Frankrijk wil gendertransitie vanaf 16 jaar vergemakkelijken
De Franse gezondheidsautoriteit (HAS) heeft een rapport uitgebracht met ingrijpende aanbevelingen over gendertransitie. Dit rapport, opgesteld op verzoek van het Franse ministerie van Solidariteit en Gezondheid, stelt voor om gendertransitie vanaf de leeftijd van 16 jaar mogelijk te maken zonder toestemming van ouders en volledig bekostigd door de staat. Dit meldt Le Figaro.
Het rapport van de HAS zet in op de oprichting van een “publieke dienst voor gendertransitie”. De aanbevelingen richten zich op drie pijlers: toegang tot genderbevestigende hormonen, chirurgische ingrepen en ondersteuning van transgender personen. Daarbij stelt de HAS dat het gebruik van hormonen en operaties niet afhankelijk mag zijn van een psychologische evaluatie, die wordt gezien als een vorm van “beoordeling” die de autonomie van de patiënt kan ondermijnen.
Journalist Paul Sugy van Le Figaro noemt de aanbevelingen “uitzonderlijk ingrijpend”. Zo wordt aangeraden om artsen, ook huisartsen zonder specialisatie, toe te staan hormonen voor te schrijven en deze kosten volledig te vergoeden via de sociale zekerheid. Voor chirurgische ingrepen wordt gepleit voor snelle uitvoering om te voorkomen dat patiënten van gedachten veranderen.
Ouders buitenspel gezet
Een van de meest controversiële aanbevelingen is het voorstel om ouderlijke toestemming te schrappen wanneer ouders het niet eens zijn met het transitieverzoek van hun minderjarige kind. Dit roept vragen op over de rol van ouders in beslissingen met zulke ingrijpende gevolgen. De HAS stelt dat zorgverleners een “warme en zorgzame” omgeving moeten creëren waarin de wensen van de jongere voorop staan.
“Vanaf het begin van de transitie moeten zorgverleners de gewenste voornaam en voornaamwoorden gebruiken,” stelt het rapport. Dit moet de jongere het gevoel geven gehoord en gesteund te worden, zonder een kritische beoordeling van hun besluitvormingscapaciteit.
Militante invloed op beleid?
Critici wijzen erop dat de aanbevelingen van de HAS verder gaan dan haar deskundigheidsgebied. Het rapport zou zijn opgesteld door een commissie die voornamelijk bestaat uit activisten en gezondheidsprofessionals die openlijk de standpunten van transactivistische organisaties steunen, meldt Le Figaro. Hierdoor zou er weinig ruimte zijn voor een gedetailleerde, evenwichtige analyse van de risico’s en gevolgen van gendertransitie.
Het rapport gebruikt het woord “voorzichtigheid” slechts één keer, aldus Sugy. Deze benadering staat in contrast met landen zoals Zweden en het VK, waar inmiddels wordt erkend dat te vroeg opgelegde transitiebehandelingen vaak leiden tot onomkeerbare fysieke en psychologische schade.
Ander beeld in Europa
In tegenstelling tot Frankrijk hebben andere Europese landen een meer terughoudende houding aangenomen. In het VK en Zweden zijn klinieken gesloten of hervormd na meldingen van klachten over onomkeerbare schade bij jongeren die te vroeg in hun leven hormonale behandelingen of operaties hebben ondergaan. Deze landen pleiten voor een zorgvuldiger evaluatieproces en meer begeleiding voordat dergelijke ingrijpende stappen worden genomen.
Het rapport van de HAS heeft een nationale discussie losgemaakt. Essayisten zoals Dora Moutot en Marguerite Stern hebben zich fel uitgesproken tegen de voorstellen. Zij stellen in hun boek Transmania de vraag waarom transgenderzorg, als het geen pathologie is, wel door de sociale zekerheid zou moeten worden vergoed, in tegenstelling tot andere medische aandoeningen. De HAS heeft deze vraag niet beantwoord, wat bijdraagt aan de kritiek op het rapport.