Stikstofstrijd in de rechtbank: gaat Nederland strengere regels krijgen?
In de rechtbank van Den Haag buigen rechters zich deze week over een baanbrekende stikstofzaak. Greenpeace eist dat de Staat het stikstofbeleid aanscherpt om de neerslag op kwetsbare natuurgebieden drastisch terug te dringen. Dit zou moeten voorkomen dat beschermde natuur in Nederland onherstelbaar beschadigd raakt. De zaak doet denken aan de klimaatzaak van Urgenda, waarin de rechter de Staat verplichtte de uitstoot van broeikasgassen te verminderen. Als Greenpeace gelijk krijgt, kan dit leiden tot een grote koerswijziging in het stikstofbeleid van Nederland.
De milieuorganisatie maakt zich zorgen over de gezondheid van verschillende natuurgebieden die onder zware stikstofdruk staan. Greenpeace stelt dat Nederland in een “alarmfase” verkeert wat betreft natuurbescherming. Directeur Andy Palmen wil dat de overheid prioriteit geeft aan de bescherming van de meest kwetsbare gebieden. Volgens Greenpeace zijn de Nederlandse stikstofdoelen onvoldoende en slechts een “absolute ondergrens” om de natuur te beschermen.
Greenpeace dringt er bij de rechter op aan om de Staat te dwingen met striktere maatregelen te komen. Ze willen dat de kritische natuurgebieden als eerste worden aangepakt, en dat de stikstofuitstoot sneller wordt teruggedrongen dan in de huidige wetgeving is vastgelegd. In de Nederlandse stikstofwet staat dat in 2025 minimaal 40 procent van de stikstofgevoelige natuur niet meer overbelast mag zijn, met streefpercentages van 50 procent in 2030 en 74 procent in 2035. Greenpeace vindt deze doelen echter te weinig ambitieus.
Het vorige kabinet stelde een stikstoffonds van 24 miljard euro beschikbaar om de stikstofproblematiek aan te pakken. Dat bedrag werd door het huidige kabinet teruggebracht tot 5 miljard euro. Daarnaast werden een aantal maatregelen uit het vorige beleid herzien of geschrapt. Greenpeace bekritiseert deze koerswijziging en stelt dat de overheid nauwelijks middelen inzet om de stikstofuitstoot effectief terug te dringen.
Minister Wiersma (Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit) weerspreekt dat er geen stappen worden gezet. Ze benadrukt dat de provincies dit jaar nog 2 miljard euro hebben ontvangen om regionale maatregelen te nemen. Volgens Wiersma zal het kabinet “extra stappen” zetten, maar details over deze stappen ontbreken vooralsnog.