De zaak begon na een klacht uit Polen, meldt persbureau Reuters. Twee Poolse burgers waren in Duitsland getrouwd, maar Polen weigerde hun huwelijk te registreren. De Poolse overheid beriep zich op de nationale wet, die een huwelijk uitsluitend tussen man en vrouw toestaat. Het Europese Hof oordeelt nu dat dat niet langer is toegestaan. “Het weigeren van erkenning van een huwelijk tussen twee EU-burgers is in strijd met EU-recht,” stelt het Hof. 

Spanning tussen Europese integratie en nationale autonomie
De uitspraak betekent dat het huwelijk van twee EU-burgers binnen de hele Unie dezelfde juridische geldigheid moet hebben, ongeacht de nationale regels. In landen zoals Polen, Hongarije, Letland en Roemenië staat het huwelijk wettelijk vast als een verbintenis tussen een man en een vrouw. Die definitie blijft formeel bestaan, maar verliest in de praktijk aan betekenis zodra het gaat om echtparen die elders in Europa zijn gehuwd. Wanneer zij zich in zo’n land vestigen, kunnen de autoriteiten hun huwelijk niet meer weigeren of negeren. Daarmee schuift het Hof de grenzen van het nationale familierecht op richting een meer uniforme Europese praktijk.

In Warschau leidde de uitspraak direct tot discussie. De Poolse regering stelde dat het Hof zich mengt in een domein dat traditioneel tot de bevoegdheden van de lidstaten behoort. Vergelijkbare geluiden kwamen uit Boedapest en Bratislava, waar regeringen al langer vinden dat Brussel te veel invloed uitoefent op cultureel beladen onderwerpen. In Hongarije werd de uitspraak omschreven als een “nieuwe stap naar juridische harmonisatie zonder democratisch mandaat”. Voorstanders van meer Europese integratie reageren juist opgelucht: volgens hen voorkomt de uitspraak dat echtparen binnen de EU voortdurend onzeker zijn over hun status zodra zij een grens oversteken.

Het Hof wees erop dat familierelaties niet van lidstaat tot lidstaat mogen verschillen wanneer EU-burgers gebruikmaken van hun recht op vrij verkeer. Wie in één land trouwt, mag volgens het Hof niet als ongehuwd worden behandeld in een ander land. Eerdere arresten gingen vooral over verblijfsrechten van partners, maar deze uitspraak gaat verder doordat de juridische positie van het huwelijk zelf wordt vastgelegd, inclusief administratieve en civiele gevolgen. Daarmee wordt een stap gezet die in veel nationale parlementen politiek onhaalbaar is, maar via de rechter wel realiteit wordt.