragen. Zij krijgen een treinkaartje en worden geacht zich te melden bij een Duits opvangcentrum. In werkelijkheid keren velen direct terug naar Nederland, vaak dezelfde dag nog. Omgekeerd gebeurt hetzelfde. Duitsland zette de laatste maanden meer dan 150 mensen terug over de Nederlandse grens, zonder overdracht aan de marechaussee. De autoriteiten vingen hen niet op. Ze zijn verdwenen.
DTenV noemt het terugkeerproces tegenover ON! “juridisch complex”. De dienst wijst op Europese regels zoals het Migratiepact en op stapelende aanvragen die vertrek vertragen. De dienst bestrijdt dat uitgezette vreemdelingen zomaar terug kunnen vliegen. Zij krijgen een inreisverbod voor de EU, aldus DTenV.
Maar dat geldt alleen voor personen die buiten de EU worden uitgezet. Binnen de EU is legaal terugkeren nauwelijks te controleren. Ook zegt DTenV dat er geen regels bestaan die verbieden dat DV&O bij vrijwillig vertrek aanbelt. De klokkenluider houdt echter vol dat personeel dat in de praktijk niet doet, uit angst dat advocaten claims indienen.
























































