Met de voortwoekeren van de stikstofcrisis schrijft publiciste Louise O. Fresco aan bij het Vlaamse nieuwsprogramma De Afspraak. Fresco is niet zomaar iemand: ze was van 2014 tot 2022 de bestuursvoorzitter van de Wageningen University & Research. Ook was ze jarenlang hoogleraar bij de Universiteit van Amsterdam. Haar vakgebied is de voedselechnologie.
Bij De Afspraak uit Fresco felle kritiek op het stikstofbeleid in de Lage Landen. Volgens haar is het een politieke keuze geweest om zulke strenge stikstofnormen te hanteren, maar had er ook op een totaal andere manier invulling kunnen worden gegeven aan de EU-richtlijnen omtrent natuurbehoud. Bovendien wordt er in andere gebieden in Europa ondertussen veel meer stikstof uitgestoten, vertelt ze.
"Het hele stikstofprobleem, zowel in België als in Nederland, hebben we onszelf natuurlijk aangedaan," begint Fresco. "Laten we daar even heel duidelijk in zijn. Europa zegt niets over stikstof. Wij als Nederland hebben besloten dat wij als belangrijkste criterium voor het instandhouden en het toepassen van die habitat-richtlijnen in natuurgebieden stikstof nemen als norm. Maar bijvoorbeeld: de hoogste uitstoot van stikstof in Europa is op de Po-vlakte. Daar speelt helemaal geen stikstofprobleem, omdat niemand dat aankaart als een stikstofprobleem bij de rechter."
Ze vervolgt: "Dus het is ook maar wat je gekozen hebt. De norm voor de stikstofdepositie in Duitsland is, geloof ik, duizendmaal hoger dan in Nederland, en waarschijnlijk ook in België. Dus je gaat de landsgrens over en je hebt een ander soort probleem. Maar dat kunnen we nu niet op korte termijn oplossen, want dat zit nu eenmaal vast."
Als wedervraag stelt de presentator haar: "Waarom denkt u dan dat wij veel te streng zijn voor onszelf?"
"Dat is een keuze die gemaakt is," antwoordt Fresco, "omdat in Nederland en België de natuurbeschermingsorganisaties een heel belangrijke rol hebben gehad. Het hangt ervan af wat je in stand wilt houden. Het is een politieke keuze. En als bioloog, ecoloog en landbouwkundige zou ik zeggen: ecosystemen zijn natuurlijk altijd aan het veranderen en aan ontwikkeling onderhevig."
Ze vervolgt: "Wij hebben besloten dat die droge gebieden bij de Kempen of bij Brabant kwetsbare gebieden zijn, omdat er een aantal soorten last hebben van stikstof. En dus betekent bij ons instandhouding dat wij die stikstof niet willen hebben. Het is dus eigenlijk een politieke keuze over een ecologisch proces."