Efteling: ophef over islamitische AI-figuren in Fata Morgana

De Efteling krijgt forse kritiek na de inzet van kunstmatige intelligentie in de attractie Fata Morgana. In de souvenirwinkel De Bazaar, bij de uitgang van de attractie, zijn sinds kort twee digitale personages te zien: een marktkoopman en een islamitische marktkoopvrouw. Het gaat niet om acteurs, maar om volledig met AI gemaakte figuren. Bezoekers reageren verdeeld, maar de kritiek overheerst.
Op sociale media noemen bezoekers de ingreep “een absolute verschrikking” en “een verpesting van de Efteling-magie”, meldt De Telegraaf. Ook woorden als “lelijk”, “nep” en “zorgwekkend toekomstbeeld” vallen veelvuldig. Vooral de technische uitvoering en de keuze voor AI zorgen voor onbegrip.
De AI-personages staan opgesteld bij een marktkraam en prijzen stenen aan. Volgens bezoekers ogen de figuren houterig. De bewegingen zouden onnatuurlijk zijn en de lippen lopen niet synchroon met het stemgeluid. Op de Facebookpagina van de Efteling verschijnen tientallen reacties waarin bezoekers hun teleurstelling uiten.
Op TikTok klinkt vergelijkbare kritiek. Daar schrijven gebruikers onder meer: “Dit past totaal niet bij het artistieke DNA van de Efteling.” Ook wordt verwezen naar de stijl van ontwerper Anton Pieck, die jarenlang het gezicht van het park bepaalde. Reacties als “Anton Pieck draait zich om in zijn graf” en “Was het nu echt zo moeilijk om een acteur te vinden?” worden veel gedeeld.
Petitie tegen AI in het park
De onvrede leidde inmiddels tot een petitie met de titel ‘AI weg uit de Efteling’, meldt De Telegraaf. Daarin staat: “Ons Efteling, een magische plek op onze aardbol. Een plek waar je fantasie op hol mag slaan, en je even kunt verdwijnen uit de echte wereld. Helaas gaat de Efteling werken met AI. Ze zijn al aan het testen met AI bij Fata Morgana, De Bazaar en Sprookjesboom. Dit is niet oké en verpest de magie!”
De petitie is weliswaar gestart, maar heeft tot nu toe nog weinig steun gekregen. Toch laat de actie zien dat de discussie over AI in het park breder leeft onder bezoekers.
Discussie over representatie en werkgelegenheid
Extra kritiek kwam van stemactrice Samya Hafsaoui. In een TikTok-video uit zij haar onvrede over de keuze voor een AI-personage met hoofddoek. Zij zegt: “Psst, Efteling: volgende keer misschien een digitale draak in plaats van een digitale moslima. Als actrice en stemactrice met een hoofddoek zijn de rollen al schaars. En juist deze Efteling-rol is nu door AI ingevuld. Dat is ontzettend teleurstellend.”
@samyahafsaoui Psst, Efteling, volgende keer misschien een digitale draak ipv een digitale moslima #dutch #nederlands ♬ L.Boccherini, Minuet from String Quartet No.5 in F major - AllMusicGallery
Haar video leidde tot een bredere discussie over representatie en het gebruik van AI in creatieve beroepen. Meerdere reacties wijzen op zorgen over het vervangen van menselijke makers door digitale alternatieven.
Efteling: experiment, geen vervanging
De Efteling laat weten de kritiek serieus te nemen. Een woordvoerder zegt tegenover De Telegraaf: “We hebben inderdaad in de winkel van Fata Morgana een kleine AI-toepassing gedaan. We hebben inmiddels ook de negatieve reacties gezien en vinden dat erg vervelend. We begrijpen dat AI spannend is: het is een nieuwe techniek die op steeds meer plekken opduikt.”
Volgens het park is het experiment bedoeld als aanvulling, niet als vervanging. “Wij experimenteren ermee om de beleving te versterken, maar het is nadrukkelijk geen vervanging van onze creatieve medewerkers. AI heeft voor- en nadelen; we bekijken wat het ons kan bieden.”
Het is niet de eerste keer dat de Efteling met AI werkt. Eerder testte het park een AI-gestuurde Sprookjesboom in het Sprookjesbos. Dankzij generatieve AI kon de boom reageren op wat bezoekers tegen hem zeiden. Ook die proef riep vragen op, maar leidde niet tot vergelijkbare ophef.

















































