Veiligheidsdienst mag AfD actief volgen en afluisteren, oordeelt rechter
De Duitse anti-immigratiepartij AfD mag worden aangeduid als 'mogelijk rechts-extremistisch' door de Duitse veiligheidsdienst, oordelen rechters maandag in Münster. Nu krijgen de Duitse autoriteiten het recht om AfD, een democratische volkspartij, en haar leden actief volgen, onderzoeken, infiltreren en afluisteren. De Duitse minister Faeser is blij met het rechterlijk oordeel en spreekt van een 'weerbare democratie'. De rechterlijke uitspraak komt amper een maand voor de Europese verkiezingen.
De rechters in Münster oordelen dat er voldoende bewijs is dat de AfD handelingen verricht die tegen de democratie en de menselijke waardigheid van bepaalde bevolkingsgroepen ingaan. "Het bestaat de gegronde verdenking dat een deel van de AfD streeft naar het toekennen van een tweederangsstatus aan Duitsers met een migratieachtergrond," aldus het oordeel. De rechtbank wijst erop dat dit in strijd is met de grondwet en niet te verenigen is met de garantie van menselijke waardigheid.
'Structureel benadelen'
De AfD reageert fel op de uitspraak. Peter Boehringer, vicevoorzitter van de AfD, bekritiseert de manier waarop het Bundesverfassungsschutz de zaak heeft behandeld en noemt het afwijzen van honderden bewijsaanvragen "arbeidsverzuim". Roman Reusch, lid van het AfD-bestuur, geeft aan dat de partij in beroep zal gaan bij een hogere rechtbank.
Ook partijvoorzitter Alice Weidel is woest. Volgens haar grijpt de rechter in in de vrije partijenstelsel om AfD "structureel te benadelen", vertelt ze tegenover de pers.
"Hier wird eine Behörde missbraucht um in den Parteienwettbewerb einzugreifen und die AfD strukturell zu benachteiligen. Das Urteil ist nicht akzeptabel - wir sehen uns wohl in Leipzig wieder!" #Verdachtsfall #Verfassungsschutz pic.twitter.com/lhIKfpIJUr
— Alice Weidel (@Alice_Weidel) May 13, 2024
Gevolgen van de uitspraak
Door de uitspraak krijgt de veiligheidsdienst meer bevoegdheden om de partij te onderzoeken. Dit omvat het volgen van partijleden, rekruteren van informanten binnen de partij, en in sommige gevallen het afluisteren van gesprekken.
Minister van Binnenlandse Zaken, Nancy Faeser, toonde zich tevreden met de uitspraak. "Deze uitspraak toont aan dat we een weerbare democratie zijn", zei ze. Faeser benadrukt dat het de taak van de veiligheidsdienst is om tegen extremisme op te treden en de democratie te beschermen.
Juridische strijd
De AfD werd in 2021 door de veiligheidsdienst als 'mogelijk rechts-extremistisch' gelabeld. De partij maakte daartegen bezwaar in 2022, maar krijgt nu wederom ongelijk van de rechter. De rechtbank wijst op tal van uitspraken en acties van de partij die wijzen op een systematische uitsluiting van migranten, onafhankelijk van hun mate van integratie in de Duitse samenleving.
De uitspraak komt op een gevoelig moment voor de AfD, amper een maand voor de Europese verkiezingen. De partij staat torenhoog in de peilingen en is de populairste partij onder jongeren. Desondanks daalt AfD de laatste tijd in de peilingen, omdat verschillende partijleden worden beticht van spionage voor Rusland en China.
Eerder dit jaar kwam AfD nog in opspraak na een bijeenkomst in Potsdam over plannen voor een remigratiebeleid. De krant die deze bijeenkomst naar buiten bracht, had echter directe banden met de Duitse regering.
De vraag blijft of en wanneer de veiligheidsdienst de AfD definitief als rechts-extremistisch zal bestempelen. Het debat over een mogelijk verbod van de partij zal naar verwachting opnieuw oplaaien, hoewel een dergelijke procedure ingewikkeld zal zijn, gezien eerdere mislukte pogingen om extremistische partijen te verbieden.