"Een grote vrachtwagen komt de mest halen, terwijl tegelijkertijd een andere vrachtwagen kunstmest komt brengen. Ik kan het niet begrijpen", zegt boer Hugo Spruit vol onbegrip tegen NU.nl.

Met zijn zestig koeien en 35 hectare land heeft hij een klein melkveebedrijf in Zegveld, vlak bij Woerden. Een melkveehouder in Nederland heeft gemiddeld ruim honderd koeien. Spruit probeert zoveel mogelijk te verduurzamen. Daarom voegt hij maar weinig krachtvoer toe aan het dieet van zijn koeien. Hun voedsel is het gras op het weiland, dat weer gevoed wordt door de mest van de koeien.

Kunstmest gebruikte hij niet. De 41-jarige melkveehouder kon alle mest kwijt op zijn land. Daarmee was sprake van een kringloop, slechts een klein beetje onderbroken door krachtvoer.

Maar nu is die kringloop onderbroken door het verlies van zogeheten derogatie. Vanwege het klimaat en de vruchtbare grond mochten Nederlandse boeren van de Europese Unie jarenlang meer mest op hun land uitrijden dan boeren elders in Europa. Vanwege de slechte waterkwaliteit is Nederland die uitzonderingspositie kwijt. Er mag minder dierlijke mest het land op, waardoor boeren met flinke hoeveelheden mest blijven zitten. Dat verlies aan dierlijke mest mogen boeren wel opvangen met kunstmest.

Voormalig Agractie-voorman Bart Kemp schrijft op X het volgende over de nieuwe overheidsmaatregelen: '𝗛𝗲𝗲𝗳𝘁 𝗡𝗲𝗱𝗲𝗿𝗹𝗮𝗻𝗱 𝘁𝗲𝘃𝗲𝗲𝗹 𝗺𝗲𝘀𝘁? De cijfers afgerond (CBS, N=stikstof). Totaalproductie N uit dierlijke mest: 𝟰𝟲𝟳 𝗺𝗹𝗻 𝗸𝗴. Totaalgebruik N uit kunstmest: 𝟮𝟭𝟯 𝗺𝗹𝗻 𝗸𝗴. Tot vorig jaar was de productie en aanwending/plaatsingruimte van dierlijke mest in balans, gebaseerd op de hoeveelheid N die gewassen tijdens de groeiperiode nodig hebben. 𝟯𝟭% 𝘃𝗮𝗻 𝗱𝗲 𝗡 𝗮𝗮𝗻𝘄𝗲𝗻𝗱𝗶𝗻𝗴 𝗯𝗲𝘀𝘁𝗮𝗮𝘁 𝗱𝘂𝘀 𝘂𝗶𝘁 𝗸𝘂𝗻𝘀𝘁𝗺𝗲𝘀𝘁. Kunstmestgebruik kent een grotere uitspoeling en is minder goed voor biodiversiteit, bodemleven en CO2 emissie dan dierlijke mest. 𝗪𝗮𝘁 𝘃𝗲𝗿𝗮𝗻𝗱𝗲𝗿𝘁 𝗲𝗿 𝗻𝘂? Nederland heeft met de EU afgesproken het aandeel dierlijke mest af te bouwen terwijl de totale bemestingsnorm uit dierlijke mest en kunstmest (grotendeels) gelijk blijft.'

Maar wat betekent dit voor de praktijk? Kemp schetst het volgende voorbeeld: '𝗜𝗸 𝗺𝗮𝗮𝗸 𝗱𝗶𝘁 𝗱𝘂𝗶𝗱𝗲𝗹𝗶𝗷𝗸 𝗺𝗲𝘁 𝗲𝗲𝗻 𝘃𝗼𝗼𝗿𝗯𝗲𝗲𝗹𝗱: Bij grasland op kleigrond geldt een totale bemestingsnorm uit dierlijke mest én kunstmest van 350 kg N per hectare. Van de 350 kg N mocht tot vorig jaar 250 kg N ingevuld worden met dierlijke mest, de rest aangevuld met kunstmest. Onder de nieuwe regels 𝗯𝗹𝗶𝗷𝗳𝘁 𝗱𝗲 𝘁𝗼𝘁𝗮𝗹𝗲 𝗯𝗲𝗺𝗲𝘀𝘁𝗶𝗻𝗴𝘀𝗻𝗼𝗿𝗺 𝟯𝟱𝟬 𝗸𝗴 𝗡 𝗽𝗲𝗿 𝗵𝗲𝗰𝘁𝗮𝗿𝗲. Maar, het aandeel dierlijke mest dat mag worden benut 𝗱𝗮𝗮𝗹𝘁 𝘃𝗮𝗻 𝟮𝟱𝟬 𝗸𝗴 𝗡 𝗻𝗮𝗮𝗿 𝟭𝟳𝟬 𝗸𝗴 𝗡 𝗽𝗲𝗿 𝗵𝗲𝗰𝘁𝗮𝗿𝗲. Daardoor gaan we dus veel meer kunstmest gebruiken én creëren we een mestoverschot.. Zonder te verwachten positieve effecten op de waterkwaliteit of wat dan ook.. Ik hoop dat jullie dit voorbeeld kunnen volgen, en begrijpen dat het veel logischer is aan het aandeel kunstmest te gaan sleutelen. Wanneer dat effectief wordt gedaan ontstaat er een flink tekort aan dierlijke mest.. Maar, de kunstmestlobby is erg sterk in Europa.. Tot slot, de EU afspraken waardoor veel boeren nu knel zitten hebben geen effect op onze schapenhouderij. Ik heb hierin dus geen persoonlijk belang.'

https://t.co/TLe3ezhgBP

Uitleg 👇

𝗛𝗲𝗲𝗳𝘁 𝗡𝗲𝗱𝗲𝗿𝗹𝗮𝗻𝗱 𝘁𝗲𝘃𝗲𝗲𝗹 𝗺𝗲𝘀𝘁?
De cijfers afgerond (CBS, N=stikstof).
Totaalproductie N uit dierlijke mest: 𝟰𝟲𝟳 𝗺𝗹𝗻 𝗸𝗴.
Totaalgebruik N uit kunstmest: 𝟮𝟭𝟯 𝗺𝗹𝗻 𝗸𝗴.

Tot vorig jaar was de productie en…

— Bart Kemp (@BartKempEde) April 15, 2024