Eerder deze maand sprak BBB'er Mona Keijzer zich positief uit over de grenshekken in Hongarije. Deze hekken liet premier Viktor Orbán plaatsen in de periode 2015-2016, toen de asielinstroom in Europa op een hoogtepunt was. Volgens Keijzer liet Orbán toen zien dat dit een goede oplossing kan zijn om grip op de migratie te krijgen. Daarom sluit Keijzer de komst van zulke hekken rondom Nederland niet uit.
"Toen ik woordvoerder Asiel en Migratie was, zette Orbán hekken neer. Daar vond iedereen van alles van, maar dat was de eerste kentering geweest in de grote toestroom", lichtte ze toe bij het WNL-programma Goedemorgen Nederland.
Maar deze uitspraak was tegen het zere been van EenVandaag. Nog dezelfde dag, in de rubriek Feit of Fictie, zond NPO Radio 1 een factcheck uit over de uitspraak van Keijzer. De conclusie was dat haar bewering niet klopte, omdat asielzoekers andere routes gingen zoeken. "In het geval van Orbáns hekken reisden ze via buurlanden en kwamen ze alsnog in Duitsland en Oostenrijk terecht", luidde de samenvatting van academicus Leo Lucassen.
Factcheck blijkt onjuist
Nu maakt een universitair docent van de Universiteit Leiden, Alexander Pleijter, korte metten met de factcheck van EenVandaag. Allereerst merkt Pleijter op dat EenVandaag geen concrete cijfers gebruikt en weinig context geeft. Daarom reikt hij bij NieuwsCheckers zélf statistieken aan van UNHCR waaruit precies het tegendeel blijkt. De conclusie blijkt hieruit: de grenshekken van Orbán leidden meteen tot een scherpe afname in de asielinstroom naar Hongarije.
In een reactie laat EenVandaag weten toch vast te houden aan de eigen factcheck. 'Steeds meer landen hebben sinds 2016 hekken geplaatst, en dat leidde inderdaad tot een tijdelijke vermindering. De aantallen zijn na de coronaperiode (na 2021) weer gestegen. De hekken van Orbán hebben daarom mogelijk een kortdurend effect gehad, maar betekenden geen structurele kentering in de asielstroom. Dat hadden we duidelijker kunnen formuleren', luidt het antwoord aan NieuwsCheckers.
Migratie-expert Ruud Koopmans is tevreden met het werk van NieuwsCheckers. 'Ik zei het al: de zogenaamde factcheck van EenVandaag, gebaseerd op uitspraken van Leo Lucassen en Saskia Bonjour was aantoonbaar onjuist. Nu ook bevestigd door de nieuwscheckers van de Universiteit Leiden', schrijft hij op X.
NPO in de fout
Het is niet de eerste keer dat nieuwsprogramma's van de NPO in de fout gaan met feiten. In juli kwam Nieuwsuur met een expliciete rectificatie vanwege een misleidend onderzoek naar de online haatreacties aan Sigrid Kaag. Ook bleek NOS desinformatie te verspreiden over vermeend beleid van Giorgia Meloni.. Na kritische reacties paste NOS de tekst aan.
Daarnaast verspreidde de NOS dubieuze feiten over de hoge temperaturen in Zuid-Europa. Tot slot citeerde NOS vorig jaar meermaals FVD-Kamerlid Gideon van Meijeren verkeerd in zijn uitspraken over een 'fluwelen revolutie'.