Huishoudens de klos door klimaatbeleid: geen stroomaansluiting
Huishoudens en kleine bedrijven in Flevoland en Gelderland zouden in de komende jaren op een wachtlijst kunnen belanden als ze een stroomaansluiting willen hebben. Er zijn miljarden euro's uitgetrokken om het overvolle stroomnet uit te breiden, maar het is onzeker of dat snel genoeg zal gaan.
Minister Rob Jetten (D66) meldt in een brief aan de Tweede Kamer. In oktober kondigde Jetten al "onorthodoxe maatregelen" aan om beschikbare stroom efficiënter te gaan gebruiken, en deze maatregelen worden nu ingevoerd.
Volgens Jetten hebben Flevoland, Gelderland en Utrecht "prioriteit", omdat daar de grootste problemen zijn. Zonder extra maatregelen dreigen in Utrecht vanaf 2026 stroomuitval en overbelasting. Of dit ook voor Gelderland en Flevoland zal gelden, wordt nog onderzocht.
Het stroomnet zit nu al zo vol dat grote bedrijven en instellingen geen nieuwe of zwaardere aansluiting kunnen krijgen. Hierdoor is verduurzaming via zonnepanelen, warmtepompen en elektrische machines niet mogelijk.
Overvol stroomnet
De vraag naar elektriciteit van deze bedrijven groeit sneller dan netbeheerders het stroomnet kunnen uitbreiden. Tegelijkertijd kan de bouw van nieuwe wijken vertraging oplopen, of worden er tijdelijk dieselaggregaten ingezet om ervoor te zorgen dat mensen kunnen verhuizen.
Er zijn miljarden euro's in heel Nederland uitgetrokken om dit probleem op te lossen, maar de uitbreiding van het net zal nog vele jaren duren. Netbeheerders denken dat één op de drie straten open moet om dit te realiseren.
Jetten wil de vergunningverlening en juridische procedures versnellen, zodat de uitbreiding van het net zo snel mogelijk kan plaatsvinden. Tot die tijd zullen grootverbruikers, zoals fabrieken, op een wachtlijst staan. En nu blijkt dat ook huishoudens en kleine bedrijven met een aansluiting van maximaal drie keer tachtig Ampère de komende jaren met wachtlijsten te maken kunnen krijgen.
Noodmaatregelen
Jetten roept grootverbruikers op om flexibeler met stroom om te gaan, vooral tijdens piekuren, om het net te ontlasten. Hij overweegt om bedrijven na de zomer verplicht te stellen om flexibeler te gaan verbruiken.
Tegelijkertijd zullen netbeheerders TenneT, Stedin en Liander onderzoeken of delen van het net tijdelijk zwaarder belast kunnen worden om het maximale uit het net te halen.
Jetten benadrukt ook dat de aanleg van warmtenetten prioriteit moet hebben in deze provincies. Daarnaast moeten huishoudens bijdragen door slimme warmtepompen en laadpalen te gebruiken die het elektriciteitsgebruik aanpassen aan de hoeveelheid zonne-energie die wordt opgewekt en de drukte op het net.
Om de stroomcapaciteit van nieuwe woningen beter te beheren, overweegt Jetten ook om ontwikkelaars van nieuwbouwprojecten "groepscontracten" te geven, waarbij een specifieke hoeveelheid stroomcapaciteit wordt toegewezen aan een groep woningen.
Batterijopslag wordt ook genoemd als een mogelijke oplossing voor het overvolle stroomnet, maar daar zijn nog niet alle aanvragen voor ingewilligd.