Hoogleraar: 'Windmolens en zonnepanelen bedreigen ons energiesysteem'

Achtergronden 1 mei 2025 2 minuten Marit Nubé
Energietransitie
ANP / Robin Utrecht

In het publieke debat worden windmolens en zonnepanelen vaak geprezen als dé toekomst. Maar volgens de Zweedse hoogleraar meteorologie en klimaatwetenschapper Lennart Bengtsson is dit beeld veel te rooskleurig. In een analyse op het platform Det goda samhället waarschuwt hij dat Europa met open ogen afkoerst op een instabiel energiesysteem.

Bengtsson ziet een groot probleem in hoe wind- en zonne-energie in Zweden en de rest van Europa worden toegepast. Het knelpunt zit volgens hem niet in de intenties, maar in de uitvoering. Wind en zon leveren namelijk energie zonder rekening te houden met wanneer die energie nodig is. Waterkrachtcentrales kunnen hun productie makkelijk afstemmen op de vraag, omdat het water kan worden vastgehouden en losgelaten wanneer nodig. Maar zon en wind missen zo’n ‘aan-uitknop’.

“Iedereen die twijfelt, hoeft slechts een paar eenvoudige natuurkundige berekeningen uit te voeren,” schrijft Bengtsson. Hij wijst erop dat zonder grootschalige opslag of back-ups, schommelingen in wind en zon het net kunnen ontregelen.

Wispelturige wind als hoofdrolspeler
Een opvallend punt in Bengtssons kritiek is de ongelijkmatigheid van windenergie. Kleine veranderingen in windsnelheid hebben enorme gevolgen voor de stroomproductie. Dat komt doordat de hoeveelheid opgewekte energie niet gelijkmatig toeneemt, maar met de derde macht van de windsnelheid. Dus als de wind een beetje afneemt, stort de productie in.

“De rest veroorzaakt alleen maar problemen,” zegt Bengtsson. Vooral de combinatie met onvoorspelbaar weer en wisselende vraag maakt het ingewikkeld.

Ook zonne-energie krijgt van Bengtsson geen vrijbrief. Vooral op noordelijke breedtegraden zoals in Zweden wringt het, zegt hij. In de winter, als de vraag naar stroom groot is, leveren zonnepanelen bijna niets. In de zomer draaien ze op volle kracht, maar dan is er nauwelijks vraag. Het idee om die overschotten op te slaan klinkt mooi, maar volgens Bengtsson is dat technisch en financieel simpelweg onhaalbaar op grote schaal.

Beslissers zonder basiskennis
Bengtsson uit felle kritiek op politici en beleidsmakers. Volgens hem zouden veel investeringen in hernieuwbare energie niet zijn gedaan als beslissers de basisfysica beter hadden begrepen. “Hoe meer je dit soort energiebronnen installeert, hoe meer problemen je krijgt,” schrijft hij. Hij pleit daarom niet voor een totale stop, maar wel voor een scherpe heroverweging en afbouw van grootschalige projecten.

Overigens wil Bengtsson niet alle toepassingen van wind- en zonne-energie wegzetten als onzinnig. Op kleine schaal kunnen ze juist nuttig zijn. Denk aan zonne-energie in vakantiehuisjes of op afgelegen plekken waar geen aansluiting op het net is. Hij ziet vooral veel potentie in directe toepassingen, zoals zonnecollectoren voor warm water. “De omweg via elektriciteitsproductie is een tamelijk idiote omweg,” stelt hij droogjes.

Deze week in Rechts Voor z’n Raap. Linkse partijen die spreken over vervolging na uitspraken van Wierd Duk en christenen. Asielaanvragen die vaker worden afgewezen, terwijl duizenden afgewezen asielzoekers simpelweg verdwijnen. Nareizigers die niet langer in azc’s passen en worden ondergebracht in hotels. En D66 dat een wetsvoorstel indient dat partijen zonder ledenstructuur effectief wil uitsluiten, met de PVV duidelijk in het vizier. Blijf via NieuwRechts.nl op de hoogte van het laatste nieuws voor rechts en conservatief denkend Nederland! Start je gratis maand nu via https://nieuwrechts.nl/landing

