Von der Leyen overleeft motie van wantrouwen, ondanks felle kritiek op 'Pfizergate' en migratiebeleid

Ursula von der Leyen blijft aan als voorzitter van de Europese Commissie. Een motie van wantrouwen tegen haar, ingediend door de Roemeense Europarlementariër Gheorghe Piperea (ECR), is donderdag in Straatsburg verworpen. Van de 553 uitgebrachte stemmen waren er 175 vóór, 360 tegen en 18 onthoudingen. Een tweederdemeerderheid van 357 stemmen was nodig om de motie te laten slagen.
De motie was de eerste poging sinds 2014 om een voorzitter van de Europese Commissie weg te stemmen. Toen overleefde ook Jean-Claude Juncker een vergelijkbare poging van eurosceptische partijen. Aanleiding voor de motie was onder meer het aanhoudende weigeren van de Commissie om sms-berichten van von der Leyen met de CEO van Pfizer openbaar te maken. Die berichten zouden tijdens de coronapandemie zijn uitgewisseld over de inkoop van vaccins. Het Europees Hof van Justitie heeft inmiddels geoordeeld dat von der Leyen die communicatie moet vrijgeven, maar de Commissie blijft weigeren.
Europarlementariër Piperea, die de motie had ingediend, sprak van "machtsmisbruik” en een „schending van de scheiding der machten”. Volgens hem heeft von der Leyen "beide zijden voorgelogen om haar positie te redden”. Hij noemde haar aanblijven „een Pyrrusoverwinning”.
Opvallend was dat zowel linkse als centrumrechtse partijen von der Leyen de hand boven het hoofd hielden. De sociaaldemocraten stemden tegen de motie nadat zij een toezegging kregen: de Europese Commissie zou het budget voor het Europees Sociaal Fonds niet verlagen in de komende begrotingsronde. Daarmee bleef er geld beschikbaar voor armoedebestrijding en regionale steun. Ook de liberale Renew-fractie schaarde zich achter von der Leyen, deels om niet met de rechterzijde te worden geassocieerd.
Toch was niet elke centrumrechtse partij loyaal. Binnen de Italiaanse coalitie stemde Giorgia Meloni’s Fratelli d’Italia tegen de motie, terwijl Salvini’s Lega voor stemde. Dat leidde tot spanningen binnen de regering in Rome. Europarlementariërs uit het nationalistische kamp reageerden verontwaardigd. De Franse oud-Frontex-directeur Fabrice Leggeri schreef op X: “Ondanks Pfizergate, ondanks de Green Deal, ondanks de autoritaire ondoorzichtigheid van de Commissie... heeft vandaag een coalitie van links, rechts en Macronisten Ursula gered. Ideologie wint opnieuw van het volk.”
De Hongaarse afgevaardigde Andras László voegde daaraan toe: “Deze coalitie stuurt Europa een doodlopende straat in. Migratiecrisis, hoge energieprijzen, oplopende criminaliteit, overregulering en economische stagnatie. Alleen de Patriots for Europe bieden nog echt alternatief beleid.”