'Opeens' toch veel stroomcapaciteit over volgens netbeheerder
Het stroomnet in Nederland is minder overbelast dan jarenlang werd aangenomen. Netbeheerder TenneT ontdekte dat er buiten de piekuren maar liefst 9,1 gigawatt aan ongebruikte capaciteit beschikbaar is. ‘Dat is echt gigantisch veel’, zegt Maarten Abbenhuis, operationeel directeur bij TenneT.
Volgens hem is dat 40 procent van de piekvraag. ‘We hebben dus ineens 40 procent van de piekvraag aan extra capaciteit beschikbaar. Die willen we zo snel mogelijk toekennen aan partijen op de wachtlijst.’
Nieuwe contractvorm met beperkingen
Bedrijven kunnen niet zomaar gebruikmaken van deze capaciteit. De stroom is alleen beschikbaar op rustige momenten. Wie mee wil doen, moet akkoord gaan met tijdelijke onderbrekingen.
Daarvoor bedacht TenneT een nieuw contract: tijdsduurgebonden transportrechten (TDTR). Gebruikers krijgen dan in 85 procent van de tijd stroom. In de overige 15 procent mag TenneT de levering onderbreken, bijvoorbeeld bij hoge vraag. Deze onderbrekingen worden minimaal een dag van tevoren aangekondigd.
Eerlijk verdelen en voorrang voor publieke diensten
De extra capaciteit wordt evenredig verdeeld over Nederland. Bedrijven worden geholpen op volgorde van aanmelding. ‘Wie het eerst komt, wie het eerst maalt.’
Toch krijgen organisaties met een maatschappelijk belang voorrang. Denk aan defensie, ziekenhuizen, politie en scholen. Ook bedrijven die helpen om netproblemen te voorkomen, mogen eerder instappen.
Vooral grote en flexibele verbruikers komen in beeld. Zoals batterijparken, datacenters en waterstofproducenten. Zij betalen tot twee derde minder aan netwerkkosten. ‘Wie het systeem helpt, mag daar ook flink van profiteren,’ zegt Abbenhuis.
Wachtrij nog lang, maar deels oplosbaar
TenneT meldt dat er 189 partijen op de wachtlijst staan. Samen vragen ze om 70 gigawatt. Dat is volgens Abbenhuis veel te veel. ‘Nogal wat bedrijven hebben meerdere aanvragen tegelijk gedaan. Wij verwachten dat ze die cancelen als ze eenmaal stroom toegewezen krijgen.’
TenneT verwacht dat er tot 2030 maximaal vijf gigawatt aan batterijprojecten gerealiseerd wordt.
Slimmer gebruik, minder kosten
TenneT benadrukt dat slim omgaan met het bestaande net de energietransitie betaalbaarder maakt. ‘Door slimmer met capaciteit om te gaan, kunnen we doelmatiger investeren.’
TenneT investeerde vorig jaar al 10 miljard euro. Tot 2035 komt daar nog eens 160 miljard bij.
Ook regionale netbeheerders zoals Alliander, Enexis en Stedin doen nu onderzoek. Voor de zomer moet duidelijk worden hoeveel extra capaciteit zij kunnen vrijmaken.
Praatmee