Links opent de aanval op Wierd Duk! Waarom D66 vaart zet achter PVV-verbod

Beluister onze podcast

Links opent de aanval op Wierd Duk! Waarom D66 vaart zet achter PVV-verbod
Of beluister op:

Meerartikelen

Thunberg
Nieuws

Greta Thunberg aangehouden bij Londens protest wegens steun aan verboden actiegroep

De Zweedse klimaatactiviste Greta Thunberg is dinsdag aangehouden tijdens een protestactie in het centrum van Londen. Dat gebeurde nadat zij een bord had getoond ter ondersteuning van Palestine Action, een organisatie die in het Verenigd Koninkrijk i

Trump
Nieuws

VS wil politiek vervolgde asielzoekers uitzetten naar derde landen

De Amerikaanse regering voert een nieuwe, landelijke aanpak in om asielaanvragen sneller af te wijzen. Asielzoekers die zeggen te vrezen voor vervolging in hun thuisland, kunnen volgens het Witte Huis worden uitgezet naar zogenoemde veilige derde lan

Mozilla
Nieuws

Mozilla waarschuwt: verplichte leeftijdsverificatie lost online problemen niet op

Verplichte online leeftijdsverificatie en algemene verboden voor jongeren zijn geen effectief antwoord op de problemen rond social media. Dat stelt Mozilla, de organisatie achter onder meer de Firefox-browser. Volgens Mozilla pakken zulke maatregelen

De Graaf
Nieuws

Rechter dwingt Raad van State tot openheid over rol vice-president De Graaf

De Raad van State moet alsnog openheid geven over de rol van vice-president Thom de Graaf in een gevoelige kwestie rond Nationale ombudsman Reinier van Zutphen. Dat heeft de Rechtbank Midden-Nederland vorige week bepaald. De uitspraak is het resultaa

Meloni
Nieuws

Meloni: '2025 was zwaar maar 2026 wordt zwaarder'

De Italiaanse premier Giorgia Meloni heeft haar medewerkers gewaarschuwd dat het komende jaar zwaar zal worden. Dat deed zij dinsdag tijdens een bijeenkomst met het personeel van haar kantoor in Palazzo Chigi in Rome. Meloni riep haar medewerkers op

Thierry Breton
Nieuws

Washington trekt grens: geen visa voor Europese opleggers van online censuur

De Verenigde Staten weigeren visa aan vijf personen, onder wie voormalig EU-commissaris Thierry Breton. Volgens Washington is de maatregel bedoeld om censuur van Amerikaanse meningen tegen te gaan. Het ministerie van Buitenlandse Zaken stelt dat de b

Merz
Nieuws

Duitse rechter dwingt Merz tot openheid over aangiftes wegens belediging

De Duitse bondskanselier Friedrich Merz (CDU) heeft een juridische nederlaag geleden. Een rechtbank in Berlijn heeft bepaald dat hij niet langer mag verzwijgen welke openbaar aanklagers onderzoek doen naar beledigingen die tegen hem zijn gericht. Het

Von der Leyen
Nieuws

Brussel zet boeren verder in het nauw: vanaf 1 januari fors minder mest toegestaan

Nederlandse boeren mogen vanaf 1 januari fors minder mest uitrijden. Daarmee komt een einde aan een uitzonderingspositie die Nederland jarenlang had binnen de Europese Unie. Die uitzondering gaf boeren ruimte om meer mest te gebruiken dan volgens de

Leesmeeropinie
Leesmeerinterviews

Meerartikelen

Wilders
Achtergronden

Wilders blikt terug op bijna 10.000 dagen in de Kamer: ‘Ik zal nooit stoppen met vechten voor vrijheid’

PVV-leider Geert Wilders heeft op X een uitgebreid statement geplaatst over zijn politieke loopbaan, zijn persoonlijke beveiligingssituatie en zijn strijd tegen islamisering. In het bericht staat hij stil bij het feit dat hij inmiddels bijna 10.000 d

Jetten
Nieuws

Formatiepauze rond Kerst: D66, VVD en CDA spreken van vooruitgang, maar meerderheid ontbreekt nog

