Italië wil limiet voor contante betalingen opnieuw verhogen
De Italiaanse regering wil de grens voor contante betalingen opnieuw verhogen. Nu ligt het maximum op 5.000 euro, een limiet die premier Giorgia Meloni vlak na haar aantreden zelf invoerde. Maar met een nieuw voorstel van Fratelli d’Italia, gesteund door het kabinet, zou het plafond worden verdubbeld naar 10.000 euro.
Dat blijkt uit documenten die Palazzo Chigi heeft doorgestuurd naar het ministerie van Economie, meldt de Italiaanse krant Il Fatto Quotidiano. De maatregel gaat gepaard met een bijzonder detail: wie een betaling tussen 5.001 en 10.000 euro in contanten wil doen, moet een extra zegelrecht van 500 euro betalen. Contante transacties in die categorie zijn nu nog verboden.
De timing is opvallend, want Italië kampt met een groeiende zwarte economie. Volgens het nationale statistiekbureau Istat steeg de omvang van de ongeregistreerde en illegale economie in 2023 met 7,5 procent, tot een record van 217,5 miljard euro. Het grootste deel daarvan – bijna 198 miljard euro – komt uit de reguliere maar verborgen economie: aannemers, klusbedrijven, professionele diensten en gigawerk dat buiten de officiële boekhouding blijft.
Nieuwe ruimte voor zwart geld?
De oppositie reageert fel op het plan. Francesco Boccia, leider van de Democratische Senaatsfractie, spreekt van een politiek signaal dat de verkeerde richting op wijst. Volgens Boccia is de regering “zo wanhopig dat ze niet meer weet hoe ze geld moet vinden” en probeert de coalitie kiezers te paaien die baat hebben bij ruime contante betalingen.
Hoewel de regering benadrukt dat er “paletten” in de wet staan, bijvoorbeeld de verplichting om altijd een factuur te maken, verwachten kenners dat het misbruik eenvoudig blijft. Juist bedragen tussen 5.000 en 10.000 euro komen vaak voor bij bouwopdrachten, verbouwingen en andere eenmalige diensten.
De bekende vraag “met factuur of zonder factuur?” krijgt daarmee volgens critici opnieuw wind in de zeilen. Een aannemer kan een klant bijvoorbeeld een keuze voorhouden: “5.600 met factuur, of 5.100 zonder?” De winst voor beide partijen blijft groot, maar de staat loopt belasting mis.
Strijd voor contant geld
De nieuwe stap past in een lijn die Meloni al in 2022 inzette, toen zij voor het eerst liet weten dat contant geld volgens haar “geen verborgen belasting” mocht zijn en vooral middeninkomens hielp.
In haar woorden: “Het is niet langer acceptabel om een verborgen belasting op de economie te heffen, met als doel banken te spekken, consumentengedrag te bespioneren en gemakkelijk geld te verdienen.”
De Europese Commissie was in 2022 al kritisch. Toen waarschuwde Brussel dat een hoger cash-plafond belastingfraude kon vergroten. Meloni weersprak dat meteen. Volgens haar was er “geen verband tussen contant geld en de ondergrondse economie”.