De leiders van D66, VVD en CDA gaan met een “goed gevoel” de kerstdagen in. Dat zeiden zij na afloop van de laatste formatiegesprekken van dit jaar. De onderhandelingen worden begin januari hervat. Een nieuw kabinet vóór kerst bleek niet haalbaar. Vo

Nsc
Nieuws

NSC keert terug bij lokale verkiezingen na zware klap

Na een verkiezingsnederlaag zonder zetels leek de toekomst van Nieuw Sociaal Contract onzeker. Toch maakt de partij bekend dat zij in maart meedoet aan de gemeenteraadsverkiezingen. NSC stelt kandidaten op in vijf gemeenten. Daarmee kiest de partij v

Boeren
Nieuws

EU stelt handelsakkoord Mercosur uit na felle boerenprotesten

De Europese Unie heeft de besluitvorming over het veelbesproken handelsakkoord met Zuid-Amerikaanse landen uitgesteld. Aanleiding zijn grootschalige en soms gewelddadige boerenprotesten in Brussel. Tijdens een EU-top lukte het de lidstaten niet om to

Wiersma en PowNed
Nieuws

PowNed onder vuur na aanval op BBB-minister Wiersma: 'Kut stikstofwet'

Omroep PowNed heeft een bericht over BBB-minister Femke Wiersma aangepast na stevige kritiek. De omroep stelde in het oorspronkelijke bericht dat de Raad van State 'de aangepaste stikstofwet kut vinden'. Dat leidde tot een felle reactie van BBB-Tweed

Trump
Nieuws

Trump benoemt gezant om Groenland 'onder Amerikaans gezag te brengen'

De Amerikaanse president Donald Trump heeft openlijk de ambitie uitgesproken om Groenland onder Amerikaans gezag te brengen. Hij benoemde de gouverneur van Louisiana, Jeff Landry, tot speciale gezant voor het Arctische gebied. Landry verklaarde dat h

COA
Achtergronden

Juriste leidt al twee jaar verzet tegen grootschalig azc in Den Hoorn

Al ruim twee jaar verzet jurist Eline Geense zich tegen de komst van een grootschalig asielzoekerscentrum in Den Hoorn. Het azc moet plaats bieden aan 225 vluchtelingen en komt in een dorp met beperkte schaal. Samen met honderden inwoners voert zij j

Boerengrond
Nieuws

Provinicie Utrecht wil boerengrond opofferen voor natuurdoelen

De provincie Utrecht wil landbouwgrond opofferen voor het behalen van haar natuurdoelen. In het Ontwerp-UPLG, dat eind vorige maand door Gedeputeerde Staten is vastgesteld, zijn grote delen boerengrond aangewezen als zogenoemde ‘essentiële percelen n

Ergin
Nieuws

DENK gaf beslissende stem vóór verplicht invaren na gesprek met pensioenlobby

De nipte verwerping van het amendement van NSC-Kamerlid Agnes Joseph over het nieuwe pensioenstelsel krijgt een nieuwe lading. Tarik Uçar, bestuurder bij pensioenfonds Schoonmaak, heeft openlijk verklaard dat hij kort voor de stemming een doorslaggev

Mazurek
Achtergronden

Europarlementariër fileert genderbeleid: “EU offert veiligheid op aan ideologie”

De Slowaakse Europarlementariër Milan Mazurek haalt in het Europees Parlement fel uit naar het beleid van de Europese Commissie. In een scherpe toespraak stelde hij dat Europese wetgeving rond discriminatie en identiteit de veiligheid van burgers ond

moslims
Nieuws

Groeiende shariasteun onder Franse moslims: tien procent wil invoering met geweld

Een nieuw Frans onderzoek laat zien dat de steun voor de sharia onder moslims in Frankrijk toeneemt. Volgens de peiling vindt ongeveer een derde dat de sharia wereldwijd zou moeten gelden. Bijna tien procent van deze groep denkt dat invoering mag pla

Vandaag Inside
Achtergronden

'Het rebelse is weg': schuift Vandaag Inside op richting het establishment?

Vandaag Inside staat bekend als een programma dat schuurt, prikkelt en zich afzet tegen de gevestigde orde. Juist dat rebelse karakter maakte de talkshow jarenlang populair bij een grote en trouwe achterban. Toch klinkt er nu kritiek dat het programm